Wijzigingen

zie Zie ook [[Airway]] en [[Breathing]].

Het '''ademhalingsstelsel''' zorgt ervoor dat lucht verplaatst wordt in en uit de longen ([[ventilatie]]). De ademhaling is een essentieel onderdeel van de [[vitale functies]] en zorgt voor aanvoer van zuurstof en afvoer van afvalstoffen. De lucht komt binnen via mond en keelholte en gaat dan via de luchtpijp naar de kleine bronchiën en alveoli waar de [[#gasuitwisseling]] plaatsvindt. Hierdoor wordt [[zuurstof]] (O2) vanuit de lucht opgenomen in het bloed en wordt [[koolstofdioxide]] (CO2) uit het bloed afgegeven om weer uitgeademd te worden.

De luchtpijp (trachea) is een buis van ongeveer 10 cm lang die bestaat uit D-vormige ringen. Het is gelegen tussen het strottenhoofd en de longen. Het rechte deel van de D-vorige ring dat aan de achterzijde ligt is niet van kraakbeen, de hoefijzervormig die aan de voorzijde van de hals liggen wel. Het onderste deel van de luchtpijp heet de carina en ligt net achter het borstbeen (sternum); hier splitst de luchtpijp in de twee hoofdbronchinaar de linker en rechter long. De rechter hoofdbronchus loopt iets meer in het verlengde van de luchtpijp ten opzichte van de linker hoofdbronchus, die een sterkere hoek maakt. Dit betekent dat een [[vreemd voorwerp]] vaker in de rechter hoofdbronchus terechtkomt dan in de linker hoofdbronchus.

De hoofdbronchi komen elk uit in een long en splitsen dan in kleinere bronchi. De vertakkingen worden steeds kleiner, de kleinste vertakkingen worden bronchioli genoemd. Aan deze bronchioli zitten de longblaasjes (alveoli) waar de [[#gasuitwisseling|gasuitwisseling]] plaatsvindt. De bronchioli bestaan behalve uit kraakbeen ook uit slijmvliezen en glad spierweefsel, dat kan samentrekken en ontspannen onder invloed van het (para)sympathische zenuwstelsel, maar ook door irritatie of een allergische reactie. De diameter van de bronchioli wordt hiermee vergroot of verkleind waardoor de luchtdoorstroming kan variëren. Bij [[astma]] is er een vernauwing van de bronchi of bronchioli.

De kleinste onderdelen van de longen zijn de longblaasjes. Om de longblaasjes heen lopen [[haarvaatjes ]] (capillairen) . [[Zuurstof ]] uit de lucht wordt in de longblaasjes afgegeven aan het bloed in de haarvaatjes en wordt dan gebonden aan het [[hemoglobine]] in de rode bloedcellen door het lichaam gepompt. Koolstofdioxide wordt vanuit het bloed via de haarvaatjes afgegeven aan de longblaasjes en verlaat dan met de ademhaling het lichaam. Dit wordt gasuitwisseling (respiratie) genoemd.

De longen worden omgeven door de longvliezen (pleurae). Tussen de vliezen zit een ruimte gevuld met een dun laagje vocht. Tijdens de ademhaling bewegen de longvliezen langs elkaar. In de tussenruimte ruimte tussen de longvliezen heerst een onderdruk waardoor ze tegen elkaar aan blijven liggen en de longen met lucht gevuld blijven. Als er lucht in de tussenruimte komt, valt de onderdruk weg en klapt de long in elkaar: [[klaplong]]([[pneumothorax]]).

De regeling van de ademhaling (ventilatie) vindt plaats door een samenspel tussen bepaalde chemosensoren(cellen die de samenstelling van het bloed kunnen meten), [[hersenen]], het middenrif (diafragma) en de ademhalingsspieren waaronder de tussenribspieren. De ademhaling wordt geregeld via het [[koolstofdioxide]]-gehalte in het bloed, niet zoals vaak gedacht wordt via het [[zuurstof]]-gehalte.Wanneer het [[CO2koolstofdioxide]]-gehalte (CO2) in het bloed te hoog wordt zenden de chemosensoren een seintje naar het ademhalingcentrum in de hersenen. Vanuit de hersenen gaat er via [[zenuwen]] een signaal richting het middenrif en ademhalingspieren om in te ademen. De spieren van de ribbenkast (tussenribspieren) spannen aan waardoor de borstkas omhoog komt (borstademhaling) en de inhoud van de borstkas toeneemt. Het middenrif spant ook aan en gaat naar onderen (buikademhaling). Hierdoor vermindert de druk in de borstholte en ontstaat er een vacuüm (onderdruk) in de longen. Dit vacuüm zorgt er voor dat lucht de longen ingezogen wordt. Zodra er ingeademd wordt stopt het ademhalingsstelsel met het afgeven van signalen. Vervolgens ontspannen het middenrif en de ribbenkast zich waardoor het middenrif weer omhoog en de ribbenkast omlaag gaat. Dit vergroot de druk in de longen waardoor de lucht uit de longen geperst wordt. De inhoud van de borstkas neemt hierbij weer af.

Bij [[COPD]]-patiënten is de prikkel om te gaan ademhalen niet een te hoog [[koolstofdioxide]]-gehalte (CO2), maar een te laag zuurstofgehalte [[zuurstof]]-gehalte (O2). Veranderingen in de longblaasjes bij COPD-ers kunnen zorgen ervoor dat ze niet goed meer genoeg ademhalen om kunnen uitademen, hierdoor blijft 'gebruikte lucht' in de longen achter en neemt de hoeveelheid [[koolstofdioxide]] in de longen en dus ook in het te hoge CO2 gehalte te compenseren en bloed toe. Hierdoor raken de chemosensoren bij COPD'ers als het ware gewend aan het hoge CO2 koolstofdioxide gehalteen is deze prikkel niet meer bruikbaar. De ademprikkel komt in dit geval van een te laag [[zuurstof]]-gehalte in het bloed. Hierdoor is erg gevaarlijk om mensen met [[COPD]] (veel) [[zuurstof]] te geven omdat dan de prikkel om adem te halen wegvaltweg kan vallen.