Redding van een drenkeling

Auteur: Sija / Supervisor: Pim / Co-auteur: [[]] / Niveau: Gevorderd / Paginastatus: In opbouw. Laatste bewerking: Pim. Zie ook Handleiding. Eerste Hulp Wiki zoekt schrijvers! Schrijf jij ook mee?

Als een slachtoffer uit het water gehaald moet voor het verlenen van eerste hulp wordt dit een redding genoemd. Hiervoor zijn verschillende technieken die hieronder worden besproken. Bij het verlenen van eerste hulp bij waterongevallen is het belangrijk om de Benadering in de Eerste Hulp aan te houden. Voor waterongevallen zijn er enkele specifieke punten waar je op in de benadering op moet letten.

De 5 regels

Vijf regels oranje kruis	Specifiek voor waterongevallen
Let op gevaar	Ga alleen te water als dit geen (onnodig) gevaar voor jezelf oplevert. Houd extra rekening met onderkoeling
Ga na wat er is gebeurd en wat het slachtoffer mankeert
Stel het slachtoffer gerust en zorg voor beschutting	Voorkom onderkoeling. Gebruik geen isolatiedekens, maar gewone (wollen) dekens.
Zorg voor professionele hulp	Auto te water: brandweer, Strand: reddingsbrigade, Op zee: kustwacht, Overig: meestal ambulance
Help het slachtoffer op de plaats waar hij ligt of zit	dit geldt niet altijd bij waterongevallen. Zo nodig moet het slachtoffer uit het water worden gehaald.

Let op gevaar

Ga alleen te water als dit geen (onnodig) gevaar voor jezelf oplevert. In diep water kan het nodig zijn om een duiker in te schakelen. Een redding in stromend water is erg lastig en moet bij voorkeur door professionals worden uitgevoerd. Let bij waterongevallen ook op onderkoeling van omstanders/redders.

Ga na wat er is gebeurd en wat het slachtoffer mankeert

Hierbij gelden dezelfde aanwijzingen als bij de 'algemene' eerste hulp. Vraag bijvoorbeeld aan omstanders of mede-duikers wat er gebeurd is Om na te gaan wat het slachtoffer mankeert kan ook bij waterongevallen gebruik worden gemaakt van de ABCDE-methodiek

Stel het slachtoffer gerust en zorg voor beschutting

Als je zelf het water in moet gaan om het slachtoffer te redden en het slachtoffer is nog bij bewustzijn is het erg belangrijk om het slachtoffer gerust te stellen. Een slachtoffer dat in paniek is, kan zich bij een onjuiste reddingsmethode aan de redder vastklampen waardoor er een gevaarlijk situatie voor zowel het slachtoffer als de redder ontstaat. Probeer daarom altijd om een slachtoffer dat bij bewustzijn is, zelf richting de kant/kade/boot te laten zwemmen. Als het slachtoffer uit het water is, moet (verdere) onderkoeling zo veel mogelijk worden voorkomen. Zorg voor een beschutte plaats en droog het slachtoffer indien nodig af/laat zelf afdrogen. Een isolatiedeken kan bij natte slachtoffers niet gebruikt worden, gewone (wollen) dekens wel.

Zorg voor professionele hulp

Bij waterongevallen zijn verschillende hulpdiensten betrokken. Om professionele zorg te verlenen wordt meestal een ambulance ingeschakeld. De brandweer wordt ingezet bij een auto te water en bij waterongevallen op het strand de reddingsbrigade. Bij ongevallen op open zee bepaald de kustwacht welke hulp nodig is, bijvoorbeeld de reddingsbrigade (KNRM) of een helicopter.

Help het slachtoffer op de plaats waar hij ligt of zit

Dit geldt niet altijd bij waterslachtoffers. Om afkoeling te voorkomen of om eerste hulp toe te dienen is het nodig om het slachtoffer uit het water te halen. Doe dit zo voorzichtig mogelijk, met zo weinig mogelijk beweging en bij voorkeur horizontaal.

De redding

!Let op!
Onderkoelde slachtoffers worden indien mogelijk horizontaal verplaatst en zo min mogelijk bewogen
Bewusteloze slachtoffers worden zo snel mogelijk uit het water gehaald. Horizontaal redden kost te veel tijd en is daarom niet nodig

Bij een redding kan het slachtoffer zowel bij als buiten bewustzijn zijn. Hierbij geldt een verschillende aanpak.

slachtoffer is aanspreekbaar

Als het slachtoffer aanspreekbaar is moet altijd geprobeerd worden om het slachtoffer uit het water te praten. Als dit niet mogelijk is kan een hulpmiddel gebruikt worden. Als het slachtoffer dit niet kan vastpakken is een redding vanuit het water nodig. Ga alleen te water als het echt niet anders kan. Het doel van de redding is om te voorkomen dat het slachtoffer buiten bewustzijn raakt waardoor het risico op verdrinken vergroot.

Indien een redding vanuit het water nodig is, zwem dan naar het slachtoffer met een drijvend hulpmiddel, bijvoorbeeld een bodyboard. Een slachtoffer dat in paniek is pakt alles vast wat in de buurt komt; door eerst een drijvend hulpmiddel 'aan te bieden' voorkom je dat het slachtoffer de redder vastpakt. Als er geen hulpmiddelen beschikbaar zijn, kunnen speciale grepen zoals de enkele polsgreep gebruikt worden. Om deze greep goed uit te voeren is een goede training noodzakelijk.

Slachtoffer is niet aanspreekbaar

Ga bij een slachtoffer dat niet aanspreekbaar is na of hij/zij adem haalt. Als het slachtoffer geen ademhaalt, haal het slachtoffer dan zo snel mogelijk uit het water en start reanimatie. Eventueel is het mogelijk om al in het water te beginnen met mond-op-neus beademing. Als het slachtoffer wel ademhaalt, moet hij/zij zo snel mogelijk uit het water gehaald worden. Als het slachtoffer (waarschijnlijk) onderkoeld is, gebeurt dit het liefst zo horizontaal mogelijk. Indien er mogelijk sprake is van wervelletsel kan gebruik worden gemaakt van wervelimmobilisatiegrepen en hulpmiddelen.

Bronvermelding

Het Oranje Kruis Boekje - Eerste Hulp bij Waterongevallen, 1e druk, Hans van der Pols (Het Oranje Kruis, 2007)