Wijzigingen

{{Status| |mainauthor= [[Supervisor:Pim de Ruijter|Pim]]|coauthor= [[]] |controller= |supervisor= [[Supervisor:Pim de Ruijter|Pim]] |niveau= [[Handleiding#Niveau|Beginner/Gevorderd]] |status= [[Handleiding#Status|IncompleetConcept]]

Om correct te functioneren is het lichaam continu bezig met het reguleren '''Warmte- en koudeletsels''' zijn een groep aandoeningen die optreden als gevolg van de lichaamstemperatuur rond de normaalwaarde van 37° C. Veranderingen veranderingen in de lichaamstemperatuur kunnen leiden tot ernstige ziektebeelden buitentemperatuur en indien niet tijdig behandeld de dood tot gevolg hebbenlichaamstemperatuur.

Er zijn diverse factoren van invloed op de lichaamstemperatuurDeze groep kan, zowel in het lichaam als van buitenaf. De lichaamstemperatuur wordt gereguleerd door een klein gebied in zoals de hersenennaam al aangeeft, gelegen worden onderverdeeld in de hypothalamus, dat constant de temperatuur van het lichaam bijstelt via verschillende mechanismen.twee groepen:* '''[[onderkoeling]]''' of '''hypothermie'''* '''[[oververhitting]]''' of '''hyperthermie'''

Het lichaam genereert warmte door verbranding van brandstoffen en vertering van voedsel (metabolisme), door inspanning van de spieren en door opname van warmte uit de omgeving. Een toename van de lichaamstemperatuur kan veroorzaakt worden door een toename in de warmteproductie, een verminderde afgifte van warmte, de omgevingstemperatuur en uitdroging. Toegenomen warmteproductie kan het gevolg Beide groepen kunnen zelf ook weer onderverdeeld zijn van forse lichamelijke inspanning, zoals sporten of zware arbeid, maar ook als gevolg van drugs ([[XTC]], [[Cocaïne]], [[amfetamine]]) of medicijnen. Verminderde warmteafgifte kan worden veroorzaakt door te warme kleding, bijvoorbeeld de hardloper met een regenjack bij een te hoge temperatuur, door gebruik van [[alcohol]], maar ook door factoren in het lichaam zoals verminderde werking van warmteregulatie bij oudere leeftijd, een slechte conditie of obesitas. Warmteverlies kan ook beperkt zijn indien het lichaam niet meer in staat is om voldoende te zweten (verdampen), bijvoorbeeld als gevolg van uitdroging bij forse inspanning, [[drugsgebruik]] en ziekteaantal ziektebeelden. Verlies van warmte en daarmee daling van de lichaamstemperatuur, treedt op door straling (radiatie) door afgifte van warmte van de naakte huid direct aan de lucht, verdamping van zweet en verlies van vocht via (evaporatie), ==Onwelwording door warmte==Deze pagina is nog onder constructie. Suggesties? Schrijf mee! ===Hittekramp======Warmestuwing=== ===Warmte-uitputting=== Warmte-uitputting treedt vaak op bij hoge temperaturen of bij zware inspanning met te warme kleding (marathonlopers) aan of bij inspanning bij hoge temperaturen. Als gevolg van inspanning en warmte treedt verlies van lichaamsvocht op, met name door transpiratie en ademhaling. Indien het vochtverlies niet voldoende wordt aangevuld door eten en drinken treedt er uitputting op. Alleen water drinken is niet voldoende, door transpiratie gaan er ook zouten verloren beschrijft een aantal mechanismen die ook aangevuld dienen te worden. De behandeling is in essentie: het aanvullen van vocht door te drinken met toevoeging van zouten en suikers (bijvoorbeeld met zoute chips en cola of met de [[Oral Rehydration Solutionlichaamstemperatuur]] ([[ORS]])).   De belangrijkste klachten zijn:* Veel dorst* Vermoeidheid reguleren en zwakte* Kortademigheid* Soms bewustzijnsverlies welke (zie ook warmtecollapsomgevings)* Spierkrampen* Misselijkheid, soms met braken* Hoofdpijn  De symptomen van uitputting door zout en/of vochtverlies overlappen voor een groot deel.Doordat uitputting vaak bij sporters voorkomt zal er in het beeld vaak ook een hittecomponent aanwezigzijn. Het kan zijn dat factoren de sporter nauwelijks zweet en dat zijn huid warm, droog en gestuwd is. Vaak komtde zweetproductie weer op gang als het slachtoffer zich in een koelere ruimte bevind. Hettegenovergestelde kan ook: een klamme koude huid in combinatie met hevige transpiratie. ===Warmtecollaps=== Warmtecollaps is net zoals bij een gewone [[syncope]] of [[flauwtelichaamstemperatuur]] een tijdelijke bewustzijnsdaling als gevolg van onvoldoende aanvoer van bloed kunnen doen stijgen en dus zuurstof naar de hersenen. Bij een warmte collaps is de oorzaak echter anders: als gevolg van de warmte zijn alle vaten in de huid open gaan staan om warmte af te voeren, waardoor de [[bloeddruk]] daalt en de hersendoorbloeding afneemtdalen.

Een hitteberoerte is een zeer ernstig warmteletselEr zijn diverse factoren van invloed op de lichaamstemperatuur, wat bij niet of te laat ingrijpen zowel in korte tijd tot de dood kan leidenhet lichaam zelf als van buitenaf. De lichaamstemperatuur is dusdanig opgelopen dat er schade optreedt aan de weefsels en organen. De normale werking raakt gestoord en de schade is vaak onherstelbaar. Als dit proces niet tijdig wordt onderbroken kan gereguleerd door een klein gebied in de orgaanschade het slachtoffer komen te overlijden. Hitteberoerte wordt vaker bij ouderen gezien omdat het lichaam niet adequaat reageert op hersenen, gelegen in de veranderingen en zij niet voldoende drinken. Daarnaast kan het optreden bij hevige inspanning in een warme omgevinghypothalamus, waarbij dat constant de mechanismen om warmte kwijt te raken tekortschietentemperatuur van het lichaam bijstelt via verschillende feedbackmechanismen.

Belangrijkste klachten en symptomen:* Rode droge De warme afgifte van het lichaam kan onder andere gereguleerd worden door regulatie van de doorbloeding van de huid , door vaatverwijding (let op: soms is dit niet het geval en is vasodilatatie) wordt meer warmte afgegeven aan de huid bleek en koudomgeving, terwijl door vaatvernauwing (vasoconstrictie) de warmte juist behouden blijft. Daarnaast kan het lichaam doormiddel van zweetproductie overtollige warmte tijdens inspanning kwijtraken. Verdamping zorgt dan voor de lichaamstemperatuur wel ernstig verhoogd is)* Afwezigheid afgifte van voldoende transpiratie* Bewustzijnsdaling* Verwardheid warmte. De warmte-afvoer en bizar gedrag* Epileptische aanval* Hoge lichaamstemperatuur > 40warmte-afgifte kunnen echter beperkt worden door een hoge omgevingstemperatuur en hoge luchtvochtigheid,5° C * Snelle hartslag (120-200/min)* Snelle door te dikke kleding en een verminderde afvoer of als gevolg van uitdroging.

===Zonnesteek=== Een zonnesteek ontstaat Verminderde warmteafgifte kan worden veroorzaakt door te warme kleding, bijvoorbeeld de hardloper met een regenjack bij een te grote blootstelling hoge temperatuur, door gebruik van [[alcohol]], maar ook door factoren in het hoofd en de nek aan zonnestraling en warmte. Hierdoor raakt de warmtehuishouding ontregeld. Het risico lichaam zelf zoals verminderde werking van warmteregulatie op oudere leeftijd, een zonnesteek slechte conditie of obesitas. Warmteverlies kan ook beperkt zijn indien het lichaam niet meer in staat is verhoogd om voldoende te zweten (warmte verlies via verdamping), bijvoorbeeld als gevolg van uitdroging bij mensen met een kaal hoofdforse inspanning, kinderen, ouderen, lichamelijke inspanning in een warme omgeving [[drugsgebruik]] en bij ziekte. Bij een hoge UV-index waarbij de zon extra sterk isluchtvochtigheid zal het lastiger zijn om via verdamping warmte kwijt te raken. Daarbij Bij hitteletsels is er vaak sprake een combinatie van een vochttekort ten gevolge van het transpireren. Hierbij kan toegenomen warmteproductie met een verminderde warmte-uitputting ontstaan. Als de zonnesteek ernstig is loopt de lichaamstemperatuur hoog op afgifte, zoals bijvoorbeeld een marathonloper die na een regenbui en bij stijgende temperatuur te lang doorloopt in zijn regenjack of bij een verhoogde spieractiviteit en is er sprake van metabolisme in een hitteberoertewarme zaal bij drugsgebruik.   Belangrijkste klachten:* Hoofdpijn* Duizeligheid* Misselijkheid* Symptomen passend bij uitputting of hitteberoerte ==Onwelwording door koude== {{Status| |mainauthor= [[User:Guusje|Guusje]]|coauthor= [[]] |supervisor= [[Supervisor:Pim de Ruijter|Pim]] |niveau= [[Handleiding#Niveau|Beginner/Gevorderd]] |status= [[Handleiding#Status|Incompleet]]}}===Onderkoeling===

Onderkoeling of hypothermie is Het lichaam heeft ook een lagere centrale aantal mechanismen om bij een te lage lichaamstemperatuur het warmteverlies juist tegen te gaan. Het metabolisme kan worden verhoogd, rillen wordt gestimuleerd en de vaten in de huid knijpen samen (kerntemperatuur[[vasoconstrictie]]) dan voor een individu normaal isom verder warmte verlies te voorkomen.

====Warmteproductie====Het menselijk lichaam verbrandt de hele dag en nacht genereert warmte door energie om zijn basale functies (homeostase) te vervullen. Tijdens deze verbranding komt ook warmte vrij. Deze warmte gebruiken we om onze temperatuur huishouding van brandstoffen en vertering van voedsel (thermoregulatiemetabolisme) op peil te houden.Onderkoeling ontstaat wanneer , door inspanning van de warmteproductie spieren en door opname van ons lichaam niet voldoende is om warmte uit de kerntemperatuur op peil te houdenomgeving. Dit Een toename van de lichaamstemperatuur kan komen veroorzaakt worden door een verminderde productie van warmte of toename in de warmteproductie in het lichaam en in de spieren, zoals bij inspanning en een een verhoogde afgifteverhoogd metabolisme.

Warmte wordt afgegeven via een aantal routes, straling (radiatie), luchtstroming (convectie), geleiding (conductie)Toegenomen warmteproductie kan het gevolg zijn van forse lichamelijke inspanning, en verdamping (evaporatie). Wanneer warmteverlies via een zoals sporten of meer van deze routes de productie overstijgt kan men onderkoeld raken. Onderkoeling kan dus voorkomen als het koud is buitenzware arbeid, maar ook bijvoorbeeld als iemand nat is gevolg van drugs (evaporatie[[XTC]], convectie en conductie) ([[BLS:drenkelingen|Drenkelingcocaïne]]),iemand na een ongeluk op straat ligt, of als iemand zich heeft ingespannen en daarna teveel warmte kwijtraakt [[Thermische_letsels|Thermische Letselsamfetamine]]) of medicijnen die het metabolisme in de spieren en organen verhogen.

====Hoe herken je onderkoeling?====De symptomen Wanneer de thermostaat van onderkoeling zijn divers. Het enige definitieve symptoom het lichaam (de in de hersenen gelegen hypothalamus) registreert dat de lichaamstemperatuur te laag is een lage lichaamstemperatuur in , zal deze via zenuwen en hormonen trachten de kernwarmteproductie te verhogen.Daarnaast Dat kan er sprake zijn bijvoorbeeld door het verhogen van het metabolisme in de cellen en het stimuleren van het rillenvan de spieren, sloomheid of sufheid, trage hartslag en ademhaling, slaperigheid en bleke huidwaardoor warmte wordt geproduceerd.Rillen kan ook afwezig zijn, wat een teken is Het optreden van sterke onderkoeling, alsmede kippenvel legt een trage hartslag ([[bradycardie]]) en ademhaling ([[bradypneu]])laagje lucht rondom de huid waardoor minder warmte verloren gaat.

====Hoe voorkom je onderkoeling?==Bronvermelding==Onderkoeling kan voorkomen worden door Op deze pagina wordt gebruik gemaakt van de straling, luchtstroming, geleiding en verdamping tegen te gaanvolgende bronnen:<ref name="SEHBSL">Spoedeisende Hulpverlening. Dit doet men door een goede isolerende laag kleding aan te trekkenRG van Kesteren, en natte kleding uit te trekkenTh W Wulterkens.(BSL 2007) ISBN 9031340278</ref><references />

=====Methoden:=====Wanneer je een onderkoeld persoon wilt helpen dan is de belangrijkste actie het onderbreken van warmteverlies zoals hierboven gemeld. Dit doe je door het slachtoffer in te pakken in dekens.Ideaal gezien heb je minstens 2 gewone (wollen)dekens en 2 [[isolatie dekensCategorie:Warmte-en_koudeletsels]] (ook wel [[reddingsdekenCategorie:Incompleet]] genoemd) (zilver binnen). Het uiteindelijke principe is dat alle ledematen en het torso en hoofd apart worden ingepakt in een isolerende laag die de verschillende routes van warmteverlies afsnijdt.er zijn echter vele verschillende methoden om dit te bereiken. Ook kunnen er meer dekens en isolatiedekens gebruikt worden, 2 van elk is echter het minimum.