Wijzigingen

{{Status| |mainauthor= [[User:Tebby|Tebby]],[[Pim]] |coauthor= [[]] |controller= |supervisor= [[Pim]] |niveau= [[Handleiding#Niveau|Beginner/Gevorderd]] |status= [[Handleiding#Status|Incompleet]]}}  {{LinkBox1| |LinkCategorie= Algemeen|LinktitleOK= EpilepsieInleiding|LinkOK= http://www.ehbo.nl/tips/epilepsie/|LinktitleRK= |LinkRK= }}  Een epileptische aanval'''Epilepsie''', in de volksmond ook wel insult of convulsie, de ''''vallende ziekte'''' genoemd is een plotselingeaandoening die relatief veel voorkomt en erg bekend is onder de bevolking. Epilepsie treedt op in aanvallen, kortdurende functiestoornis vande hersenen die wordt veroorzaakt ook wel '''insulten''' of '''convulsies''' worden genoemd. Epilepsie kenmerkt zich door een acuteplotseling optredende aanvallen, meestal met [[bewustzijnsverlies]], waarbij het slachtoffer verstrakt, trekkingen krijgt, overmatige synchrone ontlading van dehersencellen en die gepaard gaat met waarneembare verschijnselen. Epilepsie vervolgens enige tijd buiten [[bewustzijn]] is een verzamelnaamvoor een groot aantal verschillende epilepsiesyndromen. De mogelijk onderliggende oorzaak, de aardvan de Ook zijn er kleine aanvallen, de leeftijd waarbij het bewustzijn intact kan blijven en eventuele specifieke EEG afwijkingen spelen hierbij een rolrepeterende beweging gemaakt wordt. Er zijn zeer veel verschillende soorten epilepsie.PathofysiologieEpilepsie ontstaat door is een abnormale activiteit tijdelijke stoornis in de [[hersenen door acute]], overmatige synchroneontladingen van de waarbij hersencellenplotseling tegelijkertijd gaan ontladen. De abnormale activiteit kan zich beperken tot Een Indien slechts één gebied is aangedaan spreekt men van een partiële (partiëlegedeeltelijke) aanval), of de symptomen zullen dan ook gerelateerd zijn aan het gebied waar de aanval zich uitbreiden over afspeelt. Het bewustzijn blijft bij een partiële aanval meestal intact. Indien de hele hersenen betrokken zijn bij de gehele cortex (secundair aanval is het bewustzijn altijd gestoord en spreekt men van een gegeneraliseerde aanval). Bij een primairgegeneraliseerde Epileptische aanvallen of insulten komen niet alleen in het kader van de ziekte epilepsie ontstaat . Ook afwijkingen in de formatio reticularis hersenen, zoals een [[hersenbloeding]], [[hersenkneuzing]] of thalamus de abnormale activiteiteen tumor kan een aanval uitlokken. Daarnaast kunnen ook [[medicijnen]] en bepaalde [[vergiftigingen]],zoals met [[alcohol en drugs]] een aanval opwekken.waardoor Soms worden trekkingen ook wel eens gezien bij een [[flauwte]] of kort na het optreden van een [[circulatiestilstand]]. Deze trekkingen zijn meestal niet symmetrisch: de cerebrale cortex als geheel wordt gesynchroniseerdlichaamsdelen trekken niet gelijktijdig. ===Klachten en Symptomen ===Epilepsie kent veel verschillende uitingsvormen. Sommige, zoals de gegeneraliseerde aanval, zijn overduidelijk en klachtenBij kunnen bijna niet als epilepsie gemist worden verscheidene aanvalstypen onderscheiden. Een insult kan plaatselijk beginnen metbijvoorbeeld schokken aantal vormen zijn echter veel subtieler en niet altijd direct te herkennen. De plaats in het gelaat of arm, dit noemt men een partiële de hersenen waar de aanvalzich afspeelt is sterk bepalend voor de verschijnselen. Maar Bewustzijnsverlies is een insult kan zichook uitbreiden of beginnen over het hele lichaam, dit is kenmerkende eigenschap voor de secundair of primair gegeneraliseerdeaanval. In deze genoemde typen aanvallen zijn verschillende uitingsvormen te onderscheiden.Voor Bij een partiele aanval, waarbij een deel van de hulpverlening in acute situaties hersenen meedoet is het gegeneraliseerde tonischbewustzijn vaak intact. Een uitzondering hierop is de complex-clonisch insult partiele aanval, waarbij het meestbewustzijn meestal gestoord is. Soms kan een aanval partieel beginnen en later generaliseren. belangrijkEen gegeneraliseerde aanval kenmerkt zich symmetrische samentrekking van de spieren, wat er uit ziet als schokken. Een Dit wordt een tonisch-clonisch insult genoemd. Dit begint plotseling acuut met een verkramping van armen en benen, snelgevolgd door heftige, meestal symmetrische, regelmatige spierschokken. Aan het begin van een De aanvalgeeft men begint vaak met een gil, hierbij kan op door de zijkant plotselinge samentrekking van de spieren en soms bijt het slachtoffer hierbij op zijn wang of tong of de wang gebeten worden. Dit kanbloederig schuim rond de mond geven. Tevens kan men de urine laten lopen. Tijdens Soms treedt tijdens een aanval wordtvaak niet urineverlies op aanspreken . Het slachtoffer is tijdens de aanval bewusteloos en stimuleren gereageerdniet te wekken. Een aanval stopt meestal na De meeste aanvallen stoppen binnen twee à drie minutenwaarna een uitputtingsfase komt. Men Een epileptisch insult is vaak kortdurend lichamelijk erg zwaar en als de aanval afgelopen is zal het slachtoffer nog enige tijd (max. maximaal 15 minminuten) bewusteloos en komt danzijn. Als hij wakker wordt is hij doorgaans erg vermoeid. Het slachtoffer kan na een aanval nog enige tijd verward zijn.<br><br>geleidelijk weer bij. Is dit niet het geval Sommige aanvallen duren langer dan kan men in een coma terechtkomen paar minuten of in de epileptischetoestand blijven. Dit wordt ook wel blijft het slachtoffer langer dan 15 minuten bewusteloos en worden dan een 'status epilepticus ' genoemd. Na Tijdens een aanval is men stopt vaak verward,een fenomeen dat men postictale verwardheid noemt. Doordat de ademhaling tijdens en kan iemand blauw aanlopen. Dit leidt tot een insult zeerbelemmerd wordt tekort aan zuurstof en vaak niet aanwezig is, is bij een langdurige lang durende aanval een grote verstoring van kan dit tot ernstige stoornissen in de vitalefunctiesleiden. Dit is bijvoorbeeld te merken doordat iemand blauw/paars aanloopteen levensbedreigende situatie waarvoor professionele hulp moet worden ingeschakeld.Handelen===Behandeling===Centraal bij de Eerste Hulp aan een slachtoffer met een epileptische aanval staat het voorkomen van letsel bij het slachtoffer en het veilig stellen van de vitale functies. Het is belangrijk dat de duur van de aanval geregistreerd wordt. Een eenmaal begonnen aanval is zonder medicatie kan niet door buitenstaanders te stoppeneerstehulpverleners gestopt worden. Zorg erdaarom voor dat Maak de bestaande situatie omgeving rond het slachtoffer vrij, zodat hij zich niet verergert. Dit kan door het voorkomen van verwondingendoor het verwijderen van verwonden aan voorwerpen waartegen men zich kan stoten. Er wordt gezorgd voor een veiligeomgeving. Het heeft hierbij geen zin om de slaande bewegingen tegen te gaanhouden, dit kan zelfs meer schade veroorzaken door de enorme kracht die vrijkomt bij een aanval. Ook mag Een tongbeet kan men nietproberen een tongbeet tegen te gaan door voorkomen, het wordt dan ook afgeraden om iets tussen de tanden van het slachtoffer te steken. Dit geeft risico op schadeaan Zodra de aanval is gestopt controleert men de vitale functies en wordt het gebit en tevens slachtoffer in de [[stabiele zijligging]] gelegd.Blijf regelmatig de vitale functies controleren. In principe hoeft bij een slachtoffer dat bekend is met epilepsie geen ambulance gebeld te worden, tenzij de tongbeet vaak al aanwezig in aanval langer dan een vroeg stadiumpaar minuten duurt of de bewusteloosheid aanhoud. Daarbij geeft Indien het slachtoffer voor het eerste een epileptische aanval doormaakt, moet hij altijd naar het ziekenhuis voor verder onderzoek omdat er sprake kan zijn van eenernstige oorzaak. Voor een insult na een trauma, medicatie of druggebruik moet altijd 112 gebeld worden.groot risico op verwonding Leg de duur en het verloop van de aanval goed vast, omdat dit van belang kan zijn voor de professionals. ==Achtergrondinformatie=====Partiële aanvallen:=======Eenvoudige partiële aanvallen:====Het hersengebied waarin de hulpverlener! Indien mogelijk kunnen tijdens ontlading plaats vind ik is klein. De verschijnselen zijn daarom ook eenvoudig. Bijvoorbeeld het schokken vaneen hand. De duur van zo aanval kan van enkele seconde tot uren zijn. Wel is het zo dat iemand met een partiële aanval altijd bij bewustzijn is. Wel kan het zijn dat de eenvoudige partiële aanval een voorbode is van een grotere aanval, waarbij wel sprake kan zijn van een bewustzijn stoornis.  De verschijnselen van een eenvoudige partiële aanval hangen af van het gebied van de vitaleontlading en kunnen dus heel verschillend zijn, bijvoorbeeld: *Motorische: een ontlading die zich richt op 1 spiergroep. Deze verstijven, krampen, verslappen of schokken.*Sensorisch: Oog: lichtflitsen of blinde vlekken.*Gehoor: suizen of doofheid.*Gevoel: plaatselijke tintelingen of een doofgevoel of gevoelloosheid.*Smaak/reuk: spontane rare smaak of iets vreemd ruiken.functies *Autonoom: Een stoornis in het onwillekeurige, autonome zenuwstelsel bijvoorbeeld: bleek worden gecontroleerd, maar vaak moet gewacht worden tot na zweten, hartkloppingen, kippenvel, een raar gevoel in de boven buik, dat opstijgt naar het insulthoofd.*Psychische: stemmingsveranderingen die onverklaarbaar zijn: vreugde, angst, verdriet of een gevoel van verlatenheid, derealisatie, déjà vu,illusies, hallucinatie. ====Complex partiële aanvallen:====Bij deze aanval is het bewustzijn gestoord, maar dit hoeft niet te lijden tot bewusteloosheid. Er zijn verschillende soorten complex partiële aanvallen.na =====Temporale complex partiële aanval:=====De bekendste is de temporale complex partiële aanval. Deze aanval wordt wel eens vergeleken met slaapwandelen. De aanval begint vaak met vermindert contact en staren. het slachtoffer benaderd slachttoffer reageert vaak wel op vragen maar met heel vreemde antwoorden of gemompel, net als in een droom. Het slachttoffer maakt vreemde mondbewegingen zoals smakken, likken, slikken en kauwen en maakt vaak doelloze bewegingen bijvoorbeeld: wrijven, plukken of friemelen. Als het protocol slachttoffer rond loopt is dit net zo gevaarlijk als bij slaapwandelen. Loopt bijvoorbeeld gewoon een trap af maar kan ook in aanraking komen met hete voorwerpen. De meeste complex partiële aanvallen beginnen geleidelijk en duren meestal een bewusteloos slachtoffer tot enkele minuten. =====Frontale complexe partiële aanval:=====Deze aanval komt voornamelijk voor in de slaap en duurt vaak maar kort. De aanval begint en eindigt plotseling. Ze treden vaak meerdere keren per nacht op en zijn voor elke zorgvrager anders. De verschijnselen zijn vreemd zoals schreeuwen, in de handen klappen, schelden, fiets bewegingen en trappelen met de voeten. De zorgvrager rolt vaak uit bed maar krabbelt gelijk weer overeind en kruipt in bed en slaapt veder. De laatste jaren is ontdekt dat bepaalde gedragsproblemen zoals slaan met het hoofd, zichzelf bijten, woedeaanvallen bij zorgvragers met een verstandelijke beperking een uiting kanzijn van een frontale complexe partiële aanval. ===Gegeneraliseerde aanvallen:===men ====Absence:====Het slachttofferis enkele seconden afwezig, reageert niet en staart vaak met een lege blik voor zich uit. Soms zie je bij een absence ook het knipperen van de ogen en kleine schokjes met de handen. Ook zie je wel eens dat het slachtoffer vervolgens in hoofd voorover zakt of juist achterover. Na de aanval gaan mensen gewoon weer veder met waar ze mee bezig waren. De omgeving ziet deze aanvallen dan ook vaak als dagdromen. Deze aanvallen komen vaak tot wel honderden keren per dag voor. =====Typische absences:=====Komen vaak voor bij kinderen tussen de stabiele zijligging leggen (4 en 12 jaar zonder hersenbeschadiging. Het EEG is dan ook kenmerkend. Meestal worden dezekinderen met medicatie snel aanvalsvrij.  =====Atypische absences:=====Hierbij zijn het begin en het einde niet zo plotseling als bij een gewone absence. Het EEG laat vaak ook een ander beeld zien. Meestal komt bij traumapatiënten)deze zorgvragers wel een hersenbeschadiging voor. Vraag altijd aanfamilie ====Myoclonische aanval:====Deze aanval bestaat uit een of kennis een reeks spierschokken. Deze komen vaak voor in de armen en benen of zelfs in het hele lichaam. De schokken duren zo kort het dat het slachtoffer bekend bewustzijn niet of niet aantoonbaar gestoord is geweest. ====Clonische aanval:====Dit is een zeldzame aanvalsvorm van epilepsie. Het hele lichaam schokt ritmisch. De aanvallen nemen geleidelijk in snelheid af en eindigen meestal in het geheel verslappen van het lichaam. ====Tonische aanval:====Deze aanval begint vaak met het verstijven van de spieren. Vaak buigt het hoofd naar voren, het gezicht wordt rood, lichtgebogen en opgeheven armen. De zorgvrager blijft vaak zitten of staan maar kan soms neervallen. De aanval duurt enkele seconden tot een halve minuut. De bekende salaamkrampen bij het syndroom van west horen bij de tonische aanvallen. ====Tonisch-clonische aanval:====De meeste mensen denken bij epilepsieaan deze aanval. Deze aanval wordt ook wel grand mal genoemd of grote aanval, volledig insult, of toeval. Als deze aanval begint met een plotselinge bewustzijnstoornis dan merkt de zorgvrager er vaak zelfs niets van.  Deze aanval is in 3 fase te onderscheiden.=====Tonische fase:=====Deze fase duurt meestal een halve minuut. Indien dit Door de massale ontlading van de hersencellen worden alle spieren tegelijk aangespannen waardoor het hele lichaam verstijft. Door de kramp van een borstspier kan de lucht naar buiten geduwd worden wat lijkt op een gil. Door het geval verstijven van de borstkas isademhalen niet meer mogelijk omdat er tegelijk ook veel energie wordt gebruikt. Bij het verstijven wordt de zorgvrager soms blauw. Ook kan het slachttoffer niet slikken een hoopt het speeksel zich op in de mond. Als de tong net tussen de kaken zit als deze op elkaar gedrukt worden, ontstaat er een wondje. Wat ook wel tongbeet wordt genoemd. Dat lijkt meestal erger dan het is . =====Clonische fase:=====Deze fase duurt meestal een halve minuut tot anderhalve minuut. Een verdedigingsmechanisme probeert de ontlading tegen te gaan waardoor het lichaam korte tijd verslapt maar daarna ook weer alle spieren aanspant. Het afwisselen van verslappen en aanspannen veroorzaakt schokken in armen, benen en gezicht. Als tijdens deze fase de ademhaling weer op gang komt wordt het doorgaansopgehoopte speeksel als schuim naar buiten geblazen. Als er in de tonische fase op de tong gebeten is kan er bij dat schuim bloed zitten. =====Verslappingfase:=====(behalve Deze fase duurt een tot twee minuten. De periode van verslapping neemt toe. En de schokken nemen af tot het lichaam weer ontspannen is. De kleur van de zorgvrager is vaak bleek. De ademhaling komt diep en rochelend op gang. Soms laten zorgvragers urine en ontlasting lopen. De zorgvrager kan weer bij komen of in geval een diepe slaap vallen. Vaak hebben zorgvragers last van sufheid en hoofdpijn. De duurvan status epilepticus) niet de rest verschijnselen zijn verschillend. De een kan na 5 minuten weer door waar hij of zij mee bezig was. De andere zorgvrager heeft de rest van de dag of zelfs nog langer nodig om professionele hulp in weer bij te schakelenkomen. ====Atonische aanval:====Gedurende een korte tijd verslappen alle spieren plotseling waardoor de zorgvrager valt. Deze kan dan gelijk weer op staan. Het hoofd kan ook bijvoorbeeld voorover op tafel vallen. Vaak zie je dit dat dit soort zorgvragers een helm dragen. ====Secundaire generaliseerde aanvallen:====Een secundaire generaliseerde aanval is belangrijk de duur een partiële aanval die overgaat in een generaliseerde aanval. Dit kan in principe bij elke partiële aanval gebeuren. De plaatselijke ontlading van een partiële aanval breidt zich uit over de hele hersenen wat vaak een tonisch-clonische aanval tot gevolg heeft. ===Wat te registrerendoen bij een epilepsie aanval??===Zoals al eerder beschreven zijn er veel verschillende soorten aanvallen. Ook het handelen bij zo aanval verschilt per aanval. Stopt Hieronder staat de eerste hulp bij een aanval niet na 5 à 10 minuten of volgenuitgeschreven. ====Eenvoudige partiële aanval:====meerdere aanvallen op elkaar, Bij een eenvoudige partiële aanval blijft iemand bij bewust zijn. Het slachttoffer is zich dan moet ook bewust van de epilepsie aanval. Deze aanval duurt maar kort. Wat je bij deze aanval doet is het gerust stellen van het slachtoffer naar , zorgen dat de zorgvrager zich niet kan bezeren, en als EHBO-er is het ziekenhuis of moet 112 gebeld wordenheel erg belangrijk dat jezelf rustig blijft.Observeer ====Complex partiële aanval:====Bij deze aanval is het verloop bewust zijn van de het slachttoffer geheel of gedeelte verstoort. Het slachttoffer weet dus niet dat hij/zij een aanval nauwkeurig, zodat heeft gehad. Bij deze beschreven aanval kan de zorgvrager rond gaan lopen zonder goed uit te kijken. Het is daarom belangrijk dat je als EHBO-er bij het slachttoffer blijft en probeert het slachttoffer met een zachte hand te dwingen niet naar het gevaar toe te gaan. Daarbij is het belangrijk dat je het slachttoffer niet aanraakt en dat je hem of haar met een rustige stem toespreekt. het slachttoffer hoort je vaak wel maar snapt de woorden niet. Als je iemand vastpakt kan het voor het slachttoffer overkomen als een bedreiging. Houd de zaken waaraan het slachttoffer zich kan worden aan bezeren van hem of haar weg en leg deomgeving uit dat dit een epilepsie aanval is en dat het slachttoffer niet weet wat er is gebeurt.hulpverlening. ====Absence:====5BOSA2 – Vaardigheden Acute Geneeskunde 121Een absence duurt zo kort dat de omgeving vaak maar zelden door heeft datIemand die voor het eerst om een epileptisch insult heeft dient altijd door absence ging. Daarom hoeft er bij een arts gezien absence weinig gedaan te worden, om naals het herhalen van de dingen die het slachttoffer gemist heeft tijdensde absence. Bij een serie absence is het belangrijk bij het slachttoffer te gaan blijvenen hem of haar af te wenden van het gevaar. ====Myoclonische aanval:====Bij deze aanval kan het slachttoffer vallen en zich bezeren. Blijf bij het slachttoffer en voorkom verdere letsels. Behandel naar afloop indien nodig is de veroorzaakte letsels. ====Tonische aanval:====Bij een tonische aanval kan het slachttoffer vallen omdat dit een kramp aanval is. Als EHBO-er sprake moet je bij het slachttoffer blijven tot het slachttoffer weer bij kennis is. Tijdens de herstel fase is het handig het slachttoffer in stabiele zijligging te leggen met een kussen onder zijn of haar hoofd.  ====Clonische aanval:====Tijdens de aanval kan iemand schokken. Daarom is van het raadzaam om meubels en andere pathologie zoals intoxicaties, inwendige ziekten dingen uit de omgeving weg te halen zodat het slachtoffer zich daaraan niet kan bezeren. Tijdens de herstel fase is het handig om het slachttoffer in een stabiele zijligging te leggen met een kussen onder zijn of intracerebralehaar hoofd.  ====Atone aanval:====tumorenTijdens deze aanval valt het slachttoffer op de grond doordat alle spieren in een keer verslappen.Blijf bij het slachttoffer totdat de aanval over is en pas zo nodig EHBO toe bij de opgelopen verwondingen. Differentiaaldiagnose====Tonisch-clonische aanval:====Stuiptrekkingen kunnen Tijdens deze fase is het slachttoffer diep bewusteloos en krijgt dus ook voorkomen bij een hartstilstandniets mee van de aanval. Het Tijdens deze aanval is daarom van belang het belangrijk om te klokken hoe lang de aanval duurt. Daarnaast zijn er nog richtlijnen wat je als EHBO-er kan doen tijdens de aanval:* stop niets tussen de tanden* blijf rustig, de aanval gaat meestal vanzelf over* blijf bij het slachttoffer en zorg dat omstanders op afstand blijven. Roep er eventueel een collega bij* Bescherm het hoofd met je handen of een kussen* Haal harde voorwerpen weg en schuif meubelen aan de kant* Maakt strakke kleding los en zet eventueel de bril af* Geef geen water of orale medicatie * houdt de lichaamsbewegingen niet tegen maar probeer mee te gaan met de vitalebewegingen, bijvoorbeeld als je het hoofd vast hebtfuncties goed * Vervoer het slachttoffer niet behalve als hij of zij in een gevaarlijke situatie te controlerenrecht is gekomen* Waarschuw zo nodig de een arts of de ambulance dienst =====Na de aanval:=====* wacht totdat het slachttoffer weer helemaal ontspannen is. Soms worden ook enkele trekkingen gezien Dit gebeurt meestal naar een paar minuten* Leg de persoon in een stabiele zijligging zodat overtollig speeksel en het eventuele bloed uit de mond kan lopen* Blijf bij het slachttoffer totdat deze geheel hersteld is van de aanval ===Wat als een syncopeaanval niet overgaat?===Als de aanval langer duurt als 5 minuten, deze durende ene aanval overgaat in een nieuwe aanval of als het bewustzijn niet terug keert is er kan op status epilepticus. Dit is als een aanval of een serie aanvallen langer duurt dan 15 minuten.echter slechts enkele seconden en Bij status epilepticus waarbij de aanvallen zonder spierspanning zijn, ontstaat er geen levensbedreigende situatie. Wel moet de aanval na 10 a 15 minuten worden onderbroken. Bij een status epilepticus waarbij de aanvallen met spierspanning zijn meestal niet symmetrisch, ontstaat er wel een levensbedreigende situatie. Daarbij Bij een te lang gebrek aan zuurstof is er bij het gevaar voor een hersenbeschadiging. Bij een convulsievestatus epilepticus( aanval met trekkingen) kunnen zich schadelijke stoffen door verzuring ophopen in de hersenen waardoor er ook een syncope geensprake van langdurige postictale verwardheid hersenbeschadiging kan ontstaan.  Bij tonisch-clonische aanvallen moet de aanval na 5 minuten gestopt worden door rectiole. Over het algemeen geld voor deze aanval hoe langer de aanval duurt hoe meer kans op een hersenbeschadiging en hoe moeilijker het slachtoffer uit de aanval te krijgen is. Na 5 minuten kan er de rectiole gegeven worden. Als dit niet werkt dan kan de verpleegkundige nog een 2de rectiole geven. Tevens is het slachtoffer na dan slim om alvast de arts te bellen, omdat het bijkomen snel goeddan steeds moeilijker word de zorgvrager uit de aanval te krijgen. Na 15 minuten moet er een arts komen en wordt de zorgdragen overgedragen aan de arts. De arts zal dan een injectie in de ader of spier zetten om de aanval te stoppen. Lukt dit niet dan is opname op de ic van een ziekenhuis helaas noodzakelijk. ===Externe links===aanspreekbaarEerste Hulp bij Epilepsie: http://www.epilepsie.nl/informatie/eerst_hulp