Subduraal hematoom: verschil tussen versies

Uit Eerste Hulp Wiki
Ga naar: navigatie, zoeken
[gecontroleerde versie][gecontroleerde versie]
(Nieuwe pagina aangemaakt met 'Schedelbasisfractuur Pathofysiologie De schedelbasis is een vrij stevig en relatief moeilijk te breken bot, dat zich onder de hersenen bevindt. Fracturen zijn dan ook ...')
 
 
(6 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
Schedelbasisfractuur
+
{{Status|
Pathofysiologie
+
|mainauthor= [[Pim]]
De schedelbasis is een vrij stevig en relatief moeilijk te breken bot, dat zich onder de hersenen bevindt.
+
|coauthor= [[]]
Fracturen zijn dan ook een teken van een hoogenergetisch ongevalsmechanisme en gaan meestal
+
|controller=
gepaard met ernstig letsel van het hersenweefsel. Door de schedelbasis lopen tal van bloedvaten en
+
|supervisor= [[Pim]]
zenuwen die kunnen beschadigen als er een fractuur optreedt. Hierdoor gaat een schedelbasisfractuur
+
|niveau= [[Handleiding#Niveau|Gevorderd]]
vaak samen met een epiduraal hematoom. Ben er bij een schedelbasisfractuur altijd op bedacht dat
+
|status= [[Handleiding#Status|Concept]]
schedel(basis)fracturen vaak samengaan met bloedingen in de schedel en andere hersenletsels.
+
}}
Symptomen
+
 
Bij een fractuur van de voorste schedelbasis kan bloed en liquorvloed via de neus optreden en kan een
+
 
brilhematoom ontstaan. Fracturen van de middelste schedelbasis kunnen leiden tot bloed en liquorvloed
+
Een '''subduraal hematoom''' ook wel '''subdurale bloeding''' genoemd is een ernstig [[hoofd-hersenletsel]] dat ontstaat na een (klein) [[trauma]]. Er wordt op grond van het ontstaan en het beloop een onderscheid gemaakt tussen het acute, het sub-acute en het chronische subduraal hematoom.
via het oor, een hematotympanum (bloed achter het trommelvlies), en een aangezichtsparese door een
+
 
laesie van de n. facialis in het rotsbeen. Tevens kan hierbij een hematoom bij het mastoïd ontstaan, dat
+
===Inleiding op onderwerp===
zichtbaar is achter het oor (battle sign). De hematomen kunnen ook pas enkele uren na het trauma
+
Een subduraal hematoom ([[hematoom]] = bloeding of [[bloeduitstorting]]) bevindt zich tussen het harde hersenvlies ([[dura mater]]) en het spinnenwebvlies ([[arachnoïdea]]). De subdurale ruimte is dus gelegen onder de [[dura mater]], waar zich met name [[aders]] bevinden. Als gevolg van een ongeval of klap op het hoofd kunnen deze kleine bloedvaten scheuren en een ophoping van bloed in de subdurale ruimte vormen. Deze aders worden zwakker naarmate de leeftijd vordert en zullen reeds bij een relatief klein trauma van het hoofd beschadigd raken en een bloeding veroorzaken. Als gevolg van de afname van de grootte van de hersenen komt er meer spanning op deze vaatjes (ook wel ankervenen genoemd) te staan waardoor ze sneller scheuren. Bij gebruik van bloedverdunners is er een verhoogd risico op bloeding.
zichtbaar worden.
+
 
Ook kan er sprake zijn van onrust, misselijkheid en braken of bewusteloosheid. Deze
+
Het '''acute subduraal hematoom''' ontstaat vaak direct na een ernstig trauma en gaat gepaard met andere ernstige [[hoofd-hersenletsel]]s. De klachten ontstaan snel en er is een snelle toename van [[bewustzijnsstoornissen]], [[uitvalsverschijnselen]] en stoornissen in de [[vitale functies]]. Vaak is er dan ook ernstige schade aan het hersenweefsel en is de prognose slecht. Na een ernstig ongeval ([[trauma capitis]]) kan een subduraal hematoom zowel bij jonge (gezonde) mensen als bij ouderen voorkomen, het wordt vaker gezien dan het [[epiduraal hematoom]].
bewustzijnsstoornis kan van korte duur zijn, maar kan ook pas na enige tijd optreden. Coma, wijd en
+
 
lichtstijve pupil(len) en Cheyne-Stokes-ademhaling kunnen ook voorkomen. Cheyne-Stokes-ademhaling
+
Het '''chronisch subduraal hematoom''' onstaat vaak na een minimaal trauma en klachten ontwikkelen zich in de loop van enkele dagen tot weken. Vaak is er slechts sprake van een minimaal trauma aan het hoofd, zoals het stoten van het hoofd tegen een keukenkastje door een bejaarde, dat bij het ontstaan van klachten niet meer herinnerd wordt. De klachten ontstaan langzaam en worden vaak in eerste instantie niet opgemerkt. Met name ouderen die vaak vallen, of een ziekte hebben waardoor zij vaak vallen hebben een verhoogd risico op het ontstaan van een subduraal hematoom.
is een afwisselend diepe ademhaling met tussenpozen van vrijwel volkomen ademstilstand.
+
 
Figuur 7.3: Brilhematoom
+
===Symptomen en klachten===
Handelen
+
Het acuut subduraal hematoom gaat gepaard met bewustzijnsstoornissen, met symptomen als hoofdpijn, misselijkheid en braken. Indien er drukopbouw in de hersenen plaatsvind kan er een [[verschil in pupilgrootte]] optreden en kunnen lichaamsdelen verlamd raken. Als gevolg van bijkomende hersenletsels is het slachtoffer vaak niet aanspreekbaar na het ongeval.
Bel 112 en laat het slachtoffer plat liggen en blijf de vitale functies controleren. Bij bloed- en liquorverlies
+
 
via het oor hoeft niet steriel afgedekt te worden, omdat zich in de gehoorgang bloedstolsels vormen die
+
In het geval van een licht trauma zal de bloeding klein zijn en treden langzaam steeds meer symptomen op. Er is dan sprake van een chronisch subduraal hematoom. Met name bij ouderen is dit lastig te observeren, omdat de klachten erg kunnen lijken op beginnende dementie. Er kan een slecht humeur zijn, lichte aandachtsstoornissen en geheugenstoornissen, die langzaam toenemen. Vaak is er sprake van een wisselend bewustzijn, veel slapen overdag met soms moeilijk werkbaar zijn afgewisseld met heldere perioden. Soms klaagt men over hoofdpijn. Bij een plotselinge verslechtering van een oudere moet altijd gedacht worden aan een subduraal hematoom, ook al kan men zich geen voorafgaand trauma herinneren. Naarmate het hematoom groter wordt treden bewustzijnsstoornissen op, slaperigheid en bewusteloosheid. Het duurt vaak lang voordat de klachten herkent worden.
het afsluiten. Verdere verwondingen kunnen voorzichtig afgedekt worden. Er mag niet gemanipuleerd
+
 
worden met het hoofd daar er sprake kan zijn van begeleidend wervelletsel; de halswervelkolom dient
+
===Handelen===
beschermd te worden. Dit kan manueel door het hoofd met twee handen aan beide zijden vast te (laten)
+
Het is lastig om de diagnose subduraal hematoom zonder [[aanvullend onderzoek]] zoals een [[CT-scan]] te stellen. Op grond van de symptomen kan er een vermoeden bestaan op een subduraal hematoom en zal men [[Hulpdiensten:112|professionele hulp]] inschakelen.
houden.
+
De [[vitale functies]] moeten worden gecontroleerd en stoornissen behandeld. Houdt er bij trauma altijd rekening mee dat er meerdere hersenletsels aanwezig kunnen zijn en dat er een verhoogd risico is op schedel en [[wervelletsel]].
De schedelbasisfractuur wordt ontdekt in het protocol bij Disability 1, waar men vaststelt dat er liquor of
+
 
bloed uit neus of oren komt. Na het vaststellen van de schedelbasisfractuur wordt een ambulance
+
{| class="wikitable"
gebeld en gaat men uiteraard, indien het slachtoffer bij bewustzijn is, verder met het protocol.
+
|-
Bij coma handelen volgens het comaprotocol.
+
! Let op:
 +
|-
 +
| Vaak is er een gemengd beeld van hersenletsels. Handel zoals bij [[hersenletsels]] in het algemeen.
 +
|}
 +
 
 +
[[Categorie:Trauma]]
 +
[[Categorie:Hoofd-_en_hersenletsel]]

Huidige versie van 19 jan 2012 om 15:14

Auteur: Pim / Supervisor: Pim / Co-auteur: [[]] / Niveau: Gevorderd / Paginastatus: Concept. Laatste bewerking: Pim. Zie ook Handleiding.

Eerste Hulp Wiki zoekt schrijvers! Schrijf jij ook mee?


Een subduraal hematoom ook wel subdurale bloeding genoemd is een ernstig hoofd-hersenletsel dat ontstaat na een (klein) trauma. Er wordt op grond van het ontstaan en het beloop een onderscheid gemaakt tussen het acute, het sub-acute en het chronische subduraal hematoom.

Inleiding op onderwerp

Een subduraal hematoom (hematoom = bloeding of bloeduitstorting) bevindt zich tussen het harde hersenvlies (dura mater) en het spinnenwebvlies (arachnoïdea). De subdurale ruimte is dus gelegen onder de dura mater, waar zich met name aders bevinden. Als gevolg van een ongeval of klap op het hoofd kunnen deze kleine bloedvaten scheuren en een ophoping van bloed in de subdurale ruimte vormen. Deze aders worden zwakker naarmate de leeftijd vordert en zullen reeds bij een relatief klein trauma van het hoofd beschadigd raken en een bloeding veroorzaken. Als gevolg van de afname van de grootte van de hersenen komt er meer spanning op deze vaatjes (ook wel ankervenen genoemd) te staan waardoor ze sneller scheuren. Bij gebruik van bloedverdunners is er een verhoogd risico op bloeding.

Het acute subduraal hematoom ontstaat vaak direct na een ernstig trauma en gaat gepaard met andere ernstige hoofd-hersenletsels. De klachten ontstaan snel en er is een snelle toename van bewustzijnsstoornissen, uitvalsverschijnselen en stoornissen in de vitale functies. Vaak is er dan ook ernstige schade aan het hersenweefsel en is de prognose slecht. Na een ernstig ongeval (trauma capitis) kan een subduraal hematoom zowel bij jonge (gezonde) mensen als bij ouderen voorkomen, het wordt vaker gezien dan het epiduraal hematoom.

Het chronisch subduraal hematoom onstaat vaak na een minimaal trauma en klachten ontwikkelen zich in de loop van enkele dagen tot weken. Vaak is er slechts sprake van een minimaal trauma aan het hoofd, zoals het stoten van het hoofd tegen een keukenkastje door een bejaarde, dat bij het ontstaan van klachten niet meer herinnerd wordt. De klachten ontstaan langzaam en worden vaak in eerste instantie niet opgemerkt. Met name ouderen die vaak vallen, of een ziekte hebben waardoor zij vaak vallen hebben een verhoogd risico op het ontstaan van een subduraal hematoom.

Symptomen en klachten

Het acuut subduraal hematoom gaat gepaard met bewustzijnsstoornissen, met symptomen als hoofdpijn, misselijkheid en braken. Indien er drukopbouw in de hersenen plaatsvind kan er een verschil in pupilgrootte optreden en kunnen lichaamsdelen verlamd raken. Als gevolg van bijkomende hersenletsels is het slachtoffer vaak niet aanspreekbaar na het ongeval.

In het geval van een licht trauma zal de bloeding klein zijn en treden langzaam steeds meer symptomen op. Er is dan sprake van een chronisch subduraal hematoom. Met name bij ouderen is dit lastig te observeren, omdat de klachten erg kunnen lijken op beginnende dementie. Er kan een slecht humeur zijn, lichte aandachtsstoornissen en geheugenstoornissen, die langzaam toenemen. Vaak is er sprake van een wisselend bewustzijn, veel slapen overdag met soms moeilijk werkbaar zijn afgewisseld met heldere perioden. Soms klaagt men over hoofdpijn. Bij een plotselinge verslechtering van een oudere moet altijd gedacht worden aan een subduraal hematoom, ook al kan men zich geen voorafgaand trauma herinneren. Naarmate het hematoom groter wordt treden bewustzijnsstoornissen op, slaperigheid en bewusteloosheid. Het duurt vaak lang voordat de klachten herkent worden.

Handelen

Het is lastig om de diagnose subduraal hematoom zonder aanvullend onderzoek zoals een CT-scan te stellen. Op grond van de symptomen kan er een vermoeden bestaan op een subduraal hematoom en zal men professionele hulp inschakelen. De vitale functies moeten worden gecontroleerd en stoornissen behandeld. Houdt er bij trauma altijd rekening mee dat er meerdere hersenletsels aanwezig kunnen zijn en dat er een verhoogd risico is op schedel en wervelletsel.

Let op:
Vaak is er een gemengd beeld van hersenletsels. Handel zoals bij hersenletsels in het algemeen.