Wijzigingen

|mainauthor= [[Supervisor:Pim de Ruijter|Pim]]|coauthor= [[]] |controller= |supervisor= [[Supervisor:Pim de Ruijter|Pim]]

|status= [[Handleiding#Status|IncompleetConcept]]

 {{LinkBox1| |LinkCategorie= Algemeen|LinktitleOK= Beroerte|LinkOK= http://www.ehbo.nl/tips/beroerte/|LinktitleRK=|LinkRK= }}  Voor het '''cerebrovasculaire accident ''' ofwel CVA zijn diverse lekentermen van toepassing, die niet altijd de lading dekken. Een veel Centraal staat dat een bloeding of zuurstoftekort in de hersenen zorgt voor uitvalsverschijnselen. Veel gebruikte term is het termen zijn onder andere:*'''Beroerte''' of '''herseninfarct''', ofwel uitvalsverschijnselen door als gevolg van zuurstoftekort in de hersenen als gevolg van een door afsluiting van een [[bloedvat in de hersenen]]. Ook hersenbloeding Dit wordt regelmatig gebruikt: ook wel het scheuren 'onbloedig CVA' genoemd. De uitvalsverschijnselen van een bloedvat in de hersenen waardoor een bloeding optreedt. Beide CVA zijn cerebrovasculaire accidenten, de eerste is on-bloeding, de andere bloedigblijvend. Ook de term transient ischemic attack * '''Transient Ischemic Attack''' ofwel TIA wordt steeds vaker genoemd: een , waarbij kortdurend zuurstoftekort in de hersenen klachten (korter dan 24 uur, geheel herstellend) optreden door een tijdelijke afsluiting van een bloedvat in de hersenen waardoor er kortdurend uitvalsverschijnselen zijn. *'''Hersenbloeding''', als gevolg van scheuren van een bloedvat in de hersenen, ook wel het 'bloedig CVA' genoemd. De term '''beroerte ''' wordt in de volksmond voor zowel het bloedig als het on-bloedig onbloedig CVA gebruikt. Daarnaast zijn er nog twee bijzondere categorieën van hersenbloedingen:* Bloedingen in de [[schedel]] als gevolg van [[hoofd- en hersenletsel]]* De [[subarachnoïdale bloeding]] als gevolg van een [[aneurysma]] in de [[hersenen]]

Met name ouderen worden getroffen door cerebrovasculaire accidenten (afgekort CVA) of beroertes, waarbij er een bloedvat als gevolg van een stolsel afgesloten raakt en de zuurstofvoorziening naar de hersenen wordt stilgelegd. Hierdoor treden uitvalsverschijnselen op, die een zeer gevarieerd patroon kunnen hebben. Een CVA kan on-bloedig zijn (het [[ischemie|ischemisch]] CVA) of bloedig.<br><br>Een herseninfarct (het on-bloedig CVA) komt verreweg het meeste voor en wordt veroorzaakt doordat een bloedstolsel een van de belangrijke slagaders naar de hersenen afsluit. Dit stolsel is meestal afkomstig uit het hart, waar bijvoorbeeld door boezemfibrilleren (een [[hartritmestoornis]]) stolsels kunnen ontstaan. Deze stolsels schieten los en komen vanuit de aorta via de halsslagaders in de slagaders in de hersenen terecht. Ook kunnen stolsels ontstaan in de halsslagaders, waar zich [[atherosclerose|atherosclerotische]] veranderingen in de vaatwand plaatsvinden (vergelijkbaar met het [[hartinfarct]], vanwaar stolsels naar de hersenen schieten. De afsluiting van het vat heeft als direct gevolg dat de bloedtoevoer naar een specifiek delen van de hersenen wordt onderbroken. Er treedt [[ischemie]] op. Hierdoor sterft een deel van het hersenweefsel af ([[infarct|infarcering]]) en zal er functie verloren gaan. Dit is te merken aan verlamming van een bepaald deel van het lichaam, afhankelijk van welk deel van de hersenen beschadigd is geraakt. Dit proces kan ook kortdurend optreden, er is dan sprake van een tijdelijk zuurstoftekort, ofwel een TIA. Het stolsel lost dan op, waardoor er wel een zuurstoftekort optreedt, maar door het oplossen van het stolsel op tijd nieuwe zuurstof wordt aangevoerd en schade wordt voorkomen.<br><br>

<br><br>Symptomen van een beroerte of hersenbloeding op een rijtje:* Uitvalsverschijnselen van armen of benen, meestal in 1 lichaamshelft* Afhangende mondhoek, scheef gelaat of asymmetrisch gelaat* Onvermogen om oog te kunnen sluiten of afhangend ooglid* Spraakstoornissen** Woorden niet goed uit kunnen spreken of spreken met een dubbele tong, moeite met spreken, stotteren (dysartrie)** Onsamenhangende zinnen zonder betekenis of moeite met het maken van goede zinsconstructies, goed begrip (motorische afasie)** Niet begrijpen wat er gezegd wordt, vloeiende zinnen zonder correcte inhoud (sensorische afasie)* Hoofdpijn, misselijkheid en soms braken (past meer bij hersenbloeding dan bij beroerte), denk ook aan [[SAB]]* Verwardheid* Dubbelzien, niet naar een bepaalde kant kunnen kijken, een deel van het beeld missen* Plotselinge doofheid 

* '''Face: (gezicht):''' vraag het slachtoffer of hij zijn tanden kan laten zien en let hierbij op een eventueelscheve mond of een hangende mondhoek. Kijk ook naar hangende oogleden.* '''Arms (armen):''' vraag het slachtoffer om beide armen tegelijkertijd naar voren te strekken met dehandpalm naar boven, de ogen te sluiten en de armen omhoog te houden. Kijk of een arm niet naarbeneden zakt, rondzwalkt of wegdraait (proneert). De ogen moeten tijdens deze test gesloten blijven.* '''Speech: (spraak):''' let op veranderingen in het spreken, zoals niet meer goed uit de woorden kunnenkomen of onduidelijk spreken. Vraag aan familie/omstanders of er iets veranderd is in de spraak.

Een [[subarachnoïdale bloeding]] ([[SAB]]) wordt gekenmerkt door zeer hevige ernstige hoofdpijn (‘the worst headache of your life’) die binnen enkele seconden ontstaat, vaak met misselijkheid en braken. Er is vaak bewustzijnsverlies. Soms heeft het slachtoffer een ‘knapje’ gevoeld in het hoofd. De symptomen van een SAB ontstaan over het algemeen veel sneller dan de symptomen bij een infarct of een intracerebrale bloeding. Vaak treden er stoornissen in de [[vitale functies ]] op.