Wijzigingen

Voor flauwvallen worden verschillende termen gebruikt; De '''flauwte''', '''flauwvallen, collaps, syncope en black-out. Helaas worden deze termen niet altijd ''' of '''wegraking'''' komt regelmatig voor de juiste aandoening gebruikt en kan er daardoor spraakverwarring optredenis een bekend beeld waar eerstehulpverleners regelmatig mee te maken hebben. De medische term die de lading het beste dekt Er is syncope, ofwel een sprake van kortdurend verlies van het bewustzijn bewustzijnsverlies als gevolg van een tijdelijke onvoldoende aanvoer verminderde doorbloeding van bloed (en dus van zuurstof) naar de hersenen, waarbij men niet meer kan blijven staan en waarbij binnen korte tijd spontaan herstel optreedt.<brref>Er zijn vele oorzaken van een verminderde aanvoer van bloed naar de hersenen Incidentie en in het geval prognose van een flauwte of syncope zijn deze vaak onschuldigflauwvallen, K. Een flauwte wordt ook wel vasovagale collaps genoemdGanzeboom, J. Dat betekent: het [[Parasympatische_Zenuwstelsel|parasympatische zenuwstelsel]] (via de nervus vagus, een zenuw) geactiveerd wordt en het [[Sympatische_Zenwustelsel|sympatische zenuwstelsel]] geremdG. Hierdoor vertraagt de hartslag van Dijk en treedt er vaatverwijding op en kan er tijdelijk een daling in de bloeddruk zijnW. De bloedtoevoer naar de hersenen neemt tijdelijk af en het slachtoffer verliest het bewustzijnWieling. De oorzaak van deze reactie kan in de hersenen zelf liggen, door bijvoorbeeld een hevige schrikreactie of andere emotiesNed Tijdschr Geneeskd.2003;147:361<br/ref><br>Bij ouderen en mensen die bepaalde medicatie gebruiken kan ook een syncope optreden als gevolg van orthostatische [[hypotensie]]. Dat betekent dat er bij het opstaan of overeind komen plotseling een daling Bijna de helft van de bloeddruk optreedt. [[Hypotensie]] betekent te lage bloeddruk. Normaal gesproken wordt deze bloeddrukdaling direct opgevangen door de [[Baroreflex|baroreflex]]. De [[baroreflex]] komt tot stand doordat receptoren mensen maakt in de bloedvaten meten dat de druk daalt en geven aan het hart hun leven wel eens een flauwte door dat de [[hartfrequentie]] omhoog moet om de bloeddruk op peil te houden. Blijft deze reflex om wat voor reden dan ook uit, dan zal de [[bloeddruk]] tijdelijk verder dalen en verliest waarbij het slachtoffer kortdurend het bewustzijn. Deze reflex kan onder andere verstoord zijn door veranderingen grootste deel plaatsvindt in de zenuwen, zoals bij hoger wordende leeftijd, [[suikerziekte]] of door gebruik van medicijnenjeugd. Ook wanneer er een tekort aan circulerend volume is, zoals <ref name="ntvg1">Initiële diagnostische strategie bij uitdroging of [[Aandoeningenwegrakingen:Shock|shock]] kan orthostatische [[hypotensie]] optreden.<br><br>Doorgaans herstelt de bloeddruk zich snel als het slachtoffer even plat op belang van de grond light en komt het bewustzijn ook binnen 1 minuut weer teruganamnese, W. Wieling et al. Ned Tijdschr Geneeskd.2003;147:849-54<br/ref><br>Er zijn echter meer mogelijke oorzaken die een (tijdelijk) bewustzijnsverlies kunnen veroorzaken, of hier sterk op lijken. Denk hierbij aan:

In de medische terminologie wordt vaak gebruik gemaakt van de termen '''[[collaps]]''', '''wegraking''' of '''[[syncope]]'''. Deze termen zijn echter niet altijd uitwisselbaar met flauwte en er kan gemakkelijk spraakverwarring optreden. De medische term die de lading het beste dekt is vasovagale [[collaps]] of reflex syncope<ref name="ntvg1">Initiële diagnostische strategie bij wegrakingen: het belang van de anamnese, W. Wieling et al. Ned Tijdschr Geneeskd. 2003;147:849-54</ref>, ofwel een kortdurend verlies van het bewustzijn als gevolg van een tijdelijke onvoldoende aanvoer van bloed (en dus van zuurstof) naar de hersenen, waarbij spontaan herstel binnen korte tijd optreedt. ====Oorzaken van een flauwte====Een flauwte wordt veroorzaakt door een kortdurend zuurstoftekort in de hersenen als gevolg van een verminderde aanvoer van bloed naar de hersenen. Dit kan vele oorzaken hebben, die bij een 'gewone' flauwte meestal onschuldig zijn. Vaak treedt een flauwte op als gevolg van een schrikreactie, angst of emotie, zoals het zien van een ongeval, een idool of bij het zien van bloed. Hierbij raakt [[Parasympatische_Zenuwstelsel|parasympatische zenuwstelsel]] (via de nervus vagus, een zenuw) overactief en het wordt [[Sympatische_Zenwustelsel|sympatische zenuwstelsel]] geremd. Het parasympatische zenuwstelsel zorgt voor het vertragen van de [[hartfrequentie]] ([[bradycardie]]), waardoor de [[bloeddruk]] (plotseling) daalt en de hersenen minder bloed aangevoerd krijgen. Daarnaast kan lang staan in dezelfde houding zorgen voor verwijding van de aders in de benen doordat de spierpomp functie afneemt. Dit wordt vaak gezien bij militairen die lang in dezelfde houding staan in een erehaag. Zeker wanneer er sprake is van warm weer is de kans op het optreden van een flauwte dan groter. De prikkeling van het parasypatische zenuwstelsel geeft ook meestal ook bleekheid, zweten en misselijkheid gezien voorafgaand aan het daadwerkelijke verlies van het bewustzijn.  In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht leidt [[hyperventilatie]] in gezonde mensen niet tot het optreden van een flauwte. (Proefschrift Thijs, 2008) Wel wordt hyperventilatie vaak gezien in combinatie met een flauwte, omdat zij eenzelfde uitlokkende factor kunnen hebben. ====Flauwte bij snel opstaan====Bij ouderen en mensen die bepaalde [[medicatie]] gebruiken kan ook een flauwte optreden als gevolg van orthostatische [[hypotensie]]. Dat betekent dat er bij snel opstaan of overeind komen een plotselinge daling van de [[bloeddruk]] optreedt. [[Hypotensie]] betekent: te lage bloeddruk. Normaal gesproken wordt deze bloeddrukdaling direct opgevangen door de [[baroreflex]]. De [[baroreflex]] komt tot stand doordat receptoren (sensoren) in de bloedvaten meten dat de bloeddruk daalt. Deze receptoren geven aan het hart een prikkel om de [[hartfrequentie]] te versnellen en daarmee de bloeddruk op peil te houden. Blijft deze reflex om wat voor reden dan ook uit, dan zal de [[bloeddruk]] tijdelijk verder dalen en verliest het slachtoffer als gevolg van verminderde aanvoer van bloed naar de hersenen kortdurend het bewustzijn. Deze reflex kan onder andere verstoord zijn door veranderingen in de zenuwen, zoals bij hoger wordende leeftijd, [[suikerziekte]] of door gebruik van medicijnen (bètablokkers die onder andere bij hoge bloeddruk worden voorgeschreven). Ook wanneer er een tekort aan circulerend volume is, zoals bij uitdroging of [[shock]] kan orthostatische [[hypotensie]] optreden. ====Andere oorzaken van kortdurend bewustzijnsverlies====Er zijn echter meer mogelijke oorzaken die een (tijdelijk) bewustzijnsverlies kunnen veroorzaken, of hier sterk op lijken. Het is niet altijd mogelijk om precies te achterhalen wat er gebeurd is en wat de oorzaak van het bewustzijnsverlies is geweest. Mogelijke oorzaken van kortdurend bewustzijnsverlies zijn onder andere* Een [[hartritmestoornis]] die het hart (tijdelijk) belemmert om voldoende bloed rond te pompen om de [[bloeddruk ]] op peil te houden. Het bewustzijnsverlies treedt plotseling op en het slachtoffer voelt deze niet aankomen.* Een [[Aandoeningen:Epilepsie|epileptische aanval]], het slachtoffer is buiten bewustzijn en heeft trekkingen, soms is er tongbeet en urineverlies. Soms voelt het slachtoffer de aanval aankomen of slaakt hij vooraf een gil. Het duurt vaak wat langer voordat het slachtoffer weer spontaan bijkomt, er is vaak een periode van bewusteloosheid gevolgd door verwardheid.* [[WarmtecollapsHittecollaps]]: door extreme vaatverwijding ([[vasodilatatie]] ) veroorzaakt door warmte krijgen de hersenen onvoldoende bloedtoevoer en treedt een flauwte op.Voor de bovenstaande aandoeningen is, in tegenstelling tot een 'normale' flauwte, vaak wel professionele hulp nodig.

Het belangrijkste symptoom van de flauwte of syncope is het kortdurende bewustzijnsverlies, dat zich bij plat liggen op de grond spontaan herstelt. Voordat het bewustzijnsverlies optreedt zijn er echter vaak al veranderingen aan het slachtoffer merkbaar, ook wel 'dreigende flauwte' genoemd. <br>Bij een dreigende flauwte voelt het slachtoffer zich vaak al niet zo lekker, voelt zich wat slap, krijgt het koud of juist warm en begint te transpireren. De huid wordt bleek en klam. Het slachtoffer voelt zich duizelig en voelt zich licht in het hoofd. Soms worden geluiden als ver weg waar genomen en kan het slachtoffer onscherp zien. Vaak zoeken mensen alvast een stoel op of gaan tegen een muur leunen. Soms geeuwen slachtoffers. In een enkel geval worden hartkloppingen gevoeldflauwte vrijwel altijd aankomen. Dat kan wat zeggen over de oorzaak, maar Is dat hoeft niet.<br><br>Op het moment dat het slachtoffer daadwerkelijk het bewustzijn verliest is geval, dan kan er sprake zijn van een syncope. Het slachtoffer wordt slap en zakt in elkaar. De spieren zijn slap. Soms draait het slachtoffer even met de ogen en in een enkel geval worden wat andere (enkelzijdigeernstige) trekkingen waargenomen. Het slachtoffer ziet bleekoorzaak van het bewustzijnsverlies, heeft een koude klamme huidzoals hierboven beschreven. Vaak komt het slachtoffer snel weer Plotseling bewustzijnsverlies zonder verschijnselen vooraf past niet bij bewustzijn zodra hij plat op de grond ligt, de toevoer van bloed naar de hersenen is dan weer hersteld. Soms is het nodig om het slachtoffer aan te spreken en voorzichtig te schudden. Het slachtoffer reageert in principe op schudden. Het slachtoffer wil vaak zo snel mogelijk weer recht op gaan zitten, laat hem echter even plat liggen anders treedt opnieuw een gewone flauwte op.<br><br>Bij een syncope wordt in principe geen tongbeet, langdurige trekkingen of urine verlies gezien. <br><br>Beschrijf duidelijk welke vragen een hulpverlener moet stellen, en welke vragen belangrijke informatie kunnen opleveren over de aard van het ziektebeeld.<br><br>Na de symptomen en klachten beschreven te hebben, worden deze overzichtelijk in een tabel geplaatst, zodat ze in één oogopslag overzien kunnen worden.

{| class="wikitable"===Dreigene flauwte====Bij een dreigende flauwte voelt het slachtoffer zich vaak al niet zo lekker, voelt zich slap, krijgt het koud of juist warm en begint te transpireren. De huid wordt bleek en klam. Het slachtoffer voelt zich duizelig of licht in het hoofd en ziet soms zwarte vlekken. Soms worden geluiden als ver weg waar genomen en kan het slachtoffer onscherp zien. Vaak zoeken mensen alvast een stoel op of gaan tegen een muur leunen. Vaak geeuwen slachtoffers flink. In een enkel geval worden hartkloppingen gevoeld. Dat kan wat zeggen over de oorzaak, maar dat hoeft niet.|-! Uitvragen !! Klachten !! Symptomenvan een dreigende flauwte:|-* Duizeligheid of licht in het hoofd* Bleekheid van de huid, soms wat grauw gelaat* Hevig zweten* Misselijkheid, soms braken* Zwakte in de benen, niet kunnen blijven staan* Trage hartslag ====Daadwerkelijke flauwte====| Vraag 1 Op het moment dat het slachtoffer daadwerkelijk het bewustzijn verliest is er sprake van een flauwte. Het slachtoffer wordt slap en zakt in elkaar. De spieren zijn slap. Soms draait het slachtoffer even met de ogen en de ogen blijven vaak geopend. In een enkel geval worden kortdurend wat (enkelzijdige) trekkingen waargenomen<brref name="ntvg1"> Vraag 2 Initiële diagnostische strategie bij wegrakingen: het belang van de anamnese, W. Wieling et al. Ned Tijdschr Geneeskd. 2003;147:849-54<br/ref> Vraag 3 || Klacht 1 <br> Klacht 2 <br> Klacht 3 || Symptoom 1 <br> Symptoom 2 <br> Symptoom 3 <br> Symptoom 4 <br> Symptoom 5. Het slachtoffer ziet bleek, heeft een koude klamme huid. Vaak komt het slachtoffer snel weer bij bewustzijn zodra hij plat op de grond ligt, de toevoer van bloed naar de hersenen wordt dan weer hersteld. Soms is het nodig om het slachtoffer aan te spreken en voorzichtig te schudden. Het slachtoffer reageert in principe op schudden. Het slachtoffer wil vaak zo snel mogelijk weer recht op gaan zitten, laat hem echter even plat liggen anders treedt opnieuw een flauwte op. Bij een flauwte wordt in principe geen tongbeet, langdurige trekkingen aan armen of benen of urine verlies gezien. Een slachtoffer van met een flauwte loopt in principe niet blauw aan (cyanose). Symptomen van een flauwte:* Bewustzijnsverlies dat zich snel herstelt bij plat liggen* Reageren op aanspreken of schudden aan de schouders|}* Bleekheid, zweten

Essentieel is om na Wanneer men verwacht in een situatie te gaan of er sprake is van komen waarin men vaker een flauwteheeft gehad, of kan het drinken van 1-3 glazen water voorkomen dat er een ernstigere oorzaak is voor flauwte optreedt. Door het bewustzijnsverlies. Controleer altijd zorgvuldig drinken van water stijgt de [[Vitale_Functies|vitale functies]] bloeddruk wordt het sympathische zenuwstelsel geactiveerd en vraag [[SAMPLE]] uittreedt minder snel een flauwte op.<ref name="ntvg2>Het voorkómen van flauwvallen door naalden of bloed, Linde A.D. Busweiler et al. Ned Tijdschr Geneeskd.2010;154:A1847</ref>

====Dreigende flauwte====Indien er sprake is van een 'dreigende flauwte' dan is het zaak om te voorkomen dat het slachtoffer daadwerkelijk het bewustzijn verliest. Dat kan gedaan worden door de aanvoer van bloed naar het hoofd te stimuleren. Dat kan door het slachtoffer op de grond met het hoofd tussen de knieen te laten zitten en dan het slachtoffer het hoofd omhoog te laten brengen terwijl je tegendruk tegen het achterhoofd van het slachtoffer geeft. De opgebouwde druk zorgt voor een betere doorbloeding van de hersenen. Ook is het mogelijk om het slachtoffer plat op de grond neer te leggen met de benen omhoog. Het bloed dat in de benen is 'opgeslagen' wordt zo naar de hersenen gestuwd.====Flauwte/Syncope====Bij een daadwerkelijke syncope flauwte is het slachtoffer (kortdurend) bewusteloos en moet hij plat neergelegdworden met zijn benen omhoog, waardoor het bloed dat in de benen is 'opgeslagen' naar de hersenen wordt gestuwd. In de meeste gevallen komt het slachtoffer binnen enkele seconden en maximaal binnen 1 minuut weer bij nadat hij op de grond gelegd is.

===Overzicht Eerste Hulp===Handelen bij een flauwte:Sommige thema's zijn erg uitgebreid * Leg het slachtoffer plat op de grond, eventueel met de benen iets omhoog* Spreek het slachtoffer aan en er schud voorzichtig aan de schouders* Controleer de [[vitale functies]]* Indien het slachtoffer niet snel bij bewustzijn komt, geen normale ademhaling heeft (start [[reanimatie]]!) of langdurig ritmische trekkingen vertoont, waarschuw dan [[professionele hulp]] via [[112]] Probeer na te gaan waarom de flauwte is opgetreden. Een aantal punten kan veel verteld uitgevraag worden. Om :* Wat gebeurde er voorafgaand aan het daadwerkelijk verliezen van het overzicht te bewaren voor beginnende én gevorderde Eerste Hulpverleners wordt bewustzijn? Was er een samenvatting uitlokkende factor en waren er verschijnselen van ieder onderwerp een dreigende flauwte?* Zijn er symmetrische trekkingen, tongbeet of urine incontinentie geweest ([[epilepsie]])? Waren er hartkloppingen, pijn op de borst of een licht gevoel in onderstaand schema gezet:het hoofd ([[hartinfarct]] of [[hartritmestoornissen]])?* Heeft het slachtoffer goed gegeten en voldoende gedronken? Is er [[alcohol]] of [[drugs]]gebruik in het spel?

{| class="wikitable"=Externe links==|* http://www.ntvg.nl/publicatie/Het-voorkómen-van-flauwvallen-! Koptekst !! Ziektebeeld 1 !! Ziektebeeld 2|door-| '''Situatie''' || Wat is er aan de hand? || Hoe is de situatie?|naalden-| '''Verschijnselen''' || Klacht 1 <br> Klacht 2 <br> Symptoom 1 <br> Symptoom 2|| Symptoom 1 <br> Symptoom 2 <br> Symptoom 3 <br>|bloed -Artikel uit het NTvG over technieken om flauwvallen te voorkomen.| '''Conclusie''' || Ziektebeeld 1 || Ziektebeeld 2|* http://brain.oxfordjournals.org/content/132/10/2630.long -Artikel in Brain over de oorzaken en symptomen bij flauwvallen (Engelstalig).| '''Handelen''' || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel 112! <br> Aanwijzing 4 || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel 112! <br> Aanwijzing 4|* [http://www.stars-international.org/nl Syncope Trust And Reflex anoxic Seizures]| '''Opmerkingen''' || Denk er aan om* http://www.ncbi.nlm. || Doe vooral nietnih.gov/pmc/articles/PMC2805591/ - Artikel over flauwte bij kinderen en jongvolwassenen..|}

Zoals in bovenstaand voorbeeld worden twee ==Bronvermelding==Op deze pagina wordt gebruik gemaakt van de volgende bronnen:<ref name="HOKB">Het Oranje Kruis Boekje, 26ste druk, H. van der Pols (Het Oranje Kruis, 2011) ISBN 978-90-06-92171-7</ref><ref name="okih">Handleiding Instructeurs Eerste Hulp, bij 26ste druk, 2e oplage (of meerdereHet Oranje Kruis, 2011) ziektebeelden besproken. Soms is dat handig omdat ziektebeelden op elkaar lijken en het fijn is om in één schema de verschillen te zien.</ref><references />

===Achtergrondinformatie/Verdieping===Sommige onderwerpen lenen zich voor verdieping voor gevorderde hulpverleners. Hier kan achtergrond informatie besproken worden, maar bijvoorbeeld ook[[Categorie:====Professionele hulpverleners====Wat doen professionele hulpverleners bij dit letsel. Let op, beschrijf hier alleen wat de mogelijkheden zijn. Diepgaande uitleg van (voorbehouden) handelingen wordt niet op prijs gesteld.====Wat zijn andere technieken====Beschrijf bijvoorbeeld welke andere technieken er mogelijk zijn, of vroeger gebruikt werden.Bewustzijnsstoornissen]][[Categorie:Woordenlijst]]