Automatische controleur, bot, bureaucraat, developer, redacteur, nuke, eindredacteur, toezichthouder, beheerder
5.533
bewerkingen
Wijzigingen
geen bewerkingssamenvatting
{{Status|
|mainauthor= [[Supervisor:Pim de Ruijter|Pim]]
|coauthor= [[]]
|supervisor= [[Supervisor:Pim de Ruijter|Pim]]
|niveau= [[Handleiding#Niveau|Gevorderd]]
|status= [[Handleiding#Status|IncompleetConcept]]
}}
Een dwarslaesie kan zowel gedeeltelijk als geheel zijn. Bij een gedeeltelijke doorsnijding van het ruggenmerg zal een deel van de functies onder het niveau van de dwarslaesie in tact blijven, mits de schade niet toeneemt, door bijvoorbeeld verplaatsing van het slachtoffer. Bij een volledige dwarslaesie is er uitval van alle functie onder het niveau van de doorsnijding.
De meest voorkomende plaats waar facturen van de wervelkolom voorkomen zijn de nekwervelkolom en de borstwervelkolom.
Een wervelleltsel hoeft niet per se door een groot ongeval op te treden. Door veranderingen in het bot of de structuren van de wervelkolom, bijvoorbeeld door ziekte, kunnen 'spontaan' fracturen optreden. Denk bijvoorbeeld aan botontkalkin ([[osteoporose]]), uitzaaingen van kanker ([[metastasen]]) of andere afwijkingen. Deze fracturen kunnen spontaan of bij een zeer klein trauma al optreden.
Ook de [[whiplash]] (een type cervicaal wekedelenletsel) wordt apart genoemd, omdat deze vaak na eenzeer typisch ongevalmechanisme (kop- staart botsing) voorkomt.
===Symptomen en klachten bij wervelletsel en dwarslaesie===
* Pijnk in de hals, spontaan of bij bewegingen
* Bewusteloosheid na een ongeval, bewusteloosheid en verwondingen aan het hoofd
* Na een voor of achterwaartse beweging van de nek (kop-staartbotsing)
VOor een wervelletsel in de borst- of lendewervelkolom zijn dat:
Op grond van het ongevalsmechanisme kan met een verdenking hebben op wervelletsel, voor die verdenking is het niet noodzakelijk dat het slachtoffer ook daadwerkelijk klachten en symptomen heeft van wervelletsel.
De klachten bij een wervelletsel bestaan vaak uit pijn ter plaatse van de breuk in nek of rug. Soms is er sprake van uitstralende pijn vanuit de nek of rug in armen of benen. Er kunnen tintellingen of een dof gevoel zijn in armen of benen en bij een volledige dwarslaesie is er geen gevoel meer in de ledematen onder het aangedane deel van het ruggenmerg.
Realiseer je dat ernstige verwondingen elders in het lichaam af kunnen leiden van de pijn in de nek of rug. Dit is ook het geval bij gebruik van alcohol, bewustzijnsstoornissen en druggebruik. Dit worden ook wel afleidende verwondingen of distracting injuries genoemd.
Bij een complete dwarslaesie (en soms ook bij een gedeeltelijke dwarslaesie worden vaak ook nog andere symptomen gezien. Op de voorgrond staat uitval, het onvermogen ledematen te bewegen en gevoelloosheid. Daarnaast kan er sprake zijn van urineverlies of het onvermogen te urineren. Bij mannen kan een blijvende erectie optreden ([[priapisme]]), zij zijn zich daar vaak niet van bewust. Als gevolg van onderbreking van het [[autonome zenuwstelsel]] kan ook [[neurogene shock]] optreden.
Bij zeer hoge dwarslaesies in de nekwervelkolom (ter hoogte van de 3e en 4e nekwervel) kunnen [[stoornissen in de ademhaling]] optreden als gevolg van doorsnijding van de zenuwen die de [[ademhaling]] aansturen. Dit is niet met het leven verenigbaar.
===Handelen bij wervelletsel en dwarslaesie===
* Benader het slachtoffer volgens de [[ABCDE-methodiek]]
* Ga vroegtijdig het [[ongevalsmechanisme]] na en beoordeel of er sprake is van een [[hoogenergetisch trauma]] of een ongeval dat wervelletsel kan veroorzaken
* Indien er een [[hoogenergetisch trauma]] heeft plaatsgevonden of er een verdenking is op wervelletsel:
** Immobiliseer de nek van het slachtoffer met de [[handgreep van Zäch]] of [[manuele fixatie]]
** Instrueer het slachtoffer om niet meer te bewegen en geen 'ja' of 'nee' te schudden
* Waarschuw 112
* Wees bedacht op stoornissen in de [[vitale functies]], het bestaan van [[hoofd- en hersenletsel]] en [[Shock#Neurogene shock|neurogene shock]]
[[Categorie:Woordenlijst]][[Categorie:Trauma]]
