21
bewerkingen
Wijzigingen
k
→Cardiogene shock
|supervisor= [[Pim]]
|niveau= [[Handleiding#Niveau|Beginner/Gevorderd]]
|status= [[Handleiding#Status|ConceptGecontroleerd]]
}}
{{LinkBox1| |LinkCategorie= Algemeen|LinktitleOK= Shock|LinkOK= http://www.ehbo.nl/tips/shock-dreigende-shock/|LinktitleRK= Shock|LinkRK= }} De definitie van '''shock''' is een tekort aan circulerend volume met als gevolg dat er onvoldoende bloeddoorstroming in de weefsels plaatsvind plaatsvindt met als gevolg dat er onvoldoende zuurstof voor de cellen wordt aangevoerd. Hierdoor ontstaat ernstige schade aan weefsels en organen. Shock is niet de toestand die vaak door journalisten beschreven wordt: dat een slachtoffer in 'shock' is afgevoerd naar het ziekenhuis. Dit is eerder een psychische shocktoestand waarin het slachtoffer dusdanig door een ongeval geschokt is dat communicatie met hem tijdelijk niet mogelijk is.
==Shock algemeen==
Het lichaam heeft diverse mechanismen om zich te beschermen tegen toenemend verlies van het bloedvolume. Wanneer dit verlies echter toeneemt zullen steeds meer mechanismen aangesproken worden en gaan falen. De shockspiraal geeft dit mooi weer. Van buiten naar binnen zullen steeds meer organen geen bloed meer krijgen, om zo de meest vitale organen (de hersenen, hart en longen) te sparen. Indien alle mechanismen zijn uitgeput zal de dood intreden.
* [[Zuurstoftekort]] is een van de eerste verschijnselen bij shock, waarvoor het lichaam al snel gaat compenseren door de ademhaling te versnellen en grotere teugen te nemen.
* Bij een licht bloedverlies zal het lichaam in eerste instantie proberen door middel van het verminderen van de doorbloeding van de huid te verminderen door de vaten samen te knijpen ([[vasoconstrictie]]). Het totale vaatvolume wordt hierdoor verkleind en er is meer bloed beschikbaar in de centrale circulatie (de grote vaten) waardoor de bloeddruk op peil blijft (met name de onderdruk stijgt hierdoor licht). De huid wordt hierdoor bleek en kan koud aanvoelen. Vaak worden de slijmvliezen hierdoor ook droger en geeft het mindere bloedvolume aanleiding tot een dorstprikkel. De [[capillary refill]] is licht vertraagd.
* In reactie op de verlaging van het bloedvolume en de lichte daling van de bloeddruk reageert het hart onder invloed van zenuwprikkels en hormonen (onder andere [[adrenaline]]) door sneller te gaan kloppen. De [[hartfrequentie]] neemt daardoor toe waardoor ook de bloeddruk op peil blijft en soms licht zal toenemen. Het slachtoffer gaat zweten en de huid wordt bleker en klammer. Dit zweet komt bij wegvegen meestal niet terug.
==Cardiogene shock==
Bij een cardiogene shock is de primaire oorzaak in het hart gelegen. Door een hartaandoening is het hart minder goed in staat het bloed rond te pompen en de [[circulatie ]] op peil te houden. Het hart knijpt minder goed samen en heeft niet voldoende kracht. De hoeveelheid bloed die door het hart per minuut wordt rondgepompt ([[hartmminuutvolumehartminuutvolume]]) neemt af, waardoor de bloeddruk daalt en de eerste compensatiemechanismen starten. Het samenknijpen van de vaten in de huid ([[vasoconstrictie]]) zorgt voor een tijdelijke verhoging van de bloeddruk, maar maakt het voor het hart moeilijker om het bloed rond te pompen omdat er niet meer voldoende kracht voor is. Het bloed hoopt zich op in de grote aders die naar het hart toe leiden. Vaak zijn er [[gestuwde halsvenen]] en wordt het slachtoffer ernstig benauwd door vocht dat in de longen komt ([[longoedeem]]. Het optreden van dit type shock zal snel leiden tot de noodzaak van reanimatie.
===Oorzaken===
De meest voorkomende oorzaak van cardiogene shock is een acuut [[hartinfarct]] of acuut [[hartfalen]]. Afhankelijk van de ernst van het infarct en de schade aan het hart de hartspier zal er een shock ontstaan. Mensen die reeds een zwak hart hebben, of eerder infarcten hebben doorgemaakt, lopen een groter risico. Ook kunnen [[hartritmestoornissen ]] een oorzaak zijn van cardiogene shock.
===Behandeling===
De eerstehulpverlener kan vaak niet meer doen dan professionele hulp inschakelen, de vitale functies goed in de gaten houden en reanimatie starten indien het slachtoffer het bewustzijn verliest en stopt met ademen. Door de grote schade aan het hart is helaas de prognose vaak slecht. De benen mogen bij een slachtoffer met een cardiogene shock niet omhoog gelegd worden, hierdoor zal meer bloed worden aangevoerd naar het hart waardoor het hart nog zwaarder belast wordt.
