32
bewerkingen
Wijzigingen
→Hitte-uitputting en hittestuwing
Ter preventie van een zonnesteek kan men (zeker bij een kaal hoofd) een petje of hoed dragen.
Hitte-uitputting en hittestuwing (ook wel warmte-uitputting genoemd) treden vaak op bij hoge omgevingstemperaturen of bij zware inspanning met te warme kleding (marathonlopers) om het lichaam. De lichaamstemperatuur stijgt boven de normaalwaarden, maar is per definitie niet hoger dan 40°C. Beide beelden hebben een vergelijkbare oorzaak: er is een grote inspanning geleverd bij warme omgevingstemperaturen en er is een tekort aan vocht en zouten ontstaan als gevolg van vochtverlies door zweten en verdamping via de ademhaling. Soms wordt een hitte-uitputting voorafgegaan door hittekramp. Indien het vochtverlies niet voldoende wordt aangevuld door eten en drinken treedt er uitputting op. Het beeld ontstaat deels door [[uitdroging]]. Vaak drinken sporters alleen (veel) water, dit is echter niet voldoende, men dient zowel vocht als suikers en zouten aan te vullen tijdens de inspanning.
De behandeling van hitte-uitputting en hittestuwing hetzelfde. In de eerste plaats wordt het slachtoffer naar een koele ruimte gebracht en van (te) warme kleding ontdaan. Laat het slachtoffer eventueel plat liggen. Daarnaast wordt vochttekort aangevuld door het drinken van isotone sportdrank met toevoeging van zouten en suikers (bijvoorbeeld met zoute chips). Ook kan men gebruik marken van [[ORS]] ([[Oral Rehydration Solution]]), dit is echter relatief duur en smaakt vies. Blijf regelmatig de vitale functies controleren en kijk of het slachtoffer geen tekenen van een hitteberoerte ontwikkeld. Koel zo nodig het slachtoffer met sponzen, maar pas op het slachtoffer niet te onderkoelen. Indien het slachtoffer niet snel opknapt dient professionele hulp te worden ingeschakeld.
===Oververhitting & Sport===
Misschien ken je de beelden wel van marathonlopers of triatleten die zwalkend de finish passeren. Ze zijn bevangen door de hitte of een ernstig vochttekort en hebben een verstoorde hersenwerking. Recreatieve sporters kunnen ook te maken krijgen met een bepaalde vorm van oververhitting,ook in de winter! Door rust en het drinken van een goede sportdrank (met voldoende suikers en zouten) kan het lichaam zich langzaam herstellen. Het isverstandig om die dag geen activiteiten meer te ondernemen.
Als onder warme omstandigheden de warmte onvoldoende wordt afgevoerd, kan warmtestuwing ontstaan. Zeker als de vochtigheidsgraad van de lucht hoog is en er geen goede ventilerende kleding wordt gedragen, kan de warmte onvoldoende worden afgevoerd, waardoor de
lichaamstemperatuur stijgt. (Denk daarbij aan een voetbaltoernooi boven de 30° C). Het verlies van vocht (zweten) tijdens inspanning speelt hierbij een belangrijke rol. Gedurende een langere inspanningen kan men dan 3 - 4 liter vocht verliezen.
Vooral ongeoefende mensen zweten sneller en verliezen daarbij veel zout, waardoor spierkrampen en duizeligheid kunnen ontstaan. Als het vochtverlies te groot wordt, moet het lichaam voor een zo optimaal mogelijke verdeling van het nog aanwezige vocht zorgen. Het kiest dan altijd voor de inwendige organen. De bloedstroming van de huid vermindert, waardoor een nog slechtere warmte afgifte optreedt en de lichaamstemperatuur omhoog gaat.
Een veel voorkomende warmte-aandoening is kramp (zie hier boven). Dit zijn pijnlijke samentrekkingen van de skeletspieren, meestal in de kuitspier. Dit is het gevolg van extreem vochtverlies, waardoor de balans tussen de zouten in de lichaamscellen (natrium, kalium, calcium) verstoord raakt.
Het is voor de hulpverlener belangrijk om te weten dat een sporter tijdens een inspanning van meer dan een uur zijn vocht in het lichaammoet aanvullen vanwege het zweetverlies. Heeft een sporter een dorstgevoel dan heeft hij onvoldoende gedronken voor aanvang en tijdens de inspanning. Zweet is hypotoon, daarom heeft het lichaam meer behoefte aan water dan zout. Geef alleen extra zout bij veel zweten. Dat kan door sportdrank waarin koolhydraten zitten (40 – 80 gram per liter) en zout (natriumchloride: 1 – 1.5 g per liter, ongeveer 1/3 van een theelepel).
===Hittecollaps===
