Wijzigingen

{{Status|  |mainauthor=[[Pim]]|coauthor=[[]]|controller=Inleiding op onderwerp|supervisor=[[Pim]] |niveau=[[Handleiding#Niveau|Beginner/Gevorderd]] |status=[[Handleiding#Status|Concept]]Hyperventilatie }}  Een '''paniekaanval''' of '''angstaanval''' is een veelvoorkomende en relatief onschuldige aandoening waarbij combinatie van hevige paniek of angst in combinatie met lichamelijke symptomen. Soms is er sprake is van een te paniek met een snelle en diepe ademalingademhaling (hyperventilatie). Vroeger werd ook wel gesproken van '''hyperventilatie''' of '''hyperventilatiesyndroom'''. De Hyperventilatie moet echter vooral als een symptoom gezien worden van een onderliggende aandoening. Die onderliggende aandoening kan onschuldig zijn zoals bij angst of paniek, maar kan ook levensbedreigend zijn en leiden tot zuurstoftekort waarbij het lichaam met hyperventilatie probeert om het zuurstoftekort te verminderen. '''Hyperventilatie''' betekent letterlijk 'te veel ventilatie' ofwel de [[ademfrequentieademteug]] neemt toe en ook het zijn te diep. Deze term wordt op twee manieren gebruikt:* Als term voor 'te veel ventilatie' of 'te diepe [[teugvolumeademteug]], en'.* Voor de hoeveelheid lucht per paniekaanval met snelle ademhaling, wordt grotervroeger hyperventilatiesyndroom genoemd.  Een '''paniekaanval met snelle ademhaling''' is een veelvoorkomende en relatief onschuldige aandoening waarbij er sprake is (hevige) angst of paniek met een te snelle en diepe ademhaling. Vaak Een paniekaanval treedt hyperventilatie vaak op bij een [[paniekaanval]], waarbij als gevolg van een bepaalde prikkel zorgt voor een (overdreven) angstige reactie die bij het slachtoffer. Hyperventilatie is een symptoom van een andere aandoening hevige angst- of factorpaniekreactie oproept. Hierdoor kunnen verschillende lichamelijke klachten optreden, die op zichzelf weer de angst en paniek kunnen doen toenemen. <br>Hyperventilatie Een paniekaanval komt op alle leeftijden voor, maar wordt meest gezien bij tieners en jongvolwassenen. Uitlokkende factoren kunnen dan bijvoorbeeld zijn: stress, hevige inspanning, angst of emotie. Sommige mensen hyperventileren hebben met enige regelmaat, een paniekaanval. Wanneer er ook sprake is van een snelle en diepe ademhaling (hyperventilatie) kan het lastig zijn om het beeld van andere (ernstige) ziektebeelden te onderscheiden. Bij hyperventilatie is er wordt dan wel sprake van een toename van de [[ademfrequentie]] neemt toe en ook het '[[hyperventilatie syndroomteugvolume]]' gesproken, de hoeveelheid lucht per ademhaling, wordt groter.<br><br>Sommige ziektebeelden, zoals Ziektebeelden waarbij hyperventilatie een symptoom is van een ernstige onderliggende aandoening zijn onder andere: [[diabetes mellitus]] kunnen ook hyperventilatie veroorzaken([[suikerziekte]]), een [[hartinfarct]] of [[zuurstoftekort]]. In dat geval is er geen sprake van een uitlokkende (emotionele) factor, maar tracht het lichaam het evenwicht van bepaalde stoffen in het bloed te herstellen.<br><br>Door dat Doordat er bij hyperventilatie (letterlijk: dieper ademen) meer lucht in en uit de longen gaat zal de [[gaswisseling ]] toenemen. Hierdoor daalt het gehalte van [[koolstofdioxide|koolzuurgas ]] (CO2) in het bloed, omdat dit sneller gemakkelijker wordt uitgeademduitgewisseld. De zuurstofconcentratie in het bloed zal echter nauwelijks toenemen.

Omdat hyperventilatie vaak samenkomt met een [[Een paniekaanval]] zijn er behalve de veranderingen in de ademhaling vaak ook geeft onder andere verschijnselen van angst: de Fight or Flight reflex. Er is een gejaagd gevoel, hartkloppingen, transpiratie, bleekheid en onrust. Daarnaast kan er een stekend gevoel op de borst zijn, tintellingen of kramp rond de mond of in de vingers. Het slachtoffer kan zwarte vlekken voor de ogen zien en licht in het hoofd zijn. De hartfrequentie neemt door de bovenstaande reflex doe, wat het slachtoffer voelt door de hartkloppingen. De snelle, diepe ademhaling (hyperventilatie ) geeft het slachtoffer het gevoel [[benauwd]] en kortademig te zijn, het gevoel te stikken. De angst die gepaard gaat met de klachten van de hyperventilatie en paniekaanval veroorzaken meer paniek bij het slachtoffer waarbij de de klachten opnieuw toenemen. <br><br>Symptomen bij een paniekaanval:

*[[Benauwdheid]], kortademigheid*[[Hartkloppingen]]*Versnelde [[hartfrequentie]]

*Duizeligheid en misselijkheid, soms [[hoofdpijn]]

*[[MyocardinfarctHartinfarct]] (geeft een drukkende pijn op de borst, met uitstraling)

Bij hyperventilatie staat de paniek vaak op de voorgrond. Dat betekent dat een paniekaanval bestaat een belangrijk deel van de Eerste Hulp zal bestaan uit geruststelling van het slachtoffer en uitleg dat het ongevaarlijk is. Neem het slachtoffer mee naar een rustige koele ruimte en probeer te achterhalen wat de aanval paniekaanval veroorzaakt heeft. Probeer na te gaan of er geen sprake is van klachten die passen bij [[pijn op de borst]]. Probeer de ademhaling van het slachtoffer rustig te krijgen door het slachtoffer te laten concenteren op het ademen. Afleiding is vaak een goede oplossing. Dat kan bijvoorbeeld door mee te tellen met de ademhaling, waarbij korte pauzes worden genomen om koolzuur vast te houden: ‘Adem in, adem even (3-4 seconden) vasthouden, adem uit’. Men kan ook de handen van het slachtoffer voor zijn mond laten houden, om zo het uitgeademede koolzuurgas weer in te ademen en de concentratie te laten stijgen. Vroeger werd hiervoor een zakje gebruikt, maar dit wordt door veel slachtoffers als beangstigend ervaren. Het is belangrijk om het slachtoffer serieus te nemen, anders zal het lastig zijn de aanval te stopen.

* Geef uitleg over paniekaanval en verwijs het slachtoffer eventueel naar de huisarts Indien het slachtoffer het bewustzijn verliest, handel dan zoals bij [[flauwte]]. Het ademen in een plastic zakje om het [[koolstofdioxide]] gehalte te doen stijgen is niet bewezen effectief en kan indien er sprake is van hyperventilatieop basis van een ander ziektebeeld de toestand van het slachtoffer verergeren.

Indien de klachten niet afnemen of de toestand van het slachtoffer het bewustzijn verliesverslechtert, handel dan zoals bij [[flauwte]]kan er sprake zijn van een andere (ernstige) aandoening. Overleg met professionele hulpverleners of bel 1-1-2.

De term 'hyperventilatie' betekent Hyperventilatie kan ook optreden als je gevolg van een metabole stoornis, waarbij de zuurgraad ([[pH]]) in het letterlijk vertaald hyper= (bloed ontregeld is. Dit is het geval bij [[metabole acidose]], waarbij de zuurgraad van het bloed te) veel ventilatie=ademenhoog is. Dat houdt in dat er kan onder andere veroorzaakt worden door een ernstig nierprobleem, of door een ontregeling van een patient met suikerziekte ([[Diabetes Mellitus]] die langere tijd met een te diep wordt ingeademd, hoge [[bloedsuiker]]spiegel gelopen heeft waardoor een [[keto-acidose]] ontstaan is. Het lichaam zal proberen de hoeveelheid lucht per ademteug is toegenomenzuurgraad van het bloed te normaliseren door meer CO₂ uit te scheiden. De term zegt echter niets over CO₂ verhoogt immers de ademfrequentiezuurgraad van het bloed. Hyperventilatie zorgt dan voor een verlaging van het gehalte aan koolstofdioxide, waardoor het aantal ademhalingen per minuutbloed minder zuur wordt. Men spreekt dan van respiratoire compensatie. Hyperventilatie is dan een noodmaatregel van het lichaam, al wordt omdat een te hoge zuurgraad in het ergste geval tot overlijden kan zorgen. De normale waarde van de term vaak wel (onterecht) gebruikt voor een snelle ademhaling (tachypneu)zuurgraad of [[pH]] is tussen 7,35 en 7,45.

Grofweg kunnen we 3 soorten Indien er zuurstoftekort is in het bloed [[hypoxemie]] kan via hyperventilatie onderscheidenhet het zuurstofgehalte in het bloed worden vergroot. Uiteraard zal hierdoor het gehalte aan koolstofdioxide dalen, maar het zuurstoftekort is urgenter. Dit fenomeen wordt ook wel '''fysiologische hyperventilatie''' genoemd. Dit treedt bijvoorbeeld op bij:

Het zogenaamde 'hyperventilatiesyndroom' waarbij een gezond persoon door een bepaalde externe prikkel te diep en vaak ook te snel gaat ademen. Vaak is er sprake * Toename van angst of stress het zuurstofverbruik in een dergelijke situatie die de aanval uitlokt. Denk aan popconcertenhet lichaam, een ongeval of pijnbijvoorbeeld bij inspanning. De klachten die je hierbij ziet zijn een licht gevoel in het hoofd, duizeligheid, misselijkheid, een stekende pijn op de borst (denk ook aan een infarct, al zie je daar vaker drukkende pijn), tintellingen rond de mond, in de tong en Het zuurstof verbruik neemt toe doordat er meer zuurstof nodig is voor verbranding in de handenspieren. In zeldzame gevallen zie je ook een spasme van de duim en vingers. De klachten zorgen vaak voor een verergering * Afname van het zuurstofgehalte in de aanvalbuitenlucht, omdat de klachten weer nieuwe angst veroorzakenzoals op grote hoogte. Deze aanvallen kenmerken zich vaak * Zuurstoftekort door veel paniek en spanning bij problemen aan het slachtoffer en kunnen zich zeer dramatisch presenterenhart of aan de longen.

Daarnaast kan ===Externe links=== * http://[http://www.hyperventilatie optreden als gevolg van zuurstoftekort (hypoxie) in de weefsels, waarbij het lichaam tracht te compenseren door dieper te gaan ademen om zo voldoende zuurstof binnen te krijgen en de koolstofdioxide (CO2) af te voeren. Daarnaast kan info www.hyperventilatie optreden als gevolg van een .info] - De Stichting HyperVen metabole ontregeling* http://[http://www.hyperventilatietips.nl www.hyperventilatietips.nl] - Non-profit informatie site over Hyperventilatie en Agorafobie in het lichaam, bijvoorbeeld als door een ziekte de zuurgraad van het bloed is veranderd (te zuur)* http://www. Het lichaam probeert de zuurgraad weer op peil te krijgen door zoveel mogelijk CO2 uit te blazen, want CO2 is een zuurhulpverleningsforum. Door dieper te ademen wordt er meer zuurstof ingeademd, maar wordt ook met name meer CO2 afgeblazen, waardoor de zuurgraaf van het bloed afneemt (wordt minder zuur)nl/index. Oorzaken hiervan kunnen onder andere suikerziekte en nierfunctiestoornissen zijnphp?topic=28423.0 - Topic Hulpverleningsforum: Hyperventilatie: Zakje of niet?

Hyperventilatie door een metabole ontregeling komt vaker voor bij oudere mensen, maar kan ook gezien worden bij (jonge) diabeten. {| class="wikitable"|-! Richtlijnen|-Hyperventilatie als gevolg van zuurstoftekort kan bij iedereen voorkomen, en vaak | * Indien er onduidelijkheid is of er behalve de sprake is van hyperventilatie meer aan de hand. Er is bijvoorbeeld of een ongeval geweest, een verstikkingander ziektebeeld dat [[Klacht:Benauwdheid|ademhalingsmoeilijkheden]] geeft, pijn op de borst enzovoorts. Alarmsymptomen zijn: blauwe verkleuring van dan gaat de lippen en slijmvliezen (centrale cyanose), acetongeur eerstehulpverlener uit de mond (hyperglykemie met ketoacidose bij suikerziekte), (drukkende) pijn op de borst met uitstraling naar de armen of kaken, het hebben van ziekten aan het hart ergste en suikerziekte enzovoortswaarschuwt [[112]] [http://www.ifrc.org/PageFiles/53459/IFRC%20-International%20first%20aid%20and%20resuscitation%20guideline%202011.pdf]|}