http://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/api.php?action=feedcontributions&user=StephanLiem&feedformat=atomEerste Hulp Wiki - Gebruikersbijdragen [nl]2024-03-28T21:33:08ZGebruikersbijdragenMediaWiki 1.28.0http://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index.php?title=Ventrikelfibrilleren&diff=5194Ventrikelfibrilleren2012-03-03T18:51:50Z<p>StephanLiem: </p>
<hr />
<div>{{Status| <br />
|mainauthor= [[Pim]]<br />
|coauthor= [[]]<br />
|controller= <br />
|supervisor= [[Pim]] <br />
|niveau= [[Handleiding#Niveau|Gevorderd]] <br />
|status= [[Handleiding#Status|Concept]]<br />
}}<br />
<br />
<br />
'''Ventrikelfibrilleren''' (ook wel '''kamerfibrilleren''' of '''VF''' genoemd) is een levensbedreigende [[hartritmestoornis]] waarbij de hartspiervezels in de [[hart]]kamers ([[ventrikel]]s) niet langer gecoördineerd samentrekken. Bij een normaal [[sinusritme]] worden de hartspiercellen aangestuurd vanuit de [[sinusknoop]] en trekken zij min of meer gelijktijdig samen waardoor bloed vanuit de kamers de grote vaten wordt ingepompt. Bij ventrikelfibrilleren ontstaat er echter een soort kortsluiting waardoor het gecoördineerd samentrekken van de hartspiercellen niet langer optreedt en iedere hartspiercel op een willekeurig moment samentrekt. De pompfunctie van de kamers komt hiermee stil te liggen en er wordt geen bloed meer naar de vitale organen en weefsels rondgepompt: er is sprake van een [[circulatiestilstand]]. Door uitblijven van aanvoer van zuurstofrijk bloed naar de hersenen treedt [[zuurstoftekort]] op waardoor het slachtoffer binnen 10 tot 15 seconden het bewustzijn verliest. in de hersenen. Indien niet snel wordt ingegrepen zal door voortdurend zuurstoftekort onherstelbare schade optreden aan de weefsels en vitale organen. [[Reanimatie]] en het toedienen van een elektrische schok ([[defibrillatie]]) kan deze [[hartritmestoornis]] opheffen en ernstige schade en overlijden voorkomen.<br />
<br />
====Oorzaken====<br />
Ventrikelfibrilleren is een [[hartritmestoornis]] die vaak gezien wordt in de acute fase van een [[hartinfarct]] en is de belangrijkste oorzaak van onmiddellijk overlijden na een [[hartinfarct]]. Ventrikelfibrilleren ontstaat in dat geval als gevolg van veranderingen in de hartspier die zijn opgetreden door zuurstoftekort door afsluiting van een van de [[kransslagaders]]. In het gebied waar zuurstoftekort is, sterven hartspiercellen af waardoor chemische stoffen vrijkomen en de geleiding van elektrische signalen verstoord raakt. Door een soort 'kortsluiting' verandert de aansturing van de hartspiercellen en treedt ventrikelfibrilleren op. Door het snel correct toepassen van [[reanimatie]] kan voorkomen worden dat de vitale organen door [[zuurstoftekort]] aangetast raken totdat de schok wordt toegediend. <br />
<br />
Ventrikelfibrilleren treedt ook vaak op na een ventrikeltachycardie (zie [hartritmestoornissen]). Dit is meestal het gevolg van een oud myocardinfarct. <br />
<br />
Daarnaast kan ventrikelfibrilleren spontaan optreden door prikkeling van de hartspiercellen. Soms is er een aangeboren afwijking in het hart zelf waardoor een ongelukkige prikkel of tijdelijke geleidingsverandering van de hartkamers een ritmestoornis veroorzaakt. Met name bij jonge mensen is dit vaak de oorzaak van plotselinge hartdood. Ook afwijkingen in de mineralenbalans in het bloed, [[vergiftigingen]], [[onderkoeling]] en [[zuurstoftekort]] kan aanleiding geven tot ventrikelfibrilleren.<br />
<br />
====Behandeling====<br />
De enige manier om ventrikelfibrilleren op te heffen is door een geforceerde elektrische schok toe te dienen aan het [[hart]], een handeling die [[defibrillatie]] genoemd wordt. Deze elektrische schok zorgt ervoor dat alle hartspiercellen als het ware 'gereset' worden en waardoor (bij een succesvolle schok) de [[sinusknoop]] het normale hartritme weer oppakt. Om deze elektrische schok toe te dien wordt gebruik gemaakt van een [[defibrillator]]. Op een 'manuele' (handmatige) defibrillator kan men door middel van een hartfilmpje ([[ECG]]) vaststellen of er sprake is van ventrikelfibrilleren of een andere [[hartritmestoornis]]. De arts stelt de benodigde hoeveelheid stroom in om een effectieve schok toe te dienen in op de defibrillator. De stroom wordt overgebracht op het hart door middel van peddels (een soort strijkijzers) die men op de borstkas plaatst of doormiddel van pads (elektrodestickers). De ene elektrode plaatst men onder het rechter sleutelbeen, de andere onder de linker oksel. Hierdoor wordt de stroom door het hart geleid. Tijdens een [[reanimatie]] in het ziekenhuis of door de ambulance wordt ook gebruik gemaakt van aanvullende medicatie om de hartritmestoornis op te heffen. <br />
<br />
De manuele defibrillator wordt alleen door artsen en verpleegkundigen in het [[ziekenhuis]] en op de [[ambulance]] gebruikt. Eerstehulpverleners kunnen gebruik maken van de [[Automatische Externe Defibrillator]] die zelf het hartritme analyseert en de juiste instelling regelt indien een schok moet worden toegediend.<br />
<br />
[[Categorie:Woordenlijst]][[Categorie:Basic Life Support]]</div>StephanLiemhttp://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index.php?title=Hartritmestoornissen&diff=5085Hartritmestoornissen2012-02-23T15:52:23Z<p>StephanLiem: </p>
<hr />
<div>{{Status| <br />
|mainauthor= [[Pim]]<br />
|coauthor= [[]]<br />
|controller= <br />
|supervisor= [[Pim]] <br />
|niveau= [[Handleiding#Niveau|Gevorderd/Expert]] <br />
|status= [[Handleiding#Status|Incompleet]]<br />
}}<br />
<br />
<br />
(deze pagina is nog niet compleet!)<br />
<br />
'''Hartritmestoornissen''' zijn een verstoring van het normale [[sinusritme]] in het hart en treden op bij jong en oud. Sommige hartritmestoornissen treden acuut op en kunnen levensbedreigend zijn, terwijl andere langere tijd bestaan en relatief weinig klachten geven. De oorzaken zijn zeer divers en kunnen zowel in het hart gelegen zijn, als daarbuiten.<br />
<br />
Hartritmestoornissen kunnen bestaan uit een aantal componenten die in meer of mindere mate samen voorkomen:<br />
* Versnelling van de [[hartfrequentie]] ([[tachycardie]]) of vertraging van de hartfrequentie ([[bradycardie]])<br />
* Regelmatig (regulair) of onregelmatig (irregulair)<br />
* Pompfunctie van het hart blijft intact of de pompfunctie van het hart is aangedaan door de ritmestoornis<br />
<br />
Deze pagina bespreekt een aantal veel voorkomende hartritmestoornissen en dient met name als achtergrond. In de Eerste Hulp zal de eerstehulpverlener zelden in staat zijn om de precieze hartritmestoornis te achterhalen. Dat is ook niet relevant, het gaat er om dat het probleem snel herkend wordt en gehandeld naar de bevindingen.<br />
<br />
Hartritmestoornissen kunnen alleen hinderlijk zijn, maar kunnen ook aanleiding geven tot levensbedreigende circulatiestoornissen. Deze pagina is om praktische redenen ook op die wijze ingedeeld.<br />
<br />
==Hartritmestoornissen met circulatiestoornissen==<br />
====Ventrikeltachycardie====<br />
Een [[ventrikeltachycardie]], afgekort als VT is een levensbedreigende ritmestoornis waarbij het kan gebeuren dat er geen bloed meer wordt rondgepompt. Bij een ventrikeltachcardie is er sprake van een zeer snelle [[hartfrequentie]], omdat het hart geprikkeld wordt vanuit de kamers (vaak door een litteken na een hartinfarct) en die dwars door het normale sinusritme heen "klopt". Door de snelle hartfrequentie is het hart niet meer in staat om zich normaal te vullen met bloed en is deze niet meer in staat om het bloed rond te pompen. Effectief gezien komt daarmee de circulatie stil te liggen en is reanimatie noodzakelijk. Door middel van het toedienen van een elektrische schok ([[defibrillatie]]) en met bepaalde medicijnen (procainamide, amiodarone) kan een ventrikeltachycardie worden opgeheven.<br />
<br />
Soms is er bij een ventrikeltachycardie nog wel enige pompfuntie van het hart en is het slachtoffer verminderd aanspreekbaar en vertoont deze verschijnselen van (cardiogene) [[shock]] met bewustzijnsstoornissen, lage bloeddruk, bleekheid en zweten. Een ventrikeltachycardie gaat soms over in [[ventrikelfibrilleren]].<br />
<br />
====Kamerfibrilleren of ventrikelfibrilleren====<br />
[[Kamerfibrilleren]] of ventrikelfibrilleren (afgekort VF) is een levensbedreigende ritmestoornis waarbij de hartspiercellen ongecoördineerd samentrekken. Er is geen pompfunctie van het hart meer en de circulatie komt tot stilstand. [[Kamerfibrilleren]] treedt vaak op ten gevolge van een [[hartinfarct]]. [[Reanimatie]] is noodzakelijk. Ventrikelfibrilleren kan worden opgeheven door het toedienen van een elektrische schok met een [[defibrillator]].<br />
<br />
Zie ook: [[ventrikelfibrilleren]] en [[defibrillatie]].<br />
<br />
====Asystolie====<br />
Bij [[asystolie]] is er geen elektrische activiteit meer in het hart. Op een hartfilmpje ziet dit er uit als een vlakke lijn. Er is een circulatiestilstand. [[Reanimatie]] is noodzakelijk. Het toedienen van een elektrische schok is niet zinvol. Soms kan met medicatie, zoals atropine en [[adrenaline]] het hart weer op gang gebracht worden. Een asystolie kan optreden na VT/VF. Alleen een asystolie heeft vaak een andere oorzaak, zoals hypoxie. <br />
<br />
====Polsloze elektrische activiteit====<br />
Bij een [[polsloze elektrische activiteit]] (afgekort als PEA) is er wel elektrische activiteit in het hart (meestal een [[sinusritme]]), maar is het hart niet in staat om bloed rond te pompen. Er is dus effectief gezien een circulatiestilstand waarvoor [[reanimatie]] noodzakelijk is. Het toedienen van een elektrische schok ([[defibrillatie]]) is niet zinvol omdat er 'normale' elektrische activiteit is. Oorzaken van een PEA kunnen onder andere zijn: [[longembolie]], hypovolemische of obstructieve [[shock]].<br />
<br />
====Ernstige bradycardie====<br />
Bij een zeer trage [[hartfrequentie]], een [[bradycardie]], klopt het hart te traag om voldoende bloed rond te pompen om de [[bloeddruk]] op peil te houden. Hierdoor kunnen bewustzijnsstoornissen optreden en zijn er soms verschijnselen van een (cardiogene) [[shock]]. Dit kan door geleidingsstoornisen van het hart ontstaan of door overdosering van medicatie en intoxicaties.<br />
<br />
==Hartritmestoornissen zonder circulatiestoornissen==<br />
====Boezemfibrilleren en boezemflutter====<br />
[[Boezemfibrilleren]] (medische term atriumfibrilleren) is een veel voorkomende hartritmestoornis, waarbij het hartritme onregelmatig wordt en vaak versneld is. Bij boezemfibrilleren vindt de aansturing van het hartritme niet langer plaats in de [[sinusknoop]] (er is dus geen [[sinusritme]]), maar geven willekeurige hartspiercellen in de boezems elektrische puisjes af. Doordat dit gebeurt met een frequentie tussen 300-600x per minuut versnelt het hartritme naar 100-180/min. Niet alle pulsjes worden voortgeleid door de [[AV-knoop]], het daadwerkelijke hartritme ligt daardoor veel lager. Het hartritme wordt onregelmatig omdat de pulsjes niet met vaste regelmaat worden doorgegeven.<br />
<br />
[[Boezemfibrilleren]] geeft doorgaans geen problemen met de circulatie, maar geeft wel [[kortademigheid]], moeheid en [[hartkloppingen]]. Boezemfibrilleren kan worden opgeheven met medicijnen of met een elektrische schok ([[cardioversie]]). Er worden bloedverdunners voorgeschreven (bij risico patienten) omdat er stolsels in de boezem kunnen ontstaan omdat deze niet meer normaal samentrekt. Deze stolsels kunnen losschieten en een [[beroerte]] veroorzaken.<br />
<br />
Bij een [[boezemflutter]] is er een hoge regelmatige frequentie in de boezems van ongeveer 300/min, waarvan de [[AV-knoop]] meestal 1 op de 2 slagen doorgeeft. Dit resulteert in een hartritme van ongeveer 150 slagen per minuut. Het hartritme is regelmatig.<br />
<br />
====Supraventriculaire tachycardie====<br />
Er zijn diverse typen supraventriculaire tachycardien. <br />
<br />
====Extra slagen====<br />
<br />
====Geleidingsstoornissen====<br />
<br />
<br />
Zie ook de pagina op Wikipedia over hartritmestoornissen: http://nl.wikipedia.org/wiki/Hartritmestoornis<br />
<br />
[[Categorie:Woordenlijst]][[Categorie:Circulation]][[Categorie:Incompleet]]</div>StephanLiemhttp://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index.php?title=Hartinfarct&diff=5084Hartinfarct2012-02-23T12:50:13Z<p>StephanLiem: </p>
<hr />
<div>{{Status| <br />
|mainauthor= [[Pim]]<br />
|coauthor= [[]]<br />
|controller= <br />
|supervisor= [[Pim]] <br />
|niveau= [[Handleiding#Niveau|Beginner/Gevorderd]] <br />
|status= [[Handleiding#Status|Incompleet]]<br />
}}<br />
<br />
<br />
In de Nederlandse taal worden veel 'lekentermen' gebruikt voor aandoeningen aan het [[hart]], die niet altijd even duidelijk zijn. Een belangrijk voorbeeld is '''hartaanval''', waarmee men zowel een '''hartinfarct''' als een [[Hartstilstand|hartstilstand]] kan bedoelen. In de medische term wordt voor het hartinfarct de term '''myocardinfarct''' gebruikt (het myocard is de hartspier).<br />
<br />
* '''Hartinfarct''' of '''myocardinfarct''': zuurstoftekort in het hart als gevolg van een volledige afsluiting van een van de [[kransslagaders]] door een bloedstolsel, vaak ten gevolge van [[aderverkaling]]. Door zuurstoftekort sterven hartspiercellen af en ontstaat blijvende schade aan de hartspier.<br />
* '''Angina pectoris''': relatief zuurstoftekort in het hart als gevolg van een gedeeltelijke afsluiting van de [[kransslagader]] bij toename van de zuurstofvraag van de hartspier.<br />
* '''Hartstilstand''': het hart klopt niet meer als gevolg van een [[hartritmestoornis]] of afwezigheid van enig [[hartritme]].<br />
* '''Myocard''': medische term voor [[hartspier]].<br />
* '''Coronairen''': medische term voor [[kransslagaders]].<br />
<br />
Deze pagina beschrijft de aandoeningen aan het hart die pijn op de borst als symptoom hebben. Op de pagina [[Klacht:Pijn op de borst|Pijn op de borst]] worden een uitgebreider overzicht gegeven. Realiseer je goed dat het onderscheid tussen de verschillende ziektebeelden lastig kan zijn en laagdrempelig [[Hulpdiensten:112|professionele hulp]] wordt ingeschakeld.<br />
<br />
==Hartinfarct en angina pectoris==<br />
<br />
===Inleiding op onderwerp===<br />
<br />
Hart- en vaatziekten zijn in de huidige tijd een belangrijke groep ziektebeelden die veel ziekenhuisopnames en sterfte veroorzaken. De eerstehulpverlener loopt grote kans met deze ziektebeelden te maken te krijgen, in de thuissituatie, op zijn werk en op straat. In de meeste gevallen zal er sprake zijn van een situatie waarin snel ingrijpen vereist is.<br />
<br />
De twee belangrijkste ziektebeelden in deze groep zijn het hartinfarct (of myocardinfarct genoemd) en angina pectoris (letterlijk: pijn op de borst). Ze behoren tot de groep van de ischemische hartziekten. Ischemie betekent een tekort aan zuurstof in de weefsels, in dit geval de hartspier (het myocard). Het zuurstoftekort wordt veroorzaakt door een (tijdelijke) vernauwing of volledige verstopping van de [[kransslagaders]] in het hart. De kransslagaders zorgen voor de zuurstofaanvoer naar de hartspier. Een afsluiting zorgt dan ook voor een tekort aan zuurstof, ofwel ischemie. Belangrijkste klachten bij een afsluiting zijn pijn op de borst en benauwdheid. Indien de verstopping zorgt voor zuurstoftekort in een groot deel van de hartspier kan een [[hartstilstand]] optreden en is reanimatie noodzakelijk.<br />
<br />
====Angina Pectoris====<br />
Angina pectoris betekent letterlijk ''pijn op de borst''. Bij angina pectoris ontstaat tijdelijk een zuurstoftekort in het hart, door een vernauwing van de [[kransslagaders]]. Deze vernauwing wordt veroorzaakt door ophoping van vetten en andere afvalstoffen in de wand van de kransslagaders door [[atherosclerose]] (aderverkalking). De vernauwing is niet volledig, er kan nog steeds bloed naar de hartspier getransporteerd worden. Op het moment dat het slachtoffer zich gaat inspannen zal het hart sneller gaan kloppen om aan de toegenomenen vraag naar zuurstof in het lichaam te voldoen, het hart gaat harder werken. Om meer inspanning te kunnen leveren heeft de hartspier meer zuurstof nodig, en zal dus de aanvoer van bloed naar de hartspier moeten toenemen. In een normaal hart met gezonde kransslagaders is dat geen probleem, echter indien er een vernauwing is, kan er niet meer voldoende bloed worden aangevoerd. Er treedt dus een tekort aan zuurstof op in de hartspier, ook wel relatieve ischemie genoemd. Er komt nog wel wat zuurstof, maar niet meer voldoende om aan de vraag te voldoen.<br />
<br />
Het zuurstoftekort leidt tot het vrijkomen van verschillende chemische stoffen in de hartspier. Deze stoffen veroorzaken een pijnsensatie. Indien de inspanning gestopt wordt en de zuurstofvraag afneemt, zal ook de relatieve ischemie afnemen en daardoor de pijn zakken. Er is in principe geen onherstelbare schade opgetreden als men tijdig stopt met de inspanning.<br />
<br />
====Hartinfarct====<br />
Hartinfarct betekent dat een deel van de hartspier beschadigd is geraakt en afsterft als gevolg van een zuurstoftekort. Bij een hartinfarct wordt het zuurstoftekort veroorzaakt door een volledige afsluiting van de kransslagader. Het vat wordt afgesloten door een stolsel van bloed. Dat stolsel kan ontstaan op een beschadigde verdikking van de wand als gevolg van atherosclerose, maar kan ook van elders komen (hoewel zelden). Tevens kan een infarct optreden ten gevolge van spasmen van de kransslagaders, bijvoorbeeld door cocaine gebruik. Een volledige afsluiting zorgt voor een absoluut tekort aan bloed in een deel van de hartspier, immers, er kan geen bloed en dus geen zuurstof meer worden aangevoerd.<br />
<br />
Afhankelijk van de plaats in de kransslagader waar de verstopping optreedt is een klein of groot deel van de hartspier aangedaan. Indien de vernauwing aan het begin van het vat zit, zal er een groot gebied zijn aangedaan. Net als bij Angina Pectoris treden er door het zuurstoftekort diverse processen op in de hartspier. De vrijgekomen stoffen veroorzaken (ernstige) pijn op de borst, vaak met uitstraling naar armen of kaak, misselijkheid, braken, bleekheid, zweten. Doordat er geen zuurstof meer wordt aangevoerd treedt onherstelbare schade aan de hartspier op, een deel sterft af.<br />
<br />
===Symptomen en klachten===<br />
Zowel angina pectoris en het hartinfarct zijn aandoeningen die een zuurstoftekort in de hartspier veroorzaken, met als belangrijkste verschil dat de schade bij angina pectoris zich herstelt en bij het hartinfarct onherstelbare schade ontstaat. De symptomen overlappen echter voor het grootste deel.<br />
<br />
Pijn door zuurstoftekort in het hart kenmerkt zich door een hevige drukkende pijn recht achter het borstbeen, soms beschreven als het gevoel alsof er een olifant op de borst staat of alsof er een strakke band rond de borst zit. De pijn is meestal drukkend van aard, zelden stekend. De pijn kan uitstralen naar de linkerarm, de nek, de kaak en tussen de schouderbladen. Soms wordt de pijn meer in de bovenbuik gevoeld.<br />
<br />
Naast pijnklachten zijn er vaak begeleidende symptomen aanwezig, zoals misselijkheid en braken. Slachtoffers met een hartinfarct zien vaak grauw en transpireren hevig. Ze zijn erg angstig ('doodsangst'). Slachtoffers kunnen erg benauwd zijn. De schade aan de hartspier kan ook een hartritmestoornis veroorzaken, zoals [[ventrikelfibrilleren]]. Dat is een hartstilstand en reanimatie is dan noodzakelijk.<br />
<br />
Bij vrouwen, ouderen en diabetici zijn de klachten vaak minder specifiek en kunnen sommige van de bovenstaande klachten afwezig zijn. Zij voelen zich misschien wat grieperig, niet helemaal fit of hebben bijvoorbeeld met name pijn in de buik of rug. Soms wordt hierdoor de diagnose gemist en wordt onterecht geen, of pas laat hulp ingeschakeld.<br />
<br />
Ook kunnen klachten bij een hartinfarct erg lijken op het gevoel alsof er 'voedsel blijft' hangen in de slokdarm, of als zuurbranden slokdarm of maag. Ook hierbij worden soms klachten als misselijkheid en braken gezien. De klachten zijn dus niet altijd specifiek en helder. Soms zijn de karakteristieke klachten van pijn midden op de borst afwezig en is er met name uitstraling en bijkomende verschijnselen als misselijkheid, braken en zweten.<br />
<br />
De belangrijkste symptomen van angina pectoris en hartinfarct op een rijtje:<br />
* Drukkende pijn midden op de borst, achter het borstbeen<br />
* Uitstraling naar (linker)arm, schouder, nek of kaken<br />
* [[Kortademigheid]] en [[benauwdheid]]<br />
* Misselijkheid, braakneigingen en braken<br />
* (Hevig) zweten, bleke en klamme huid<br />
* Grauw gelaat<br />
* Hevige angst, onrust<br />
* Zakt af in rust > angina pectoris<br />
* Blijft aan ondanks rust of [[nitrospray]] > hartinfarct<br />
<br />
====Onderscheid tussen angina pectoris en hartinfarct====<br />
Het onderscheid tussen deze twee ziektebeelden is niet altijd eenvoudig te maken, en bij twijfel zal men dan ook uitgaan van een hartinfarct. Angina pectoris treedt met name op bij inspanning, zoals lopen, fietsen, traplopen of door emoties. Een hartinfarct kan zowel bij inspanning als in rust optreden. De symptomen komen sterk overeen, al zijn ze bij het hartinfarct vaak duidelijker aanwezig en ernstiger. De pijn bij angina pectoris zakt als het slachtoffer de inspanning staakt en is meestal na 10-15 minuten weg, terwijl bij een hartinfarct de pijn in alle hevigheid blijft bestaan.<br />
<br />
Door het stellen van goede vragen aan het slachtoffer kan men uitzoeken of er inderdaad sprake is van hartklachten. Wat ook voor hartklachten kan pleiten, is het zogenaamde risico profiel. Realiseer je wel dat het lang niet altijd gemakkelijk is en dat je laagdrempelig professionele hulp inschakelt.<br />
* Waar heeft u pijn? Midden op de borst, of meer links of rechts?<br />
* Straalt de pijn uit? Naar arm, kaak, schouders, rug?<br />
* Heeft u dit eerder gehad? Wat was er toen aan de hand?<br />
* Gebruikt u medicijnen voor hartklachten?<br />
* Komen er hartklachten in de familie voor?<br />
* Risico profiel: leeftijd boven de 50 jaar, roken, bekend met suikerziekte of hoge bloeddruk, familieleden met hartklachten.<br />
<br />
Realiseer je dat ook andere ziektebeelden pijn op de borst kunnen geven en kunnen lijken op een hartinfarct. Denk bijvoorbeeld aan [[hyperventilatie]], waarbij de pijn overwegend stekend is. Incidenteel wordt stekende pijn gezien bij een hartinfarct.<br />
<br />
===Behandeling===<br />
Bij pijn op de borst dient het slachtoffer alle inspanning te staken. Immers kan de inspanning een oorzaak zijn van de klachten of kan het zelfs de klachten verergeren. Het is lastig om in te schatten of er sprake is van angina pectoris of een hartinfarct. Als het slachtoffer bekend is met pijn op de borst en daarvoor medicijnen heeft die hij bij acute pijn op de borst kan gebruiken, vraag het slachtoffer om zelf de medicijnen in te nemen. Dat kan een tablet of een [[nitrospray|spray onder de tong]] zijn. Bij het nemen van [[nitrospray]] onder de tong is het van belang dat het slachtoffer zit of ligt. De spray kan een bloeddrukdaling veroorzaken waardoor het slachtoffer flauwvalt, geef het dus niet als er klachten aanwezig zijn van duizeligheid of licht in het hoofd zijn. Het slachtoffer moet zelf in staat zijn om de medicatie in te nemen. Indien hij dat niet kan, geef dan geen medicatie en neem contact op met [[112]].<br />
<br />
Indien de pijn snel zakt is er waarschijnlijk sprake van angina pectoris. Vraag het slachtoffer wat hij gewoonlijk in die situatie doet. Is de pijn ontstaan bij inspanning, maar heeft iemand nooit eerder pijn op de borst gehad? Dan nemen we geen risico en wordt [[Hulpdiensten:112|professionele hulp]] ingeschakeld.<br />
<br />
Stel het slachtoffer gerust, immers, slachtoffers met een hartinfarct staan doodsangsten uit.<br />
Bij een hartinfarct dient zo snel mogelijk professionele hulp te worden ingeschakeld. Indien een slachtoffer snel in het [[ziekenhuis]] behandeld wordt, kan soms het bloedstolsel in de [[kransslagader]] nog verwijderd worden en kan de schade worden beperkt. Daarnaast kan bij een hartinfarct een [[hartritmestoornis]] optreden, waarbij [[reanimatie]] noodzakelijk is.<br />
<br />
Laat een slachtoffer dat ernstig benauwd is wachten in een [[halfzittende houding]] op de komst van de ambulance. Een [[halfzittende houding]] is een houding waarbij het slachtoffer zittend wat achterover leunt, bijvoorbeeld op de knieën van de hulpverlener die achter hem zit.<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
|-<br />
! Essentieel, vergeet niet:<br />
|-<br />
| Neem geen risico. In de praktijk is het voor de eerstehulpverlener erg lastig om onderscheid te maken tussen het hartinfarct, angina pectoris of andere oorzaken van pijn op de borst. Bij twijfel ga je uit van het ergste (hartinfarct) en wordt direct professionele hulp ingeschakeld!<br />
|}<br />
<br />
===Overzicht Eerste Hulp===<br />
Sommige thema's zijn erg uitgebreid en er kan veel verteld worden. Om het overzicht te bewaren voor beginnende én gevorderde Eerste Hulpverleners wordt een samenvatting van ieder onderwerp in onderstaand schema gezet:<br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
|-<br />
! Koptekst !! Angina pectoris !! Hartinfarct<br />
|-<br />
| '''Situatie''' || Pijn op de borst bij inspanning|| Pijn op de borst in rust (soms bij inspanning)<br />
|-<br />
| '''Verschijnselen''' || Drukkende pijn achter borstbeen <br> Benauwdheid of kortademigheid <br> Matig zweten/klam <br> Soms misselijk, soms braken <br> Zakt in rust of na [[nitrospray]] || Drukkende pijn achter borstbeen <br> Benauwdheid of kortademigheid <br> Hevig zweten, bleek, grauw <br> Vaak misselijkheid, braken <br> Zakt '''niet''' in rust of na [[nitrospray]]<br />
|-<br />
| '''Conclusie''' || Angina pectoris || Hartinfarct<br />
|-<br />
| '''Handelen''' || Verwijs slachtoffer naar huisarts <br> Bij twijfel: bel [[112]]!|| Bel [[112]]! <br> [[Halfzittende houding]] <br> Geruststellen <br />
|-<br />
| '''Opmerkingen''' || Neem geen risico. Bij twijfel gaat men uit van een hartinfarct!<br />
|}<br />
<br />
<br />
===Achtergrondinformatie/Verdieping===<br />
Volgt.<br />
<br />
====Professionele hulpverleners====<br />
Professionele hulpverleners zullen bij aankomst bij het slachtoffer de [[ABCDE-methodiek]] starten volgens het [[Advanced Life Support]] protocol. Er wordt een [[hartfilmpje]] ([[ECG]]) gemaakt om te kijken of er aanwijzingen zijn voor zuurstoftekort in het hart.<br />
<br />
Zij volgen een aantal stappen om de klachten te verminderen en ernstiger schade te voorkomen:<br />
* Het slachtoffer krijgt zuurstof via een sonde of op een [[non-rebreathing mask]] voor extra zuurstof in het bloed en voor comfort.<br />
* Men geeft medicijnen om het bloed te verdunnen, o.a. ([[aspirine]]). <br />
* Men geeft [[nitroglycerine]] via het infuus om de kransslagaders zoveel mogelijk te verwijden en zo de zuurstof aanvoer naar het hart te verbeteren en de pijn te verlichten. <br />
* Men geeft eventueel [[morfine]] om de pijn te verminderen en de benauwdheid te doen afnemen.<br />
<br />
[[Categorie:Woordenlijst]][[Categorie:Circulation]]</div>StephanLiemhttp://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index.php?title=Klacht:Pijn_op_de_borst&diff=5083Klacht:Pijn op de borst2012-02-23T10:01:54Z<p>StephanLiem: /* Mogelijke oorzaken van pijn op de borst */</p>
<hr />
<div>{{Status| <br />
|mainauthor= [[Sija]]<br />
|coauthor= [[]]<br />
|controller= <br />
|supervisor= [[Pim]] <br />
|niveau= [[Handleiding#Niveau|Beginner/Gevorderd]] <br />
|status= [[Handleiding#Status|Concept]]<br />
}}<br />
<br />
<br />
'''Pijn op de borst''' is een verzamelterm rondom een scala aan klachten van pijn, een drukkend of benauwd gevoel, steken enzovoorts op de borstkas. Op deze pagina worden enkele ziektebeelden besproken die als hoofdsymptoom pijn op de borst geven. In de Nederlandse taal worden veel 'lekentermen' gebruikt voor aandoeningen aan het [[hart]], die niet altijd even duidelijk zijn. Een belangrijk voorbeeld is hartaanval, waarmee men zowel een [[hartinfarct]] als een [[Hartstilstand|hartstilstand]] kan bedoelen.<br />
<br />
==Mogelijke oorzaken van pijn op de borst==<br />
Bij pijn op de borst denkt men al snel aan hartaandoeningen. Pijn op de borst kan ook andere oorzaken hebben. Realiseer je goed dat het onderscheid tussen de verschillende ziektebeelden lastig kan zijn en laagdrempelig [[Hulpdiensten:112|professionele hulp]] wordt ingeschakeld. Mogelijke oorzaken van pijn op de borst zijn:<br />
* [[Hartinfarct]], [[angina pectoris]]<br />
* [[Hyperventilatie]], [[paniekaanval]]<br />
* Ontsteking van het hartzakje (pericarditis)<br />
* Scheur in de lichaamsslagader (aortadissectie)<br />
* Maagklachten/ brandend maagzuur<br />
* Gekneusde tussenribspieren, [[gebroken ribben]]<br />
* Longaandoeningen zoals [[longontsteking]], [[longembolie]] en [[klaplong]]<br />
<br />
==Hyperventilatie vs hartinfarct==<br />
De symptomen van [[hyperventilatie]] en een [[hartinfarct]] kunnen erg op elkaar lijken. Als hulpverlener is het belangrijk om hyperventilatie als zodanig te herkennen en het slachtoffer gerust te stellen dat dit niks met het hart te maken heeft. Een overzicht van de symptomen:<br />
{| class="wikitable"<br />
|-<br />
! Hartinfarct!!Hyperventilatie!!Klaplong<br />
|-<br />
| In rust of bij inspanning || Uitlokkende factor || Spontaan of na trauma<br />
|-<br />
| Drukkende pijn op de borst || Stekende pijn op de borst || Stekende pijn op de borst, vast aan ademhaling<br />
|-<br />
| Uitstralende pijn naar linker (of rechter) arm, <br>schouderbladen, nek en kaak || Soms uitstralende pijn naar beide armen || Soms uitstralende pijn tussen schouderbladen<br />
|-<br />
| Misselijkheid, braken, transpiratie, angst || Misselijkheid, braken, transpiratie, angst || Soms transpiratie, angst<br />
|-<br />
| Benauwd, kortademigheid || Benauwd || Benauwd, kortademig, oppervlakkige ademhaling<br />
|-<br />
| SO meestal ouder dan 40 jaar || SO meestal (meisjes) tussen 10 en 25 jaar || Spontaan: lange slanke jonge (rokende) mannen <br>Trauma: alle leeftijden<br />
|-<br />
| Klamme, bleke/grauwe huid || Tintelingen in mond, handen en vingers || Mogelijk stoornissen [[vitale functies]], [[shock]]<br />
|-<br />
| || Handspasmen || [[Gebroken ribben]], [[zuigende borstwond]]<br />
|}</div>StephanLiem