Anamnese
De anamnese, ofwel vraaggesprek, is een gestructureerde manier van het stellen van vragen aan het slachtoffer om meer informatie te verkrijgen over zijn klachten. Dit wordt met name door verpleegkundigen en artsen gebruikt en heeft voor eerstehulpverleners beperkte waarde in het veld. Echter kan men wel leren de juiste vragen te stellen om sneller tot een werkdiagnose te komen en om informatie te verzamelen voor de hulpdiensten.
Deze pagina is aangepast voor gebruik door eerstehulpverleners. In het veld gaat het er om kortstondig informatie te verzamelen om een gedachte te vormen over het mogelijke ziektebeeld en informatie te verzamelen die later bij aankomst van de ambulance of in het ziekenhuis van belang kan zijn.
De klacht uitvragen
Een klacht kan uit veel verschillende dingen bestaan, bijvoorbeeld pijn, misselijkheid, duizeligheid, een raar gevoel, benauwdheid enzovoorts. Voor al die klachten kan men een aantal standaard vragen stellen:
- Wat is de klacht?
- Sinds wanneer bestaat de klacht?
- Heeft het slachtoffer deze klacht al eens eerder gehad?
- Zijn er nog andere begeleidende klachten?
- Is de klacht de hele tijd aanwezig? Of gaat het op en af?
Pijn uitvragen
Pijn is een van de meest voorkomende klachten. Ongeacht de locatie van de pijn kan men altijd een aantal standaard vragen stellen om meer aanwijzingen te verzamelen over de aard van de pijn:
- Waar zit te pijn?
- Wat voor pijn is het? Scherp, stekend, drukkend, zeurend, brandend?
- Straalt de pijn ergens naar uit? Naar de arm, kaak, rug, been, nek, enzovoorts?
- Is de pijn constant aanwezig, of komt hij in aanvallen?
- Is de pijn houdingsafhankelijk? Wordt het erger bij liggen, of bij zitten, of bij bewegen?
Standaard vragen
Een aantal vragen kan screenend gebruikt worden om te kijken wat de oorzaak kan zijn van de klachten. Het is handig om hierbij een logische volgorde aan te houden:
- Bent u kortademig of benauwd?
- Heeft u pijn op de borst?
- Heeft u pijn in de buik?
- Heeft u pijn in een van de ledematen?
- Heeft u hoofdpijn?
- Ziet en hoort u goed?
- Bent u duizelig?
- Bent u misselijk en heeft u gebraakt?
- Kon u normaal lopen?
- Is het gevoel in armen en benen normaal?
- Heeft u normaal gegeten en gedronken?
- Heeft u alcohol of drugs gebruikt?
AMPLE
AMPLE of SAMPLE is een gestructureerde methode om informatie te verzamelen die later van belang kan zijn.
SAMPLE | Koptekst | Koptekst |
---|---|---|
S | Symptoms | ‘Waar heeft u pijn? Hoe is de pijn? Heeft u nog andere klachten?’ |
A | Allergies | ‘Bent u ergens allergisch voor?’ |
M | Medication | ‘Gebruikt u medicatie of heeft u onlangs nog medicatie gebruikt?’ |
P | Past Illness | ‘Heeft u een ziekte of in het verleden een ziekte gehad?’ |
L | Last Meal | ‘Wanneer heeft u voor het laatst gedronken of gegeten? Hoeveel heeft u gedronken en wat heeft u gedronken/gegeten?’ ‘Heeft u alcohol of drugs gebruikt?’ |
E | Events/Environment | ‘Wat is er voorafgaand aan het ongeval gebeurd? Wat was het slachtoffer aan het doen voordat hij onwel werd?’ |