}}
===Inleiding===Een '''subarachnoïdale bloeding''' of '''SAB''' is een ernstige hersenbloeding die spontaan optreedt als gevolg van een scheur in een van de slagaders in het hoofd. Sommige mensen hebben een aangeboren afwijking aan de vaten waarbij een [[aneurysma]] (een verzwakking en verwijding van een bloedvat) in de slagaders aanwezig is. Indien deze zwakke plek 'knapt' spreekt men van een subarachnoïdale bloeding afgekort als [[SAB]]. Er komt veel bloed vrij in het [[spinnenwebvlies]] (de [[arachnoïdea]]).
Sommige mensen hebben een aangeboren afwijking aan de vaten waarbij een [[aneurysma]] in de slagaders aanwezig is. Indien deze zwakke plek 'knapt' spreekt men van een [[subarachnoïdale bloeding]] afgekort als [[SAB]]. Dit is een ernstig ziektebeeld waarbij het slachtoffer in korte tijd achteruit gaat en veel slachtoffers overlijden voor ze in het ziekenhuis aankomen. Ongeveer 1/3 van de slachtoffers overlijdt direct of in het ziekenhuis, 1/3 houdt ernstige restverschijnselen en 1/3 overleeft zonder veel restschade.
===Symptomen en klachten===
Een [[subarachnoïdale bloeding]] ([[SAB]]) wordt gekenmerkt door zeer hevige ernstige hoofdpijn (‘the worst headache of your life’ / 'de ergste hoofdpijn ooit') die binnen enkele seconden ontstaat, vaak met (hevig) misselijkheid en braken. Er is vaak [[bewustzijnsverlies]]. Soms heeft het slachtoffer een ‘knapje’ gevoeld in het hoofd. De symptomen van een SAB ontstaan over het algemeen veel sneller dan de symptomen bij een [[beroerte]] of [[hersenbloeding]]. Vaak treden er stoornissen in de vitale functies op.
Een Symptomen bij een subarachnoïdale bloeding:* Zeer acute, zeer hevige [[subarachnoïdale bloedinghoofdpijn]] (* Misselijkheid, braken* Verminderd [[SABbewustzijn]]) wordt gekenmerkt door zeer hevige ernstige hoofdpijn (‘the worst headache of your life’) die binnen enkele seconden ontstaat, vaak met misselijkheid en braken. Er is vaak bewustzijnsverlies. Soms heeft het slachtoffer een ‘knapje’ gevoeld in het hoofd. De symptomen van een SAB ontstaan over het algemeen veel sneller dan de symptomen bij een infarct of een intracerebrale bloeding. Vaak treden er stoornissen in de vitale functies op.[[bewusteloosheid]]* [[Uitvalsverschijnselen]]{| class="wikitable"|-! Uitvragen !! Klachten !! Symptomen|-| Vraag 1 <br> Vraag 2 <br> Vraag 3 || Klacht 1 <br> Klacht 2 <br> Klacht 3 || Symptoom 1 <br> Symptoom 2 <br> Symptoom 3 <br> Symptoom 4 <br> Symptoom 5|}* [[Nekstijfheid]]
Soms heeft het slachtoffer in de weken voorafgaand aan het optreden van de bloeding al wat lichte hoofdpijn gevoeld. De hoofdpijn is echter plotseling zeer hevig geworden. Bij mensen bij wie de hoofdpijn plotseling op komt zetten, of wanneer de hoofdpijn anders voelt dan gebruikelijk, dient men bedacht te zijn op een subarachnoïdale bloeding.
===Handelen===
In deze sectie wordt beschreven hoe te handelen bij het beschreven letsel of ziektebeeld. Ook hierbij eerst een tekst in verhalende vorm, waarbij eventueel wat achtergrondinformatie gegeven wordt. Daarna volgt wederom een schematisch overzicht van de behandeling.* Waarschuw zo snel mogelijk [[112]]* Stap één van de behandelingStel het slachtoffer zo veel mogelijk gerust* Stap twee van Controleer de behandeling* Stap drie van [[vitale functies]] en behandel deze volgens de behandeling[[ABCDE-methodiek]]** Indien ditZorgt voor een vrije [[luchtweg]], dan datleg het slachtoffer eventueel in de [[stabiele zijligging]]** Als Voorkom dat, dan dit* Stap vier van de behandelingZijn er dingen die echt niet vergeten moeten worden of essentieel zijn? Dan kunnen ze nogmaals extra braaksel in een kader benoemd worden:{| class="wikitable"|-! Essentieel, vergeet niet:|-| Om je aan te melden voor de Eerste Hulp Wiki!|} ===Overzicht Eerste Hulp===Sommige thema's zijn erg uitgebreid en er kan veel verteld worden. Om het overzicht te bewaren voor beginnende én gevorderde Eerste Hulpverleners wordt een samenvatting van ieder onderwerp in onderstaand schema gezet: {| class="wikitable"|-! Koptekst !! Ziektebeeld 1 !! Ziektebeeld 2|-| '''Situatie''' || Wat is er aan de hand? || Hoe is de situatie?|-| '''Verschijnselen''' || Klacht 1 <br> Klacht 2 <br> Symptoom 1 <br> Symptoom 2|| Symptoom 1 <br> Symptoom 2 <br> Symptoom 3 <br>|-| '''Conclusie''' || Ziektebeeld 1 || Ziektebeeld 2|-| '''Handelen''' || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel 112! <br> Aanwijzing 4 || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel 112! <br> Aanwijzing 4|-| '''Opmerkingen''' || Denk er aan om... || Doe vooral niet...|}longen loopt
Zoals in bovenstaand voorbeeld ===Professionele hulpverlening===Het slachtoffer zal door de [[ambulance]] zo snel mogelijk naar het ziekenhuis vervoerd worden twee (of meerdere) ziektebeelden besproken. Soms is dat handig omdat ziektebeelden In het ziekenhuis vindt op elkaar lijken de [[Spoedeisende hulp]] eerst stabilisatie plaats en zal zo snel mogelijk een [[CT-scan]] van het fijn hoofd gemaakt worden om te zien of er een bloeding aanwezig is . Indien een bloeding gevonden wordt zal het slachtoffer vanuit de kleinere ziekenhuizen naar een ziekenhuis met een neurochirurg worden overgeplaatst. De neurochirurg zal het slachtoffer zo snel mogelijk opereren om het kapotte vat te sluiten. Dat kan door de schedel te openen en een 'clip' (een soort klemmetje) op het aneurysma te plaatsen, maar wordt steeds vaker door catheterisatie gedaan. Bij catheterisatie wordt via de bloedvaten in de lies of hals een katheter opgevoerd tot in het aangedane bloedvat en plaatst men een 'coil' in één schema het aneurysma, waardoor deze wordt afgesloten. Het slachtoffer wordt vervolgens op de verschillen te zien[[Intensive Care]] opgenomen en gestabiliseerd.
===Achtergrondinformatie/Verdieping===Sommige onderwerpen lenen zich voor verdieping voor gevorderde hulpverleners. Hier kan achtergrond informatie besproken worden, maar bijvoorbeeld ook[[Categorie:====Professionele hulpverleners====Wat doen professionele hulpverleners bij dit letsel. Let op, beschrijf hier alleen wat de mogelijkheden zijn. Diepgaande uitleg van (voorbehouden) handelingen wordt niet op prijs gesteld.====Wat zijn andere technieken====Beschrijf bijvoorbeeld welke andere technieken er mogelijk zijn, of vroeger gebruikt werden.Woordenlijst]][[Categorie:Bewustzijnsstoornissen]]