Automatische controleur, bot, bureaucraat, developer, redacteur, nuke, eindredacteur, toezichthouder, beheerder
5.533
bewerkingen
Wijzigingen
geen bewerkingssamenvatting
{{Status| |mainauthor=[[Pim]]|coauthor=[[]]|controller=Inleiding op onderwerp|supervisor=[[Pim]] |niveau=[[Handleiding#Niveau|Beginner/Gevorderd]] |status=[[Handleiding#Status|Concept]]Hyperventilatie }} Een '''paniekaanval''' of '''angstaanval''' is een veelvoorkomende en relatief onschuldige aandoening waarbij combinatie van hevige paniek of angst in combinatie met lichamelijke symptomen. Soms is er sprake is van een te paniek met een snelle en diepe ademalingademhaling (hyperventilatie). Vroeger werd ook wel gesproken van '''hyperventilatie''' of '''hyperventilatiesyndroom'''. De Hyperventilatie moet echter vooral als een symptoom gezien worden van een onderliggende aandoening. Die onderliggende aandoening kan onschuldig zijn zoals bij angst of paniek, maar kan ook levensbedreigend zijn en leiden tot zuurstoftekort waarbij het lichaam met hyperventilatie probeert om het zuurstoftekort te verminderen. '''Hyperventilatie''' betekent letterlijk 'te veel ventilatie' ofwel de [[ademfrequentieademteug]] neemt toe en ook het zijn te diep. Deze term wordt op twee manieren gebruikt:* Als term voor 'te veel ventilatie' of 'te diepe [[teugvolumeademteug]], en'.* Voor de hoeveelheid lucht per paniekaanval met snelle ademhaling, wordt grotervroeger hyperventilatiesyndroom genoemd. Een '''paniekaanval met snelle ademhaling''' is een veelvoorkomende en relatief onschuldige aandoening waarbij er sprake is (hevige) angst of paniek met een te snelle en diepe ademhaling. Vaak Een paniekaanval treedt hyperventilatie vaak op bij een [[paniekaanval]], waarbij als gevolg van een bepaalde prikkel zorgt voor een (overdreven) angstige reactie die bij het slachtoffer. Hyperventilatie is een symptoom van een andere aandoening hevige angst- of factorpaniekreactie oproept. Hierdoor kunnen verschillende lichamelijke klachten optreden, die op zichzelf weer de angst en paniek kunnen doen toenemen. <br>Hyperventilatie Een paniekaanval komt op alle leeftijden voor, maar wordt meest gezien bij tieners en jongvolwassenen. Uitlokkende factoren kunnen dan bijvoorbeeld zijn: stress, hevige inspanning, angst of emotie. Sommige mensen hyperventileren hebben met enige regelmaat, een paniekaanval. Wanneer er ook sprake is van een snelle en diepe ademhaling (hyperventilatie) kan het lastig zijn om het beeld van andere (ernstige) ziektebeelden te onderscheiden. Bij hyperventilatie is er wordt dan wel sprake van een toename van de [[ademfrequentie]] neemt toe en ook het '[[hyperventilatie syndroomteugvolume]]' gesproken, de hoeveelheid lucht per ademhaling, wordt groter.<br><br>Sommige ziektebeelden, zoals Ziektebeelden waarbij hyperventilatie een symptoom is van een ernstige onderliggende aandoening zijn onder andere: [[diabetes mellitus]] kunnen ook hyperventilatie veroorzaken([[suikerziekte]]), een [[hartinfarct]] of [[zuurstoftekort]]. In dat geval is er geen sprake van een uitlokkende (emotionele) factor, maar tracht het lichaam het evenwicht van bepaalde stoffen in het bloed te herstellen.<br><br>Door dat Doordat er bij hyperventilatie (letterlijk: dieper ademen) meer lucht in en uit de longen gaat zal de [[gaswisseling ]] toenemen. Hierdoor daalt het gehalte van [[koolstofdioxide|koolzuurgas ]] (CO2) in het bloed, omdat dit sneller gemakkelijker wordt uitgeademduitgewisseld. De zuurstofconcentratie in het bloed zal echter nauwelijks toenemen.
===Symptomen en klachten===
*Angst, paniek
*[[Benauwdheid]], kortademigheid*[[Hartkloppingen]]*Versnelde [[hartfrequentie]]
*Stekende pijn op de borst
*Transpiratie
*Duizeligheid en misselijkheid, soms [[hoofdpijn]]
*Tintelingen en jeuk rond de mond en in de handen of vingers
*Handspasme ‘main d’accoucheur’: de vingers en duim zijn verkrampt.
Denk ook aan:
*[[Angina pectoris]] (geeft een drukkende pijn op de borst, soms met uitstraling)
*[[MyocardinfarctHartinfarct]] (geeft een drukkende pijn op de borst, met uitstraling)
*[[Astma]]-aanval (geen tintellingen, expiratoir piepen, geen pijn op de borst)
*[[Zuurstoftekort]] (blauwpaarse verkleuring van lippen en gelaat ([[cyanose]])
Belangrijke vragen om te stellen aan het slachtoffer:
* Is er [[pijn op de borst]]? Drukkend of stekend? Is er uitstraling?
* Zijn er tintellingen in de mond, lippen of vingers?
* Is hij bekend met paniekaanvallen of hyperventilatie? Is hij bekend met hartklachten?
===Handelen===
Bij een paniekaanval bestaat een belangrijk deel van de Eerste Hulp uit geruststelling van het slachtoffer en uitleg dat het ongevaarlijk is. Neem het slachtoffer mee naar een rustige koele ruimte en probeer te achterhalen wat de paniekaanval veroorzaakt heeft. Probeer na te gaan of er geen sprake is van klachten die passen bij [[pijn op de borst]]. Probeer de ademhaling van het slachtoffer rustig te krijgen door het slachtoffer te laten concenteren op het ademen. Afleiding is vaak een goede oplossing. Dat kan bijvoorbeeld door mee te tellen met de ademhaling, waarbij korte pauzes worden genomen om koolzuur vast te houden: ‘Adem in, adem even (3-4 seconden) vasthouden, adem uit’. Men kan ook de handen van het slachtoffer voor zijn mond laten houden, om zo het uitgeademede koolzuurgas weer in te ademen en de concentratie te laten stijgen. Vroeger werd hiervoor een zakje gebruikt, maar dit wordt door veel slachtoffers als beangstigend ervaren. Het is belangrijk om het slachtoffer serieus te nemen, anders zal het lastig zijn de aanval te stopen.
* Breng het slachtoffer naar een rustige ruimte
* Ga na wat de uitlokkende factor is en tracht deze weg te nemen
* Probeer de ademhaling onder controle te krijgen
** Door mee te tellen met de ademhaling
** Door de handen voor de mond te plaatsen en het slachtoffer rustig te laten ademen
* Geef uitleg over paniekaanval en verwijs het slachtoffer eventueel naar de huisarts
Indien het slachtoffer het bewustzijn verliest, handel dan zoals bij [[flauwte]].
Het ademen in een plastic zakje om het [[koolstofdioxide]] gehalte te doen stijgen is niet bewezen effectief en kan indien er sprake is van hyperventilatie op basis van een ander ziektebeeld de toestand van het slachtoffer verergeren.
Indien de klachten niet afnemen of de toestand van het slachtoffer verslechtert, dan kan er sprake zijn van een andere (ernstige) aandoening. Overleg met professionele hulpverleners of bel 1-1-2.
{| class="wikitable"
|-
! Uitvragen !! Klachten !! SymptomenLet op:
|-
| Ook bij het hartinfarct kan hyperventilatie gezien worden. Vraag 1 <br> Vraag 2 <br> Vraag 3 || Klacht 1 <br> Klacht 2 <br> Klacht 3 || Symptoom 1 <br> Symptoom 2 <br> Symptoom 3 <br> Symptoom 4 <br> Symptoom 5de klachten zorgvuldig uit om er zeker van te zijn dat er geen sprake is van hartklachten.
|}
{| class="wikitable"
|-
! Koptekst !! Ziektebeeld 1 !! Ziektebeeld 2|-| '''Situatie''' || Wat is er aan de hand? || Hoe is de situatie?|-| '''Verschijnselen''' || Klacht 1 <br> Klacht 2 <br> Symptoom 1 <br> Symptoom 2|| Symptoom 1 <br> Symptoom 2 <br> Symptoom 3 <br>Richtlijnen
|-
| '''Conclusie''' |* Indien er onduidelijkheid is of er sprake is van hyperventilatie of een ander ziektebeeld dat [[Klacht:Benauwdheid| Ziektebeeld 1 || Ziektebeeld 2|-| '''Handelen''' || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel ademhalingsmoeilijkheden]] geeft, dan gaat de eerstehulpverlener uit van het ergste en waarschuwt [[112! <br> Aanwijzing 4 || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel 112! <br> Aanwijzing 4|-| '''Opmerkingen''' || Denk er aan om... || Doe vooral niet]] [http://www.ifrc.org/PageFiles/53459/IFRC%20-International%20first%20aid%20and%20resuscitation%20guideline%202011.pdf]
|}