Intoxicaties:AlcoholDrugs: verschil tussen versies

Versie van 25 mrt 2011 om 12:49

Gebruik van alcohol komt veelvuldig voor in de bevolking. Het is een van de meest geaccepteerde vormen van 'druggebruik'. Ook komt het gebruik van soft- en harddrugs steeds meer voor en zijn bij houseparty's drugs gemeengoed. Deze pagina geeft een overzicht van alcohol en drugs en is zeker niet compleet. In de komende tijd zullen meer aanvullingen komen.

Alcohol Alcohol (ethanol, C2H5OH) is een veelgebruikte stof welke in hogere doseringen allerlei verscheidene symptomen en klachten kan geven. Als EHBO’er, maar vooral ook in je vrije tijd, zul je hier vaak mee te maken krijgen.

Eén standaardglas alcohol bevat 10 gram alcohol en leidt gemiddeld tot een promillage van 0,2 bij mannen en 0,3 bij vrouwen. Een standaardglas (ook wel eenheid genoemd) bevat altijd 10 gram ethanol (pure alcohol). Indien iemand dus alcohol nuttigt uit het daarvoor bestemde glas, kun je gewoon het aantal glazen tellen.

Alcohol wordt in het bloed opgenomen via het spijsverteringsstelsel en verspreidt zich dan diffuus over het lichaam. Het beïnvloedt onder andere de werking van het zenuwstelsel.

Alcohol wordt geoxideerd in de lever, voornamelijk door alcoholdehydrogenase. Hieruit wordt acetyldehyde gevormd, welke omgezet wordt in een acetaat (acetyl-CoA). Dit wordt weer omgezet door de perifere weefsels in CO2, vetzuren en water. De tussenvorm acetyldehyde is toxisch. De snelheid waarmee de omzetting gebeurt is ongeveer 1 glas alcohol per 1,5 uur. Dit proces is niet te versnellen.

De hoogte van je bloedalcoholgehalte is onder andere afhankelijk van: Hoeveelheid: Hoe meer alcohol iemand drinkt, hoe hoger de concentratie in het bloed zal zijn en hoe meer symptomen van een intoxicatie iemand zal hebben. Eten: Alcohol op de nuchtere maag heeft sneller effect, omdat het sneller in de bloedbaan wordt opgenomen. De concentratie alcohol stijgt sneller, en dus zijn er meer symptomen. Eten zorgt voor een geleidelijkere opname van de alcohol in het bloed, je bent dus minder snel onder invloed. Lichaamsgewicht: hoe zwaarder iemand is, hoe groter zijn vochtgehalte. Alcohol verspreidt zich over de hoeveelheid vocht. Iemand met een hoog gewicht (hoog vochtgehalte) merkt minder van dezelfde hoeveelheid alcohol dan iemand met een laag gewicht (laag vochtgehalte). Vrouwen hebben per kilo lichaamsgewicht een lager vochtgehalte dan mannen. Daarom merken vrouwen doorgaans eerder het effect van alcohol. Daarnaast heeft bij mannen alcohol een groter first-pass effect: meer alcohol wordt al tijdens de opname vanuit de darm afgebroken waardoor de hoeveelheid opgenomen alcohol lager is. Regelmaat van drinken: het lichaam went aan alcohol. Bij regelmatige drinkers is er meer alcohol nodig om symptomen te krijgen.

De symptomen zijn afhankelijk van het promillage alcohol van het bloed (de hoeveelheid glazen is slechts een algemene indicatie (zie boven)).

0-0,5 promille (1-3 glazen): hartfrequentie en ademhaling versnellen, men is zich minder bewust van pijn, krijgt honger en moet vaker plassen. 0,5-1,5 promille (3-7 glazen): men overschat zichzelf (‘ik kan nog best naar huis/ autorijden’), geheugen, reactiesnelheid en coördinatie verminderen en beoordelen van situaties gaat steeds moeilijker. Tevens ontstaat het tunneleffect (gezichtsveldbeperking). Men spreekt van ‘aangeschoten’. 1,5-3,0 promille (7-15 glazen): voorgaande symptomen versterken. Emotionele reacties zijn overdreven, iemand wordt misselijk en kan braken (alcohol irriteert het slijmvlies van de maag, waardoor deze samentrekt en je gaat braken). De pupillen zijn wijd en men heeft moeite om het evenwicht te behouden. Vaak is er de dag erop geheugenverlies. 3-4 promille (15-20 glazen): iemand is in de war, afwezig en zich niet bewust van de buitenwereld. Er treedt een bewustzijnsdaling op door de dempende werking op de hersenen. 4- hoger promille (20-25+): De concentratie alcohol is dusdanig hoog dat deze o.a. het ademhalingscentrum aantast. De ademhaling en pols vertragen dusdanig dat je in een coma kunt raken. Het is mogelijk dat de ademhaling stopt of er een hartstilstand ontstaat.

Daarnaast ontstaan er ook veel ongelukken door alcohol. Denk daarbij aan (verkeers)ongevallen, onderkoeling, verstikkingen (braaksel) en vechtpartijen.

Alcohol en verkeer: Vanaf 1 januari 2006 zijn de regels voor alcohol in het verkeer strenger geworden: Eenieder die zijn rijbewijs heeft vanaf 30 maart 2002 mag met 0,2 promille deelnemen aan het verkeer. Dit bereik je makkelijk met 1 glas alcohol. Gevorderde bestuurders mogen met 0,5 promille nog deelnemen aan het verkeer. Deze normen zijn gekozen, omdat het is aangetoond dat iemand die alcohol heeft gedronken minder goed een voertuig kan besturen, ook al denken ze zelf dat er geen verschil is. Na 4-5 glazen alcohol is de kans op een verkeersongeval 2 keer groter dan dat je nuchter bent. Bij 8-9 glazen is deze kans 17 keer zo groot.

Ook het besturen van een scooter of fiets valt onder besturen van een voertuig/ deelnemen aan het verkeer!

Handelen bij alcoholintoxicatie: Let altijd op eigen veiligheid: iemand kan ongeremd reageren, waardoor het slachtoffer een gevaar voor jou oplevert. Stel het slachtoffer gerust en breng hem/ haar naar een rustige ruimte. Vraag een vriend/ vriendin mee: deze kan het slachtoffer kalmeren en zorgt voor een vertrouwd gezicht voor het slachtoffer. Probeer te achterhalen hoeveel het slachtoffer heeft gedronken (vraag vrienden/omstanders) en of hij/zij nog andere middelen erbij heeft genomen, welke medicatie hij/zij gebruikt en of het slachtoffer lijdt aan een ziekte. Bij enige twijfel, bel 112: geef door dat het om overmatig alcoholgebruik gaat, hoe de toestand van het slachtoffer is (ABC, gedaald bewustzijn e.d.) hoeveel hij/zij heeft gedronken, eventuele andere middelen, wat de klachten zijn. Indien het slachtoffer het bewustzijn verliest, handel dan zoals bij een slachtoffer buiten bewustzijn. Bel nogmaals 112 om door te geven dat het slachtoffer bewusteloos is.

Verder lezen: Alcoholinfo.nl Kumar and Clark, Clinical Medicine, 5e druk pag. 250-251 Baynes, Medical Biochemistry, 1e druk, pag 352

Drugs Er zijn verschillende soorten drugs. Als EHBO’ er kun je hier altijd mee te maken krijgen, maar zeker ook in de vrije tijd. Let altijd op gevaar voor jezelf. Slachtoffers kunnen ongeremd reageren, waardoor je eigen veiligheid in gevaar komt.

De werking van de verscheidene drugs varieert, maar ze hebben als gezamenlijk effect dat ze de hersenen prikkelen, waardoor er geestelijke en lichamelijke effecten optreden. Dit kan stimulerend, verdovend, bewustzijnsveranderend of een combinatie hiervan zijn; het effect dat optreedt is afhankelijk van welke middelen er zijn genomen en welke hoeveelheden. Zodra dit effect optreedt door een bepaald middel, wordt dat middel als drug gezien.

Er zijn vele verschillende soorten drugs, bijv. cocaïne, GHB, hasj, ketamine, paddo’s, poppers, speed en XTC. Ook onder drugs vallen tabak, alcohol, cafeïne (koffie). Het verschil is dat tabak, alcohol en cafeïne door de overheid niet als drugs worden gezien; zij vallen niet onder de ‘ Opiumwet’. In deze tekst worden de middelen besproken welke er wel onder vallen. In deze wet staat ook het onderscheid tussen hard- en softdrugs. Hasj en weed zijn bijv. sofdrugs. Het onderscheid wordt gemaakt op basis van hoe gevaarlijk een middel is. Dit is uiteraard een relatief onderscheid (overmatig gebruik van hasj kan ook gevaarlijk zijn). Er zijn strengere straffen voor harddrugs dan voor softdrugs.

De symptomen welke kunnen ontstaan kunnen zeer variabel zijn. De ademhaling kan zowel hyper- als hypoventilatie zijn, de huid kan allerlei kleuren hebben, iemand kan traag zijn of juist heel actief, iemand kan stil zitten of juist heel beweeglijk zijn, er kan wel of niet gereageerd worden op prikkels, pupillen kunnen nauw of wijd zijn, kortom: een slachtoffer kan allerlei symptomen hebben.

Handelen: Let allereerst heel goed op je eigen veiligheid, controleer de vitale functies en breng het slachtoffer naar een veilige/prikkelarme werkomgeving. Neem bij voorkeur iemand mee welke het slachtoffer kent en weet wat hij/ zij heeft ingenomen. Een intoxicatie met drugs is voor het slachtoffer vaak een zeer angstige toestand, een vertrouwd gezicht kan een deel van deze angst voor een deel wegnemen. Belangrijk is dat je je eigen veiligheid goed in de gaten houdt. Bel 112. Blijf de vitale functies goed controleren en wacht op de ambulance. Probeer te achterhalen wat het slachtoffer heeft genomen, wanneer en hoeveel.

LET OP: alcohol en drugs geven specifieke problematiek die niet in een standaard EHBO-cursus aan te leren is. Voor de basis EHBO is de essentie van Eerste Hulp van drugs het waarborgen van de eigen veiligheid, waarborgen van de vitale functies en het tijdig inschakelen van professionele hulp. Voor diegenen die meer willen leren over alcohol en drugs is er de cursus EHBD-U van Educare. Benadruk dit ook in je les. Ga geen les geven over dingen waar je het fijne niet van weet.

Verder lezen: www.drugsinfo.nl