Cookies help us deliver our services. By using our services, you agree to our use of cookies.

Wijzigingen

Ga naar: navigatie, zoeken

Vergiftigingen

1.291 bytes toegevoegd, 4 okt 2017 13:45
k
geen bewerkingssamenvatting
Vergiftigingen, ook wel intoxicaties genoemd, komen relatief veel voor en varieeren van inname van een relatief onschuldige stof tot ernstige vergiftigingen met stoornissen van de vitale functies. Iedere stof is een potentieel vergif. Het effect en de schadelijkheid zijn afhankelijk van de hoeveelheid die wordt ingenomen en de wisselwerking met de processen in het lichaam. Van sommige stoffen is erg veel nodig om te spreken van een vergiftiging. Van water moet men vele liters innemen om schadelijke effecten te bereiken. Van sommige stoffen is een kleine hoeveelheid al voldoende om ernstige verstoringen te veroorzaken.{{Status| |mainauthor=[[Pim]]|coauthor=[[Guusje]]|controller=Inleiding|supervisor=[[Pim]] |niveau=[[Handleiding#Niveau|Beginner/Gevorderd]] |status=[[Handleiding#Status|Concept]]Meest gebruikelijk is via de mond naar hetmaag-darmkanaal. Ook via de luchtwegen kunnen giftige gassen binnendringen. De huid en de ogenzijn een andere mogelijkheid. Giftige stoffen kunnen ook direct in de bloedbaan worden gespoten.Er bestaat een enorme diversiteit aan verschillende soorten vergif. Zoals gezegd wordt iedere stof giftigals er maar genoeg van in het lichaam terecht komt. Elk gif heeft zijn eigen werkingsmechanisme. Hetvoert te ver om al deze mechanismen hier te bespreken. In dit stuk zal wel besproken worden wat tedoen als EHBO-er in het geval van een vergiftiging.}}Centraal bij de eerste hulp bij intoxicaties staat de eigen veiligheid!
{{LinkBox1| |LinkCategorie=Algemeen|LinktitleOK=Vergiftiging|LinkOK=Klachten en symptomen===Het is niet mogelijk om alle symptomen op te noemen die veroorzaakt kunnen worden door intoxicatie.Daarvoor zijn de werkingsmechanismen (en dus ook de symptomen) te uiteenlopend. Hieronder staateen niet complete lijst van verschijnselen die op kunnen treden bij intoxicatiehttp:· bewustzijnsdaling· epileptische aanval· buikpijn· misselijkheid / braken· spierkrampen· verlamming· chemische verbranding van de oesophagus· benauwdheid· hoofdpijn· duizeligheidOm erachter te komen wat er gebeurd is dient de EHBO-er goed naar de situatie te kijken/www. Zijn eraanwijzingen dat het slachtoffer vergiftigd is? Bijvoorbeeld een leeg potje pillen, een lege flesschoonmaakmiddelen, besjes op de grond, giftige damp, lege flessen drank, etcehbo.Bovendien kan het slachtoffer soms vertellen dat hij iets vreemd binnen gekregen heeft.HandelenVergiftiging via het maag-darmkanaal:· Denk aan eigen veiligheid!· Protocol DRS. ABCDE· Zorg voor deskundige hulp. In geval van een bedreiging van de vitale functies is dat 112,anders kan ook de huisarts gebeld worden.· Zoek uit wat het slachtoffer heeft ingenomen. Neem de verpakking mee naar de professionelehulpverlener.· In geval van nl/tips/vergiftiging met een bijtende stof, laat het slachtoffer één of twee glazen water/drinken. Voor een kind volstaat een half glas.|LinktitleRK= · In geval van een olie of petroleumachtige stof niet laten drinken.Via de luchtwegen:|LinkRK= · Let op gevaar voor jezelf. Mogelijk is er nog giftig gas aanwezig· DRS. ABCDE}}
Via '''Vergiftigingen''', ook wel '''intoxicaties''' genoemd, komen relatief veel voor en variëren van inname van een relatief onschuldige stof tot ernstige vergiftigingen met stoornissen van de luchtwegen:· Let op gevaar voor jezelf[[vitale functies]]. Mogelijk Iedere stof is er nog giftig gas aanwezig· DRSeen potentieel vergif. ABCDE5BOSA2 – Vaardigheden Acute Geneeskunde 133· Bel 112. Er bestaat altijd het gevaar op een stoornis in Het effect en de vitale functie vanwege beschadigingschadelijkheid zijn afhankelijk van de longen of trachea.· Pas indien nodig BLS toe. Beademen is echter verboden bij blauwzuurgasvergiftiging, datvrijkomt bij het verbranden van PVC.Via hoeveelheid die wordt ingenomen en de huid of ogen:· Let op gevaar voor jezelf, trek altijd handschoenen aan· DRS. ABCDE· Zorg voor deskundige hulp. 112 bij grote oppervlakten of bij bedreigde vitale functiestijd die tussen innamen zit, andershuisarts· Trek indien nodig de besmette kleren uit en spoel het gif van de huid of wisselwerking met de ogen afprocessen in het lichaam. Doe dat 30minuten of tot er deskundige hulp Van sommige stoffen is.Intraveneuze erg veel nodig om te spreken van een vergiftiging:Dit zal een EHBO-er niet vaak tegenkomen. Op straat wordt nog wel eens heroïne, cocaïne ofamfetamine intraveneus gespotenVan water moet men vele liters innemen om schadelijke effecten te bereiken. Voor de EHBO-er Van sommige stoffen is het belangrijk een kleine hoeveelheid al voldoende om vooral aan ernstige verstoringen in de eigen veiligheid[[vitale functies]] te denken en 112 te waarschuwenveroorzaken. Let vooral op omdat niet iedereen zomaar gediend Botuline Toxine is van hulp.Naalden kunnen misschien besmet zijn met HIV of hepatitis B. Let de meest giftige stof die wij op de eigen veiligheid: draaghandschoenen!Een overdosis heroïne leidt tot verminderde ademhaling en uiteindelijk ademstilstand. Dit is dus wel eenlevensbedreigende situatiedit moment kennen.
Intoxicaties met [[Alcohol en drugs]] worden op een andere pagina besproken.
===Symptomen en klachtenInleiding===Eerst volgt in verhalende vorm Giftige stoffen kunnen op veel verschillende manieren het lichaam binnenkomen. Meestal gebeurt dat via de mond doordat iemand een beschrijving van stof inneemt en waarbij opname via het maag-darmstelsel plaatsvindt. Via inademing kunnen giftige gassen worden opgenomen via de bij dit letsel of ziektebeeld behorende verschijnselen, klachten longen en symptomenzo via het bloed verspreid worden. Bedenk dat een klacht iets is wat het slachtoffer aan Ook kunnen stoffen rechtstreeks in de bloedbaan geïnjecteerd worden of via de hulpverlener kan vertellen, bijvoorbeeld: ik heb hoofdpijn,ik ben misselijk huid of ik heb ogen worden opgenomen. Zoals gezegd zkunnen alle stoffen een pijnlijke grote teenvergif zijn. Een symptoom is iets wat je als hulpverlener De inwerking van de stoffen kan waarnemen en door verschillend zijn. Sommige stoffen werken direct in op de plaats waar het wordt ingenomen, andere stoffen worden eerst opgenomen in het lichaam voordat zij het slachtoffer benoemd giftige effect kunnen bewerkstelligen. Directe schade kan bijvoorbeeld wordenveroorzaakt door bijtende of etsende stoffen, bijvoorbeeld: brakendie bij inname via de mond schade geven in mond, slokdarm en maag. Je kunt als hulpverlener waarnemen dat iemand gebraakt heeft. Een bleke huid Medicatie daarentegen wordt eerst opgenomen in het geval van shock lichaam en zal pas in het slachtoffer niet snel noemen als klacht, maar wordt wel door de hulpverlener waargenomenbloed zijn schadelijke werking geven. Dat wordt dan een symptoom genoemd.<br>Beschrijf duidelijk welke vragen een hulpverlener moet stellenSommige stoffen zijn direct schadelijk na opname, en welke vragen belangrijke informatie kunnen opleveren over de aard van andere stoffen worden eerst processen in het ziektebeeldlichaam omgezet in een giftige stof (gemetaboliseerd).
<br><br>
Na Voor de symptomen en klachten beschreven te hebben, Eerste hulp kunnen giftige stoffen die via het [[Spijsverteringsstelsel|mond-maagdarmstelsel]] worden opgenomen globaal worden deze overzichtelijk ingedeeld in drie groepen:* Bijtende of etsende stoffen: werken direct in op het oppervlak waarmee zij in een tabel geplaatstcontact zijn.** Zuren** Chloor** Accuzuur** Gootsteen ontstopper* Niet-bijtende stoffen: zijn pas giftig na opname in het lichaam.** Medicijnen** Giftige planten, zodat ze besjes* Petroleumachtige stoffen: werken deels in op het oppervlak en zijn giftig na opname in één oogopslag overzien het lichaam** Lampenolie** Petroleum* Een bijzondere vergiftiging is de '''waterintoxicatie'''. Gifstoffen kunnen ook via de [[longen]] wordenopgenomen, door inademing. Denk hierbij aan [[koolstofmonoxide]], gassen en dampen. Ook via de [[huid]] kunnen gifstoffen directe en indirecte schade geven. Contact met een bijtende stof zal chemische brandwonden veroorzaken (Lokale effecten), maar kan na opname ook schadelijke effecten hebben op processen in het lichaam (Systemische effecten).
{| class="wikitable"|-! Uitvragen !! Klachten !! Symptomen|-| Vraag 1 <br> Vraag 2 <br> Vraag 3 || Klacht 1 <br> Klacht 2 <br> Klacht 3 || Symptoom 1 <br> Symptoom 2 <br> Symptoom 3 <br> Symptoom 4 <br> Symptoom 5|}Gevaarlijke stoffen kunnen ook voor de eerstehulpverlener een risico vormen, bescherm je dus ook altijd voldoende door het gebruik van handschoenen, beschermende kleding enzovoorts. Indien het niet veilig is om het slachtoffer te benaderen, wacht dan tot de brandweer de situatie heeft veiliggesteld.
===Klachten en symptomen===
De vele giftige stoffen kunnen een scala aan symptomen geven, het is dan ook niet mogelijk om een complete lijst te geven. Een deel van de symptomen is gerelateerd aan de manier waarop de vergiftiging plaatsvond.
* Bewustzijnsveranderingen en bewusteloosheid
* Epileptische aanval
* Buikpijn, misselijkheid en braken
* Spierkrampen of verlamming
* Chemische verbranding van de mond, slokdarm, huid of andere lichaamsdelen
* Benauwdheid
* Hoofdpijn
* Duizeligheid
* Irritatie van ogen-, neus-, mondslijmvliezen met tranenvloed, loopneus, speekselvloed
Het is essentieel om na te gaan met welke stof het slachtoffer in contact geweest is, omdat de [[Hulpdiensten:112|hulpdiensten]] kunnen nagaan hoe de vergiftiging behandeld kan worden. Observeer dus de omgeving naar flesjes, potjes of andere voorwerpen waar het gif in gezeten heeft. Neem de verpakking altijd mee naar de hulpverlener als dat veilig kan, maak anders een foto van de verpakking waarop de naam goed leesbaar is.
===Handelen===
In deze sectie wordt beschreven hoe Bij de behandeling van een slachtoffer dat in contact is geweest met een schadelijke stof dient men zeer zorgvuldig te handelen bij het beschreven letsel of ziektebeeld. Ook hierbij en eerst een tekst te zorgen voor de eigen veiligheid! Zorg dat je niet in verhalende vorm, waarbij eventueel wat achtergrondinformatie gegeven wordt. Daarna volgt wederom een schematisch overzicht van de behandelingcontact komt met het slachtoffer en het gif! Draag handschoenen en indien mogelijk beschermende kleding.* Stap één van de behandeling* Stap twee van Algemeen geld dat men altijd tracht de behandeling* Stap drie inwerking van het gif te beperken, de behandeling** Indien dit, dan dat** Als dat, dan dit* Stap vier van [[vitale functies]] controleert volgens de behandelingZijn er dingen die echt niet vergeten moeten worden of essentieel zijn? Dan kunnen ze nogmaals extra in een kader benoemd worden:{| class="wikitable"|[[ABCDE-! Essentieel, vergeet niet:|-| Om je aan te melden voor de Eerste Hulp Wiki!|}methodiek]] en waarborgt en professionele hulp inschakelt.
===Overzicht Eerste Hulp=Vergiftiging via de mond-maag-darmkanaal====De bovengenoemde groepen worden ook gebruik bij de behandeling van vergiftigingen in het maag-darm stelsel. Sommige thema's zijn erg uitgebreid Bij bijtende stoffen laat je een volwassen slachtoffer de mond spoelen (uitspugen!) en eventueel een kleine hoeveelheid water drinken (maximaal 1 glas) om keel en er kan veel verteld slokdarm te spoelen. Bij niet-bijtende stoffen mag het slachtoffer niet drinken, omdat dan de stoffen sneller wordenopgenomen in het lichaam. Om Laat het slachtoffer liever niet braken, omdat dat het risico op verslikken vergroot. Bij petroleumachtige stoffen mag het slachtoffer niet drinken, omdat de stof boven op het water gaat drijven en het overzicht te bewaren voor beginnende én gevorderde Eerste Hulpverleners risico op braken en aspiratie vergroot wordt een samenvatting van ieder onderwerp in onderstaand schema gezet:.
{| class="wikitable"
|-
! Koptekst !! Ziektebeeld 1 Bijtende Stoffen !! Ziektebeeld 2|Niet-| '''Situatie''' || Wat is er aan de hand? || Hoe is de situatie?bijtende stoffen !! Petroleumachtige stoffen
|-
| '''Verschijnselen''Braken' '''' || Nooit* || Klacht 1 <br> Klacht 2 <br> Symptoom 1 <br> Symptoom 2Nooit || Symptoom 1 <br> Symptoom 2 <br> Symptoom 3 <br>Nooit
|-
| '''Conclusie''Drinken' || Ziektebeeld 1 || Ziektebeeld 2|-| '''Handelen''' || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel 112! <br> Aanwijzing 4 || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel 112! <br> Aanwijzing 4|-| '''Opmerkingen''' Liever niet || Denk er aan om... Nooit || Doe vooral niet...Nooit
|}
*Bij niet bijtende stoffen werd vroeger door het Oranje Kruis aangeraden om braken op te wekken, mits het slachtoffer goed bij bewustzijn is. Wij raden braken echter af vanwege het risico op [[aspiratie]].
 
Laat een slachtoffer nooit braken! Braken geeft, zeker wanneer er sprake is van een veranderd bewustzijn een groot risico aspiratie, ofwel het verslikken in braaksel.
 
Blijf de vitale functies controleren en schakel [[112|professionele hulp]] in. Probeer een verpakking van het gif mee te geven met de [[Hulpdiensten:Ambulance|ambulance]].
 
Het verdunnen van een bijtende stof met water of melk wordt afgeraden [http://www.ifrc.org/PageFiles/53459/IFRC%20-International%20first%20aid%20and%20resuscitation%20guideline%202011.pdf].
 
Voor vergiftigingen met [[alcohol en drugs]] zijn aparte aandachtspunten.
 
====Vergiftiging via de luchtwegen====
Let specifiek op gevaar voor jezelf, er kan immers nog giftig gas aanwezig zijn. Gebruik al je zintuigen. Realiseer je dat niet alle gassen een geur hebben, zoals bijvoorbeeld [[koolstofmonoxide]]! Verplaats het slachtoffer indien mogelijk naar een veilige ruimte, bij voorkeur in de buitenlucht en kleed het slachtoffer uit om eventueel gas in de kleding te elimineren. Let daarbij wel op risico van onderkoeling.
Zoals Voor alle (mogelijke) vergiftigingen via de luchtwegen moet in principe 112 gewaarschuwd worden, aangezien dit in bovenstaand voorbeeld korte tijd tot ernstige verstoring van de vitale functies kan leiden. Ben voorzichtig met beademen, sommige gassen worden twee door het slachtoffer uitgeademd en kunnen dus een risico vormen voor de hulpverlener. Dit zijn bijvoorbeeld vergiftigingen met [[Vergiftiging met cyanide|cyanide]], kwik, corrosieve (of meerderebijtende) ziektebeelden besprokengifstoffen en organofosfaten. Soms is Zorg ervoor dat je de uitademingslucht niet inademt en gebruik bij voorkeur een beademingsmasker, de risico's zijn echter dermate klein dat handig omdat ziektebeelden op elkaar lijken levensreddend handelen voorrang heeft. ====Vergiftiging via de huid of ogen====Zorg voor je eigen veiligheid en draag altijd handschoenen. Zorg dat je niet in contact komt met het fijn is om spoelwater. Spoel tenminste 30 minuten met lauw stromend water, en verwijder alle kleding en sieraden. Controleer de vitale functies en schakel direct professionele hulp in. Zie ook [[chemische verbranding]]. ====Intraveneuze vergiftiging====De intraveneuze vergiftiging, ofwel vergiftiging rechtstreeks in één schema de verschillen te zienbloedbaan zal de eerstehulpverlener niet vaak tegenkomen. Op straat wordt nog wel eens heroïne, cocaïne of amfetamine intraveneus gespoten. De eigen veiligheid is essentieel, pas op voor [[Veiligheid en hygiëne|besmette naalden]] en draag handschoenen. Slachtoffers kunnen agressief reageren.Een overdosis [[heroïne]] leidt tot verminderde ademhaling en uiteindelijk ademstilstand. Dit is dus wel eenlevensbedreigende situatie.
===Achtergrondinformatie/Verdieping===Sommige onderwerpen lenen zich voor verdieping voor gevorderde hulpverleners. Hier kan achtergrond informatie besproken worden, maar bijvoorbeeld ook[[Categorie:====Professionele hulpverleners====Wat doen professionele hulpverleners bij dit letsel. Let op, beschrijf hier alleen wat de mogelijkheden zijn. Diepgaande uitleg van (voorbehouden) handelingen wordt niet op prijs gesteld.====Wat zijn andere technieken====Beschrijf bijvoorbeeld welke andere technieken er mogelijk zijn, of vroeger gebruikt werden.Woordenlijst]]
21
bewerkingen

Navigatiemenu