Schedelbasisfractuur{{Status| Pathofysiologie|mainauthor= [[Pim]]De schedelbasis |coauthor= [[]]|controller= |supervisor= [[Pim]] |niveau= [[Handleiding#Niveau|Gevorderd]] |status= [[Handleiding#Status|Concept]]}} Een '''subduraal hematoom''' ook wel '''subdurale bloeding''' genoemd is een vrij stevig ernstig [[hoofd-hersenletsel]] dat ontstaat na een (klein) [[trauma]]. Er wordt op grond van het ontstaan en relatief moeilijk te breken bothet beloop een onderscheid gemaakt tussen het acute, dat het sub-acute en het chronische subduraal hematoom. ===Inleiding op onderwerp===Een subduraal hematoom ([[hematoom]] = bloeding of [[bloeduitstorting]]) bevindt zich tussen het harde hersenvlies ([[dura mater]]) en het spinnenwebvlies ([[arachnoïdea]]). De subdurale ruimte is dus gelegen onder de hersenen bevindt[[dura mater]], waar zich met name [[aders]] bevinden.Fracturen zijn dan ook een teken Als gevolg van een hoogenergetisch ongevalsmechanisme ongeval of klap op het hoofd kunnen deze kleine bloedvaten scheuren en gaan meestalgepaard met ernstig letsel een ophoping van het hersenweefselbloed in de subdurale ruimte vormen. Door Deze aders worden zwakker naarmate de schedelbasis lopen tal leeftijd vordert en zullen reeds bij een relatief klein trauma van bloedvaten het hoofd beschadigd raken enzenuwen die kunnen beschadigen als er een fractuur optreedtbloeding veroorzaken. Hierdoor gaat een schedelbasisfractuurvaak samen met een epiduraal hematoomAls gevolg van de afname van de grootte van de hersenen komt er meer spanning op deze vaatjes (ook wel ankervenen genoemd) te staan waardoor ze sneller scheuren. Ben Bij gebruik van bloedverdunners is er bij een schedelbasisfractuur altijd verhoogd risico op bedacht datbloeding. schedel(basis)fracturen Het '''acute subduraal hematoom''' ontstaat vaak samengaan direct na een ernstig trauma en gaat gepaard met bloedingen in de schedel en andere hersenletselsernstige [[hoofd-hersenletsel]]s.SymptomenBij De klachten ontstaan snel en er is een fractuur snelle toename van [[bewustzijnsstoornissen]], [[uitvalsverschijnselen]] en stoornissen in de voorste schedelbasis kan bloed [[vitale functies]]. Vaak is er dan ook ernstige schade aan het hersenweefsel en liquorvloed via is de neus optreden en prognose slecht. Na een ernstig ongeval ([[trauma capitis]]) kan eensubduraal hematoom zowel bij jonge (gezonde) mensen als bij ouderen voorkomen, het wordt vaker gezien dan het [[epiduraal hematoom]].brilhematoom ontstaanHet '''chronisch subduraal hematoom''' onstaat vaak na een minimaal trauma en klachten ontwikkelen zich in de loop van enkele dagen tot weken. Fracturen Vaak is er slechts sprake van de middelste schedelbasis kunnen leiden tot bloed en liquorvloedvia een minimaal trauma aan het oorhoofd, een hematotympanum (bloed achter zoals het stoten van het trommelvlies), en hoofd tegen een aangezichtsparese keukenkastje door eenlaesie bejaarde, dat bij het ontstaan van de nklachten niet meer herinnerd wordt. facialis De klachten ontstaan langzaam en worden vaak in het rotsbeeneerste instantie niet opgemerkt. Tevens kan hierbij Met name ouderen die vaak vallen, of een ziekte hebben waardoor zij vaak vallen hebben een hematoom bij verhoogd risico op het mastoïd ontstaan, datvan een subduraal hematoom.zichtbaar is achter het oor (battle sign). De hematomen kunnen ook pas enkele uren na het traumazichtbaar worden.===Symptomen en klachten===Ook kan er sprake zijn van onrustHet acuut subduraal hematoom gaat gepaard met bewustzijnsstoornissen, met symptomen als hoofdpijn, misselijkheid en braken of bewusteloosheid. Dezebewustzijnsstoornis Indien er drukopbouw in de hersenen plaatsvind kan van korte duur zijn, maar kan ook pas na enige tijd er een [[verschil in pupilgrootte]] optreden. Coma, wijd enlichtstijve pupil(len) en Cheyne-Stokes-ademhaling kunnen ook voorkomenlichaamsdelen verlamd raken. Cheyne-Stokes-ademhalingAls gevolg van bijkomende hersenletsels is een afwisselend diepe ademhaling met tussenpozen van vrijwel volkomen ademstilstandhet slachtoffer vaak niet aanspreekbaar na het ongeval.Figuur 7.3: BrilhematoomHandelenBel 112 en laat In het slachtoffer plat liggen geval van een licht trauma zal de bloeding klein zijn en blijf de vitale functies controlerentreden langzaam steeds meer symptomen op. Er is dan sprake van een chronisch subduraal hematoom. Bij bloed- en liquorverliesvia het oor hoeft niet steriel afgedekt Met name bij ouderen is dit lastig te wordenobserveren, omdat zich in de gehoorgang bloedstolsels vormen diehet afsluiten. Verdere verwondingen klachten erg kunnen voorzichtig afgedekt wordenlijken op beginnende dementie. Er mag niet gemanipuleerdworden met het hoofd daar kan een slecht humeur zijn, lichte aandachtsstoornissen en geheugenstoornissen, die langzaam toenemen. Vaak is er sprake kan van een wisselend bewustzijn, veel slapen overdag met soms moeilijk werkbaar zijn afgewisseld met heldere perioden. Soms klaagt men over hoofdpijn. Bij een plotselinge verslechtering van begeleidend wervelletsel; een oudere moet altijd gedacht worden aan een subduraal hematoom, ook al kan men zich geen voorafgaand trauma herinneren. Naarmate het hematoom groter wordt treden bewustzijnsstoornissen op, slaperigheid en bewusteloosheid. Het duurt vaak lang voordat de halswervelkolom dientbeschermd te klachten herkent worden. Dit kan manueel door het hoofd met twee handen aan beide zijden vast te (laten)houden.De schedelbasisfractuur wordt ontdekt in het protocol bij Disability 1, waar men vaststelt dat er liquor of===Handelen===bloed uit neus of oren komtHet is lastig om de diagnose subduraal hematoom zonder [[aanvullend onderzoek]] zoals een [[CT-scan]] te stellen. Na het vaststellen Op grond van de schedelbasisfractuur wordt symptomen kan er een vermoeden bestaan op een ambulancesubduraal hematoom en zal men [[Hulpdiensten:112|professionele hulp]] inschakelen.gebeld De [[vitale functies]] moeten worden gecontroleerd en gaat men uiteraard, indien het slachtoffer stoornissen behandeld. Houdt er bij bewustzijn trauma altijd rekening mee dat er meerdere hersenletsels aanwezig kunnen zijn en dat er een verhoogd risico is, verder met het protocolop schedel en [[wervelletsel]].Bij coma handelen volgens {| class="wikitable"|-! Let op:|-| Vaak is er een gemengd beeld van hersenletsels. Handel zoals bij [[hersenletsels]] in het comaprotocolalgemeen.|} [[Categorie:Trauma]][[Categorie:Hoofd-_en_hersenletsel]]
