Epipen of Anapen{{Status| |mainauthor= [[Pim]]|coauthor= [[]]|controller= |supervisor= [[Pim]] |niveau= [[Handleiding#Niveau|Gevorderd]] |status= [[Handleiding#Status|Concept]]}}
{{Risico}}
[[Bestand:epipen.jpg|200px|thumb|right|Epipen]]
Bij een ernstige [[anafylactische reactie]] of [[anafylactische shock]] dient snel [[adrenaline]] te worden toegediend. Om deze handeling eenvoudiger te maken is een speciale [[adrenaline autoinjector]] met [[adrenaline]] (Anapen®, EpiPen®) ontwikkeld, die door een arts wordt voorgeschreven. De auto-injector geeft automatisch de juiste dosering adrenaline af, die in de spier wordt toegediend (intramusculair) wordt toegediend. Deze pen kan door het slachtoffer worden gebruikt, of door de hulpverlener/mantelzorger als het slachtoffer niet meer in staat is het zelf te doen.
Adrenaline is een lichaamseigen hormoon dat zorgt voor vaatvernauwing in de huid en slijmvliezen ([[vasoconstrictie]]) en voor verwijding van de kleine luchtwegen bij [[bronchospasmen]]. Dit zorgt voor een verbetering van de doorbloeding van de vitale organen, maar ook van een afname van de zwelling van slijmvliezen in de luchtwegen en ademweg. Na het toedienen van adrenaline moet het slachtoffer altijd door een [[ambulance]] gezien worden, omdat ook andere medicatie moet worden toegediend, zoals een [[antihistaminicum]] en [[prednison]] om de verdere reactie tegen te gaan. Adrenaline werkt ongeveer 10 minuten, daarna kunnen de klachten terugkeren. Een tweede dosis kan nodig zijn.
Zie ook: http://www.youtube.com/watch?v=pgvnt8YA7r8 en http://www.anafylaxis.nl/Videos/epipen.swf
{| class="wikitable"
|-
! Opmerking
|-
| In de 26ste druk van [[Het Oranje Kruis Boekje]] wordt uitdrukkelijk aangegeven dat het gebruik van de [[Epipen]] door eerstehulpverleners niet is toegestaan bij slachtoffers die zij niet kennen en van wie zij geen instructie hebben gekregen in het gebruik van de [[Epipen]].<ref>Het Oranje Kruis Boekje, 26ste druk, H. van der Pols (Het Oranje Kruis, 2011) ISBN 978-90-06-92171-7</ref>
In Nederland valt het gebruik van de [[EpiPen]] eigenlijk buiten de eerstehulpverlening en is voorbehouden aan het slachtoffer zelf of hiertoe geïnstrueerde mantelzorgers, die volgens de instructie van de arts eerste hulp kunnen geven bij een [[anafylactische shock]]. Deze mantelzorgers zijn dus van te voren geinstrueerd over wanneer de [[EpiPen]] te gebruiken, wie te waarschuwen (ouders/huisarts/ziekenhuis) en wat te melden bij alarmering. Een Epipen mag alleen worden toegediend bij een slachtoffer aan wie hij is voorgeschreven.<ref>Nederlandse Richtlijnen Eerste Hulp 2016, Het Oranje Kruis en Het Nederlandse Rode Kruis, https://www.ehbo.nl/fileadmin/assets-hetoranjekruis/documents/Nieuws/Richtlijnen/Nederlandse_Eerste_Hulp_Richtlijnen_2016_DEFINITIEF.pdf</ref><ref>Dit is overeenkomstig EFAM 2011 (in afwijking van de IFRC-richtlijnen 2011, p. 22).
</ref>
|}
{| class="wikitable"
|-
! !! Uitvoering
|-
| [[Bestand:Epipen2.jpg|300px|Verwijderen van de veiligheidsdop van de EpiPen.]]|| Haal de Epipen uit zijn verpakking.
|-
| [[Bestand:Epipen3.jpg|300px|Verwijderen van de veiligheidsdop van de EpiPen.]] || Verwijder de veiligheidsdop. Bij het model Anapen moet ook een tweede veiligheidsdop verwijderd worden. Volg de aanwijzingen op de verpakking.
|-
| [[Bestand:Epipen4.jpg|300px|Plaatsen van de EpiPen in de buitenzijde van het bovenbeen.]] || Druk de Epipen tegen de bovenbuitenzijde van het bovenbeen, de naald wordt vanzelf in de huid gedrukt. Houdt de pen minimaal 10 seconden stevig aangedrukt alvorens hem te verwijderen uit de huid. Pas op, de naald steekt nog steeds uit de injector. Berg deze veilig op in een naaldencontainer.
|}
==Referenties==
<references />
[[Categorie:Medicatie]]