Drukpunten: verschil tussen versies

Uit Eerste Hulp Wiki
Ga naar: navigatie, zoeken
[gecontroleerde versie][gecontroleerde versie]
 
(8 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
 +
{{Statusbox|
 +
|mainauthor= [[Pim]]
 +
|supervisor= [[Pim]]
 +
|controller=
 +
|niveau= [[Handleiding#Niveau|Gevorderd]]
 +
|status= [[Handleiding#Status|Concept]]
 +
}}
 +
 +
 
[[Bestand:DrukpuntBrachialis.jpg|200px|thumb|right|Afdrukken van de bovenarmsslagader (a. brachialis).]]
 
[[Bestand:DrukpuntBrachialis.jpg|200px|thumb|right|Afdrukken van de bovenarmsslagader (a. brachialis).]]
 
[[Bestand:DrukpuntSubclavia.jpg|200px|thumb|right|Afdrukken van de arteria subclavia met een duim.]]
 
[[Bestand:DrukpuntSubclavia.jpg|200px|thumb|right|Afdrukken van de arteria subclavia met een duim.]]
Regel 4: Regel 13:
 
[[Bestand:DrukpuntFemoralis2.jpg|200px|thumb|right|Afdrukken van de bovenbeensslagader (a. femoralis) met de duimen.]]
 
[[Bestand:DrukpuntFemoralis2.jpg|200px|thumb|right|Afdrukken van de bovenbeensslagader (a. femoralis) met de duimen.]]
  
 +
Er zijn diverse manieren om een [[slagaderlijke bloeding]] of [[actieve bloeding]] te stelpen. Meest effectief is het geven van druk rechtstreeks op de wond en het aanleggen van een [[wonddrukverband]]. In eerdere uitgaves van [[Het Oranje Kruis Boekje]] werden drukpunten aangeleerd, waarbij een slagader werd dichtgedrukt om aanvoer van bloed naar de wond te stoppen. In de nieuwere drukken is dat echter niet meer aan de orde, omdat er bij gebruik van drukpunten schade kan worden toegebracht aan omliggende structuren rond de slagader.
 +
 +
Om effectief te zijn moet een drukpunt aan een aantal voorwaarden voldoen:
 +
* De [[slagader]] moet van buitenaf bereikbaar zijn
 +
* De slagader moet boven een harde structuur lopen, zoals een bot, omdat dichtdrukken anders niet mogelijk is
 +
* De slagader moet tussen het hart en de wond liggen om de aanvoer van bloed te kunnen stoppen
 +
 +
Ook al is aan de bovenstaande voorwaarden voldaan, toch lukt het niet altijd om met een drukpunt de bloeding tot staan te brengen. Immers, er kan ook bloeding zijn vanuit de aders en bij grote wonden zijn er vaak meerdere slagaders en aders aangedaan. Sommige delen van het lichaam worden ook door meerdere slagaders van bloed voorzien en vaak zijn deze niet allemaal van buitenaf bereikbaar.
 +
 +
{| class="wikitable"
 +
|-
 +
! Wetenschappelijk onderzoek
 +
|-
 +
|
 +
* Gebruik van drukpunten wordt afgeraden.[http://www.ifrc.org/PageFiles/53459/IFRC%20-International%20first%20aid%20and%20resuscitation%20guideline%202011.pdf]
 +
* Druk rechtstreeks op de wond is effectiever dan gebruik van drukpunten.[http://www.ifrc.org/PageFiles/53459/IFRC%20-International%20first%20aid%20and%20resuscitation%20guideline%202011.pdf]
 +
|}
 +
 +
 +
===Afdrukken arteria brachialis===
 +
'''Indicatie:''' slagaderlijke bloeding aan onderarm, pols, hand.
 +
<br> '''Uitvoering:''' laat het slachtoffer bij voorkeur zitten of liggen en breng de aangedane arm omhoog boven het niveau van het hart. Plaats de duim aan de binnenzijde van de arm, tussen de biceps en de triceps en duw de arterie dicht op het onderliggende bot.
 +
<br> '''Oefenen:''' lokaliseer de arterie door deze te palperen. Druk de arterie dicht en controleer bij het oefenen aan de arteria radialis of er geen circulatie meer aanwezig is. Wees voorzichtig zodat onderliggende structuren niet beschadigd raken.
 +
 +
===Afdrukken arteria subclavia===
 +
'''Indicatie:'''  slagaderlijke bloeding boven het niveau van de elleboog.
 +
<br>'''Uitvoering:''' laat het slachtoffer liggen en buig het hoofd iets naar de gewonde zijde, zodat de spieren in de schouder ontspannen. Plaats de duim aan de bovenkant achter het sleutelbeen en de vingers achter de [[monnikskapspier]]. Duw de duim in de richting van de benen, waardoor de arteria subclavia wordt afgedrukt op de ribben.
 +
 +
===Afdrukken arteria femoralis===
 +
'''Indicatie:''' slagaderlijke bloeding aan het bovenbeen, onderbeen en de voet.
 +
<br>'''Uitvoering:''' laat het slachtoffer liggen en ga aan de gewonde zijde zitten. Licht de knie iets op, zodat de liesplooi zichtbaar wordt. Plaats de duimen of een vuist in de liesplooi en druk de arterie tegen de onderliggende spieren/botten dicht. De slagader loopt onder het [[ligamentum inguinale]], op één derde vanaf het [[schaambeen]].
 +
 +
[[Categorie:Woordenlijst]][[Categorie:Handelingen]]
 +
 +
===Afdrukken slaapslagader===
 +
'''Indicatie:''' slagaderlijke bloeding rond de slaap of op het hoofd.
 +
<br> '''Uitvoering:''' druk aan beide kanten van het hoofd aan de bovenzijde bij de aanzet van het oor de slaapslagader dicht. De slagader zit meestal 1 cm voor de uitgang van de uitwendige gehoorgang.
 +
 +
===Afdrukken lipslagader===
 +
'''Indicatie:''' slagaderlijke bloeding aan de onder- of bovenlip.
 +
<br> '''Uitvoering:''' neem de aangedane lip in de mondhoeken vast zodat de wond tussen de vingers zit. Hiervoor neem je de lip aan de buiten en aan de binnenzijde van de mond tussen de vingers en duwt de vingers naar elkaar toe. Soms helpt het ook om de wondranden naar elkaar toe te drukken.
 +
 +
===Afdrukken onderkaakslagader===
 +
'''Indicatie:''' slagaderlijke bloeding aan de onderkaak of onderste deel van het gelaat.
 +
<br> '''Uitvoering:''' plaats vier vingers aan de bovenrand van de onderkaak en duw de slagader tegen de onderkaak dicht.
  
−
Drukpunten
+
===Afdrukken slagaders vingers===
−
Drukpunten zijn bedoeld om bij een arteriële bloeding de aanvoer van bloed te stoppen. Een drukpunt
+
'''Indicatie:''' slagaderlijke of ernstige bloeding aan de vingers.
−
moet aan een aantal voorwaarden voldoen om effectief te zijn, namelijk: 1. liggen tussen het hart en de
+
<br> '''Uitvoering:''' laat de handen samenvouwen zoals bij bidden (de zogenaamde bidgreep) en laat de vingers tegen elkaar duwen, de slagaders die aan de zijkant van de vingers lopen worden zo dichtgedrukt.
−
wond, 2. de af te drukken arterie moet boven een harde ondergrond zoals bot lopen, 3. de arterie moet
 
−
op een bereikbare plaats liggen.
 
−
Afdrukken van arteriën moet met enig beleid gebeuren, omdat door het geven van druk schade
 
−
aangericht kan worden aan onderliggende structuren zoals zenuwen en spieren.
 
−
5BOSA2 – Vaardigheden Acute Geneeskunde 89
 
−
Algemene aandachtspunten voor drukpunten:
 
−
· De arterie die afgedrukt wordt dient tussen het hart en de wond te liggen
 
−
· Een arterie moet altijd op iets hards worden afgedrukt. Meestal is dit een bot
 
−
· Denk eraan dat sommige delen van het lichaam door meerdere vaten worden gevasculariseerd
 
−
en dat er anastomoses kunnen bestaan
 
−
· Bij het oefenen kan gecontroleerd worden of het drukpunt juist is afgedrukt door perifeer naar
 
−
pulsaties van de arterie te voelen (bijvoorbeeld bij het afdrukken van de a. brachialis kun je dit
 
−
controleren aan de pols, de a. radialis)
 
−
Afdrukken arteria subclavia
 
−
Bloeding hoog aan de arm
 
−
Uitvoering: Laat het slachtoffer liggen en buig het hoofd iets naar de
 
−
gewonde zijde, zodat de spieren in de schouder ontspannen. Plaats de
 
−
duim aan de bovenkant achter het sleutelbeen en de vingers achter de
 
−
monnikskapspier.
 
−
Duw de duim in de richting van de tenen, zodat de arteria subclavia op
 
−
de ribben wordt dichtgedrukt.
 
−
Afdrukken arteria brachialis
 
−
Bloeding aan onderarm, pols, hand
 
−
Uitvoering: Laat het slachtoffer zitten/liggen en breng de aangedane arm
 
−
omhoog. Plaats de duim aan de binnenzijde van de arm, tussen de
 
−
biceps en de triceps en duw de arterie dicht op het onderliggende bot.
 
−
Oefenen: Lokaliseer de arterie door deze te palperen. Druk de arterie
 
−
dicht en controleer bij het oefenen aan de arteria radialis of er geen
 
−
circulatie meer aanwezig is.
 
−
Wees voorzichtig zodat onderliggende structuren niet beschadigd raken.
 
−
Afdrukken arteria femoralis
 
−
Bloeding aan bovenbeen, onderbeen, voet
 
−
Uitvoering: Laat het slachtoffer liggen en ga aan de gewonde zijde
 
−
zitten. Licht de knie iets op, zodat de liesplooi zichtbaar wordt. Plaats de
 
−
duimen of een vuist in de liesplooi en druk de arterie tegen de
 
−
onderliggende spieren/botten dicht. De arterie loopt onder het
 
−
ligamentum inguinale, op één derde vanaf het os pubis.
 
−
Figuren 6.1-6.3
 

Huidige versie van 19 jan 2012 om 12:41

Auteur: Pim / Supervisor: Pim / Co-auteur: {{{coauthor}}} / Niveau: Gevorderd / Paginastatus: Concept. Laatste bewerking: Pim. Zie ook Handleiding.

Eerste Hulp Wiki zoekt schrijvers! Schrijf jij ook mee?


Afdrukken van de bovenarmsslagader (a. brachialis).
Afdrukken van de arteria subclavia met een duim.
Afdrukken van de bovenbeensslagader (a. femoralis) met een vuist.
Afdrukken van de bovenbeensslagader (a. femoralis) met de duimen.

Er zijn diverse manieren om een slagaderlijke bloeding of actieve bloeding te stelpen. Meest effectief is het geven van druk rechtstreeks op de wond en het aanleggen van een wonddrukverband. In eerdere uitgaves van Het Oranje Kruis Boekje werden drukpunten aangeleerd, waarbij een slagader werd dichtgedrukt om aanvoer van bloed naar de wond te stoppen. In de nieuwere drukken is dat echter niet meer aan de orde, omdat er bij gebruik van drukpunten schade kan worden toegebracht aan omliggende structuren rond de slagader.

Om effectief te zijn moet een drukpunt aan een aantal voorwaarden voldoen:

  • De slagader moet van buitenaf bereikbaar zijn
  • De slagader moet boven een harde structuur lopen, zoals een bot, omdat dichtdrukken anders niet mogelijk is
  • De slagader moet tussen het hart en de wond liggen om de aanvoer van bloed te kunnen stoppen

Ook al is aan de bovenstaande voorwaarden voldaan, toch lukt het niet altijd om met een drukpunt de bloeding tot staan te brengen. Immers, er kan ook bloeding zijn vanuit de aders en bij grote wonden zijn er vaak meerdere slagaders en aders aangedaan. Sommige delen van het lichaam worden ook door meerdere slagaders van bloed voorzien en vaak zijn deze niet allemaal van buitenaf bereikbaar.

Wetenschappelijk onderzoek
  • Gebruik van drukpunten wordt afgeraden.[1]
  • Druk rechtstreeks op de wond is effectiever dan gebruik van drukpunten.[2]


Afdrukken arteria brachialis

Indicatie: slagaderlijke bloeding aan onderarm, pols, hand.
Uitvoering: laat het slachtoffer bij voorkeur zitten of liggen en breng de aangedane arm omhoog boven het niveau van het hart. Plaats de duim aan de binnenzijde van de arm, tussen de biceps en de triceps en duw de arterie dicht op het onderliggende bot.
Oefenen: lokaliseer de arterie door deze te palperen. Druk de arterie dicht en controleer bij het oefenen aan de arteria radialis of er geen circulatie meer aanwezig is. Wees voorzichtig zodat onderliggende structuren niet beschadigd raken.

Afdrukken arteria subclavia

Indicatie: slagaderlijke bloeding boven het niveau van de elleboog.
Uitvoering: laat het slachtoffer liggen en buig het hoofd iets naar de gewonde zijde, zodat de spieren in de schouder ontspannen. Plaats de duim aan de bovenkant achter het sleutelbeen en de vingers achter de monnikskapspier. Duw de duim in de richting van de benen, waardoor de arteria subclavia wordt afgedrukt op de ribben.

Afdrukken arteria femoralis

Indicatie: slagaderlijke bloeding aan het bovenbeen, onderbeen en de voet.
Uitvoering: laat het slachtoffer liggen en ga aan de gewonde zijde zitten. Licht de knie iets op, zodat de liesplooi zichtbaar wordt. Plaats de duimen of een vuist in de liesplooi en druk de arterie tegen de onderliggende spieren/botten dicht. De slagader loopt onder het ligamentum inguinale, op één derde vanaf het schaambeen.

Afdrukken slaapslagader

Indicatie: slagaderlijke bloeding rond de slaap of op het hoofd.
Uitvoering: druk aan beide kanten van het hoofd aan de bovenzijde bij de aanzet van het oor de slaapslagader dicht. De slagader zit meestal 1 cm voor de uitgang van de uitwendige gehoorgang.

Afdrukken lipslagader

Indicatie: slagaderlijke bloeding aan de onder- of bovenlip.
Uitvoering: neem de aangedane lip in de mondhoeken vast zodat de wond tussen de vingers zit. Hiervoor neem je de lip aan de buiten en aan de binnenzijde van de mond tussen de vingers en duwt de vingers naar elkaar toe. Soms helpt het ook om de wondranden naar elkaar toe te drukken.

Afdrukken onderkaakslagader

Indicatie: slagaderlijke bloeding aan de onderkaak of onderste deel van het gelaat.
Uitvoering: plaats vier vingers aan de bovenrand van de onderkaak en duw de slagader tegen de onderkaak dicht.

Afdrukken slagaders vingers

Indicatie: slagaderlijke of ernstige bloeding aan de vingers.
Uitvoering: laat de handen samenvouwen zoals bij bidden (de zogenaamde bidgreep) en laat de vingers tegen elkaar duwen, de slagaders die aan de zijkant van de vingers lopen worden zo dichtgedrukt.

Overgenomen van "http://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index.php?title=Drukpunten&oldid=3995"