Wijzigingen

===Algemene symptomen en klachten bij shock===

Shock is een levensbedreigend ziektebeeld dat vele gradaties kent, en indien niet ingegrepen wordt, tot de dood zal leiden. Het slachtoffer zal in de loop van de tijd met het dalen van de bloeddruk en het afnemen van de doorbloeding van weefsels steeds slechter worden, meer symptomen krijgen, het bewustzijn verliezen en overlijden. Het tijdig herkennen en anticiperen op het ontstaan van een shock is dan ook essentieel en bij een vermoeden van shock moet direct professionele hulp worden ingeschakeld.

====Gecompenseerde (beginnende) shock====

* Verkleinen van het vaatvolume, door de vaten in de minder essentiële weefsels te laten samenknijpen ([[vasoconstrictie]]). De huid wordt bleek en koud door verminderde doorbloedingen verminderde doorbloeding van de nieren zal een afname van de urineproductie geven. Het slachtoffer zal een sterke dorstprikkel krijgen in een poging van het lichaam om het tekort aan te vullen.

* Bij een aanhoudend en toenemend tekort aan circulerend volume zal bij een tekort zal ook de doorbloeding van het maag-darmstelsel worden stilgelegd, om zo de vitale organen zo lang mogelijk van bloed te voorzien.

Het tekort aan doorbloeding van de weefsels zorgt voor veranderingen in de functies van de hersenen. Het slachtoffer zal verward worden, angstig zijn en steeds suffer worden en vervolgens het bewustzijn verliezen.

====Algemene Symptomen====

De bovenstaande compensatiemechanismen zorgen samen met de afname van de doorbloeding en de verlaging van de bloeddruk voor de belangrijkste verschijnselen bij shock. De verminderde doorbloeding van de huid en activatie van het sympatische zenuwstelsel leidt tot het bleek en klam worden van de huid, die koud aanvoelt. Ook de slijmvliezen, zoals de lippen, tong en mond zullen hun roze kleur verliezen. De afname van de doorbloeding van de huid is gemakkelijk te testen met de [[Capillary Refill]]. Doordat het hart probeert meer bloed in de circulatie rond te pompen zal de polsfrequentie toenemen, tot meer dan 100-120 slagen per minuut en zal de pols ook zwak of week aanvoelen. Dorst is een symptoom van een zeer ernstige shock (geef het slachtoffer '''niet''' te drinken!).

Het slachtoffer voelt zich ziek en voelt de dood naderen. Vaak is er ook misselijkheid en braken, wat bij slachtoffers met een verminderd bewustzijn kan leiden tot verslikking!

Let op: het bovenstaande beeld is niet van toepassing op de distributieve shock!

|}

Iedere groep van shock heeft zijn eigen specifieke handelingen, maar een aantal dingen zijn universeel.

* Probeer de oorzaak van de shock weg te nemen of tot staan te brengen.

===Oorzaken===

===Behandeling===

De belangrijkste behandeling is het stoppen van het bloedverlies. Het slachtoffer moet plat worden neergelegd, eventueel met de benen omhoog om het bloed dat zich in de benen bevindt naar de vitale organen te brengen. Dit wordt alleen uitgevoerd indien er géén sprake is van wervelletsel, of fracturen van de benen of het bekken.

===Neurogene shock===

Een neurogene shock ontstaat soms bij een (volledige) dwarslaesie, als de zenuwen van het [[Autonome_zenuwstelsel|autonome zenuwstelsel]] worden doorgesneden. Dit zenuwstelsel kan de spanning van de vaten regelen en zorgt met name voor het samenknijpen van de vaten ([[vasoconstrictie]]). Als dit zenuwstelsel uitvalt zal er vaatverwijding ([[vasodilatatie]]) optreden en een shock ontstaan.