Drukpunten: verschil tussen versies

Uit Eerste Hulp Wiki
Ga naar: navigatie, zoeken
Regel 1: Regel 1:
 +
 +
{{Statusbox|
 +
|mainauthor= [[Pim]]
 +
|supervisor= [[Pim]]
 +
|niveau= [[Handleiding#Niveau|Gevorderd]]
 +
|status= [[Handleiding#Status|Concept]]
 +
}}
 +
 +
 
[[Bestand:DrukpuntBrachialis.jpg|200px|thumb|right|Afdrukken van de bovenarmsslagader (a. brachialis).]]
 
[[Bestand:DrukpuntBrachialis.jpg|200px|thumb|right|Afdrukken van de bovenarmsslagader (a. brachialis).]]
 
[[Bestand:DrukpuntSubclavia.jpg|200px|thumb|right|Afdrukken van de arteria subclavia met een duim.]]
 
[[Bestand:DrukpuntSubclavia.jpg|200px|thumb|right|Afdrukken van de arteria subclavia met een duim.]]
Regel 4: Regel 13:
 
[[Bestand:DrukpuntFemoralis2.jpg|200px|thumb|right|Afdrukken van de bovenbeensslagader (a. femoralis) met de duimen.]]
 
[[Bestand:DrukpuntFemoralis2.jpg|200px|thumb|right|Afdrukken van de bovenbeensslagader (a. femoralis) met de duimen.]]
  
 +
Er zijn diverse manieren om een [[ernstige slagaderlijke bloeding]] te stelpen. Meest effectief is het geven van druk rechtstreeks op de wond en het aanleggen van een [[wonddrukverband]]. In eerdere uitgaves van [[Het Oranje Kruis Boekje]] werden drukpunten aangeleerd, waarbij een slagader werd dichtgedrukt om aanvoer van bloed naar de wond te stoppen. In de nieuwere drukken is dat echter niet meer aan de orde, omdat er bij gebruik van drukpunten schade kan worden toegebracht aan omliggende structuren rond de slagader.
 +
 +
Om effectief te zijn moet een drukpunt aan een aantal voorwaarden voldoen:
 +
* De [[slagader]] moet van buitenaf bereikbaar zijn
 +
* De slagader moet boven een harde structuur lopen, zoals een bot, omdat dichtdrukken anders niet mogelijk is
 +
* De slagader moet tussen het hart en de wond liggen om de aanvoer van bloed te kunnen stoppen
 +
 +
Ook al is aan de bovenstaande voorwaarden voldaan, toch lukt het niet altijd om met een drukpunt de bloeding tot staan te brengen. Immers, er kan ook bloeding zijn vanuit de aders en bij grote wonden zijn er vaak meerdere slagaders en aders aangedaan. Sommige delen van het lichaam worden ook door meerdere slagaders van bloed voorzien en vaak zijn deze niet allemaal van buitenaf bereikbaar.
 +
 +
 +
===Afdrukken arteria brachialis===
 +
'''Indicatie:''' slagaderlijke bloeding aan onderarm, pols, hand.
 +
'''Uitvoering:''' laat het slachtoffer bij voorkeur zitten of liggen en breng de aangedane arm omhoog boven het niveau van het hart. Plaats de duim aan de binnenzijde van de arm, tussen de biceps en de triceps en duw de arterie dicht op het onderliggende bot.
 +
'''Oefenen:''' lokaliseer de arterie door deze te palperen. Druk de arterie dicht en controleer bij het oefenen aan de arteria radialis of er geen circulatie meer aanwezig is. Wees voorzichtig zodat onderliggende structuren niet beschadigd raken.
 +
 +
 +
===Afdrukken arteria subclavia===
 +
 +
'''Indicatie:'''  slagaderlijke bloeding boven het niveau van de elleboog.
 +
'''Uitvoering:''' laat het slachtoffer liggen en buig het hoofd iets naar de gewonde zijde, zodat de spieren in de schouder ontspannen. Plaats de duim aan de bovenkant achter het sleutelbeen en de vingers achter de [[monnikskapspier]]. Duw de duim in de richting van de benen, waardoor de arteria subclavia wordt afgedrukt op de ribben.
 +
 +
 +
===Afdrukken arteria femoralis===
  
Drukpunten
+
'''Indicatie:''' slagaderlijke bloeding aan het bovenbeen, onderbeen en de voet.
Drukpunten zijn bedoeld om bij een arteriële bloeding de aanvoer van bloed te stoppen. Een drukpunt
+
'''Uitvoering:''' laat het slachtoffer liggen en ga aan de gewonde zijde zitten. Licht de knie iets op, zodat de liesplooi zichtbaar wordt. Plaats de duimen of een vuist in de liesplooi en druk de arterie tegen de onderliggende spieren/botten dicht. De slagader loopt onder het [[ligamentum inguinale]], op één derde vanaf het [[schaambeen]].
moet aan een aantal voorwaarden voldoen om effectief te zijn, namelijk: 1. liggen tussen het hart en de
 
wond, 2. de af te drukken arterie moet boven een harde ondergrond zoals bot lopen, 3. de arterie moet
 
op een bereikbare plaats liggen.
 
Afdrukken van arteriën moet met enig beleid gebeuren, omdat door het geven van druk schade
 
aangericht kan worden aan onderliggende structuren zoals zenuwen en spieren.
 
5BOSA2 – Vaardigheden Acute Geneeskunde 89
 
Algemene aandachtspunten voor drukpunten:
 
· De arterie die afgedrukt wordt dient tussen het hart en de wond te liggen
 
· Een arterie moet altijd op iets hards worden afgedrukt. Meestal is dit een bot
 
· Denk eraan dat sommige delen van het lichaam door meerdere vaten worden gevasculariseerd
 
en dat er anastomoses kunnen bestaan
 
· Bij het oefenen kan gecontroleerd worden of het drukpunt juist is afgedrukt door perifeer naar
 
pulsaties van de arterie te voelen (bijvoorbeeld bij het afdrukken van de a. brachialis kun je dit
 
controleren aan de pols, de a. radialis)
 
Afdrukken arteria subclavia
 
Bloeding hoog aan de arm
 
Uitvoering: Laat het slachtoffer liggen en buig het hoofd iets naar de
 
gewonde zijde, zodat de spieren in de schouder ontspannen. Plaats de
 
duim aan de bovenkant achter het sleutelbeen en de vingers achter de
 
monnikskapspier.
 
Duw de duim in de richting van de tenen, zodat de arteria subclavia op
 
de ribben wordt dichtgedrukt.
 
Afdrukken arteria brachialis
 
Bloeding aan onderarm, pols, hand
 
Uitvoering: Laat het slachtoffer zitten/liggen en breng de aangedane arm
 
omhoog. Plaats de duim aan de binnenzijde van de arm, tussen de
 
biceps en de triceps en duw de arterie dicht op het onderliggende bot.
 
Oefenen: Lokaliseer de arterie door deze te palperen. Druk de arterie
 
dicht en controleer bij het oefenen aan de arteria radialis of er geen
 
circulatie meer aanwezig is.
 
Wees voorzichtig zodat onderliggende structuren niet beschadigd raken.
 
Afdrukken arteria femoralis
 
Bloeding aan bovenbeen, onderbeen, voet
 
Uitvoering: Laat het slachtoffer liggen en ga aan de gewonde zijde
 
zitten. Licht de knie iets op, zodat de liesplooi zichtbaar wordt. Plaats de
 
duimen of een vuist in de liesplooi en druk de arterie tegen de
 
onderliggende spieren/botten dicht. De arterie loopt onder het
 
ligamentum inguinale, op één derde vanaf het os pubis.
 
Figuren 6.1-6.3
 

Versie van 29 aug 2011 om 11:46

Auteur: Pim / Supervisor: Pim / Co-auteur: {{{coauthor}}} / Niveau: Gevorderd / Paginastatus: Concept. Laatste bewerking: Pim. Zie ook Handleiding.

Eerste Hulp Wiki zoekt schrijvers! Schrijf jij ook mee?


Afdrukken van de bovenarmsslagader (a. brachialis).
Afdrukken van de arteria subclavia met een duim.
Afdrukken van de bovenbeensslagader (a. femoralis) met een vuist.
Afdrukken van de bovenbeensslagader (a. femoralis) met de duimen.

Er zijn diverse manieren om een ernstige slagaderlijke bloeding te stelpen. Meest effectief is het geven van druk rechtstreeks op de wond en het aanleggen van een wonddrukverband. In eerdere uitgaves van Het Oranje Kruis Boekje werden drukpunten aangeleerd, waarbij een slagader werd dichtgedrukt om aanvoer van bloed naar de wond te stoppen. In de nieuwere drukken is dat echter niet meer aan de orde, omdat er bij gebruik van drukpunten schade kan worden toegebracht aan omliggende structuren rond de slagader.

Om effectief te zijn moet een drukpunt aan een aantal voorwaarden voldoen:

  • De slagader moet van buitenaf bereikbaar zijn
  • De slagader moet boven een harde structuur lopen, zoals een bot, omdat dichtdrukken anders niet mogelijk is
  • De slagader moet tussen het hart en de wond liggen om de aanvoer van bloed te kunnen stoppen

Ook al is aan de bovenstaande voorwaarden voldaan, toch lukt het niet altijd om met een drukpunt de bloeding tot staan te brengen. Immers, er kan ook bloeding zijn vanuit de aders en bij grote wonden zijn er vaak meerdere slagaders en aders aangedaan. Sommige delen van het lichaam worden ook door meerdere slagaders van bloed voorzien en vaak zijn deze niet allemaal van buitenaf bereikbaar.


Afdrukken arteria brachialis

Indicatie: slagaderlijke bloeding aan onderarm, pols, hand. Uitvoering: laat het slachtoffer bij voorkeur zitten of liggen en breng de aangedane arm omhoog boven het niveau van het hart. Plaats de duim aan de binnenzijde van de arm, tussen de biceps en de triceps en duw de arterie dicht op het onderliggende bot. Oefenen: lokaliseer de arterie door deze te palperen. Druk de arterie dicht en controleer bij het oefenen aan de arteria radialis of er geen circulatie meer aanwezig is. Wees voorzichtig zodat onderliggende structuren niet beschadigd raken.


Afdrukken arteria subclavia

Indicatie: slagaderlijke bloeding boven het niveau van de elleboog. Uitvoering: laat het slachtoffer liggen en buig het hoofd iets naar de gewonde zijde, zodat de spieren in de schouder ontspannen. Plaats de duim aan de bovenkant achter het sleutelbeen en de vingers achter de monnikskapspier. Duw de duim in de richting van de benen, waardoor de arteria subclavia wordt afgedrukt op de ribben.


Afdrukken arteria femoralis

Indicatie: slagaderlijke bloeding aan het bovenbeen, onderbeen en de voet. Uitvoering: laat het slachtoffer liggen en ga aan de gewonde zijde zitten. Licht de knie iets op, zodat de liesplooi zichtbaar wordt. Plaats de duimen of een vuist in de liesplooi en druk de arterie tegen de onderliggende spieren/botten dicht. De slagader loopt onder het ligamentum inguinale, op één derde vanaf het schaambeen.