21
bewerkingen
Wijzigingen
k
Ben voorzichtig met beademenVoor alle (mogelijke) vergiftigingen via de luchtwegen moet in principe 112 gewaarschuwd worden, sommige gassen worden door het slachtoffer uitgeademd.Verplaats het slachtoffer indien mogelijk naar een veilige ruimteaangezien dit in korte tijd tot ernstige verstoring van de vitale functies kan leiden.
· Bel 112. Er bestaat altijd Ben voorzichtig met beademen, sommige gassen worden door het gevaar op slachtoffer uitgeademd en kunnen dus een stoornis in de vitale functie vanwege beschadigingvan risico vormen voor de longen of tracheahulpverlener.· Pas indien nodig BLS toeDit zijn bijvoorbeeld vergiftigingen met [[Vergiftiging met cyanide|cyanide]], kwik, corrosieve (bijtende) gifstoffen en organofosfaten. Beademen is echter verboden Zorg ervoor dat je de uitademingslucht niet inademt en gebruik bij blauwzuurgasvergiftigingvoorkeur een beademingsmasker, de risico's zijn echter dermate klein datvrijkomt bij het verbranden van PVClevensreddend handelen voorrang heeft.
· Let op gevaar Zorg voor jezelf, trek je eigen veiligheid en draag altijd handschoenen aan· DRS. ABCDE· Zorg voor deskundige hulpdat je niet in contact komt met het spoelwater. Spoel tenminste 30 minuten met lauw stromend water, en verwijder alle kleding en sieraden. 112 bij grote oppervlakten of bij bedreigde Controleer de vitale functies, andershuisarts· Trek indien nodig de besmette kleren uit en spoel het gif van de huid of de ogen afschakel direct professionele hulp in. Doe dat 30minuten of tot er deskundige hulp isZie ook [[chemische verbranding]].
Dit De intraveneuze vergiftiging, ofwel vergiftiging rechtstreeks in de bloedbaan zal een EHBO-er de eerstehulpverlener niet vaak tegenkomen. Op straat wordt nog wel eens heroïne, cocaïne ofamfetamine intraveneus gespoten. Voor de EHBO-er is het belangrijk om vooral aan de De eigen veiligheidte denken is essentieel, pas op voor [[Veiligheid en hygiëne|besmette naalden]] en 112 te waarschuwendraag handschoenen. Let vooral op omdat niet iedereen zomaar gediend is van hulp.Naalden Slachtoffers kunnen misschien besmet zijn met HIV of hepatitis Bagressief reageren. Let op de eigen veiligheid: draaghandschoenen!Een overdosis [[heroïne ]] leidt tot verminderde ademhaling en uiteindelijk ademstilstand. Dit is dus wel een
{| class="wikitable"|-! Essentieel, vergeet niet[[Categorie:|-| Om je aan te melden voor de Eerste Hulp Wiki!|} ===Overzicht Eerste Hulp===Sommige thema's zijn erg uitgebreid en er kan veel verteld worden. Om het overzicht te bewaren voor beginnende én gevorderde Eerste Hulpverleners wordt een samenvatting van ieder onderwerp in onderstaand schema gezet: {| class="wikitable"|-! Koptekst !! Ziektebeeld 1 !! Ziektebeeld 2|-| '''Situatie''' || Wat is er aan de hand? || Hoe is de situatie?|-| '''Verschijnselen''' || Klacht 1 <br> Klacht 2 <br> Symptoom 1 <br> Symptoom 2|| Symptoom 1 <br> Symptoom 2 <br> Symptoom 3 <br>|-| '''Conclusie''' || Ziektebeeld 1 || Ziektebeeld 2|-| '''Handelen''' || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel 112! <br> Aanwijzing 4 || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel 112! <br> Aanwijzing 4|-| '''Opmerkingen''' || Denk er aan om... || Doe vooral niet...|} Zoals in bovenstaand voorbeeld worden twee (of meerdere) ziektebeelden besproken. Soms is dat handig omdat ziektebeelden op elkaar lijken en het fijn is om in één schema de verschillen te zien. ===Achtergrondinformatie/Verdieping===Sommige onderwerpen lenen zich voor verdieping voor gevorderde hulpverleners. Hier kan achtergrond informatie besproken worden, maar bijvoorbeeld ook:====Professionele hulpverleners====Wat doen professionele hulpverleners bij dit letsel. Let op, beschrijf hier alleen wat de mogelijkheden zijn. Diepgaande uitleg van (voorbehouden) handelingen wordt niet op prijs gesteld.====Wat zijn andere technieken====Beschrijf bijvoorbeeld welke andere technieken er mogelijk zijn, of vroeger gebruikt werden.Woordenlijst]]
geen bewerkingssamenvatting
{{Status| |mainauthor= [[Pim]]|coauthor= [[Guusje]]|controller= |supervisor= [[Pim]] |niveau= [[Handleiding#Niveau|Beginner/Gevorderd]] |status= [[Handleiding#Status|Concept]]}} {{LinkBox1| |LinkCategorie= Algemeen|LinktitleOK= Vergiftiging|LinkOK= http://www.ehbo.nl/tips/vergiftiging/|LinktitleRK= |LinkRK= }} '''Vergiftigingen''', ook wel '''intoxicaties ''' genoemd, komen relatief veel voor en varieeren variëren van inname van een relatief onschuldige stof tot ernstige vergiftigingen met stoornissen van de [[vitale functies]]. Iedere stof is een potentieel vergif. Het effect en de schadelijkheid zijn afhankelijk van de hoeveelheid die wordt ingenomen en de tijd die tussen innamen zit, en de wisselwerking met de processen in het lichaam. Van sommige stoffen is erg veel nodig om te spreken van een vergiftiging. Van water moet men vele liters innemen om schadelijke effecten te bereiken. Van sommige stoffen is een kleine hoeveelheid al voldoende om ernstige verstoringen in de [[vitale functies]] te veroorzaken. Botuline Toxine is de meest giftige stof die wij op dit moment kennen. Intoxicaties met [[Alcohol en drugs]] worden op een andere pagina besproken.
===Inleiding===
Giftige stoffen kunnen op veel verschillende manieren het lichaam binnenkomen. Meestal gebeurt dat via de mond doordat iemand een stof inneemt en waarbij opname via het maag-darmstelsel plaatsvindt. Via inademing kunnen giftige gassen worden opgenomen via de longen en zo via het bloed verspreid worden. Ook kunnen stoffen rechtstreeks in de bloedbaan geïnjecteerd worden of via de huid of ogen worden opgenomen. Zoals gezegd zijn er zeer veel zkunnen alle stoffen die een vergif kunnen zijn. De inwerking van de stoffen kan verschillend zijn. Sommige stoffen werken direct in op de plaats waar het wordt ingenomen, andere stoffen worden eerst opgenomen in het lichaam voordat zij het giftige effect kunnen bewerkstelligen. Directe schade kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door bijtende of etsende stoffen, die bij inname via de mond schade geven in mond, slokdarm en maag. Medicatie daarentegen wordt eerst opgenomen in het lichaam en zal pas in het bloed zijn schadelijke werking geven. Sommige stoffen zijn direct schadelijk na opname, andere stoffen worden eerst processen in het lichaam omgezet in een giftige stof (gemetaboliseerd).
<br><br>
Voor de Eerste hulp kunnen giftige stoffen die via het [[Spijsverteringsstelsel|mond-maagdarmstelsel ]] worden opgenomen globaal worden ingedeeld in drie groepen:
* Bijtende of etsende stoffen: werken direct in op het oppervlak waarmee zij in contact zijn.
** Zuren
** Lampenolie
** Petroleum
* Een bijzondere vergiftiging is de '''waterintoxicatie'''. Gifstoffen kunnen ook via de [[longen ]] worden opgenomen, door inademing. Denk hierbij aan [[koolstofmonooxidekoolstofmonoxide]], gassen en dampen.<br><br>Ook via de [[huid ]] kunnen gifstoffen directe en indirecte schade geven. Contact met een bijtende stof zal chemische brandwonden veroorzaken(Lokale effecten), maar kan na opname ook schadelijke effecten hebben op processen in het lichaam(Systemische effecten).<br><br>
Gevaarlijke stoffen kunnen ook voor de eerstehulpverlener een risico vormen, bescherm je dus ook altijd voldoende door het gebruik van handschoenen, beschermende kleding enzovoorts. Indien het niet veilig is om het slachtoffer te benaderen, wacht dan tot de brandweer de situatie heeft veiliggesteld.
* Hoofdpijn
* Duizeligheid
* Irritatie van ogen-, neus-, mondslijmvliezen met tranenvloed, loopneus, speekselvloedHet is essentieel om na te gaan met welke stof het slachtoffer in contact geweest is, omdat de [[Hulpdiensten:112|hulpdiensten]] kunnen nagaan hoe de vergiftiging behandeld kan worden. Observeer dus de omgeving naar flesjes, potjes of andere voorwerpen waar het gif in gezeten heeft. Neem de verpakking altijd mee naar de hulpverlener als dat veilig kan, maak anders een foto van de verpakking waarop de naam goed leesbaar is.
===Handelen===
Bij de behandeling van een slachtoffer dat in contact is geweest met een schadelijke stof dient men zeer zorgvuldig te handelen en eerst te zorgen voor de eigen veiligheid! Zorg dat je niet in contact komt met het slachtoffer en het gif! Draag handschoenen en indien mogelijk beschermende kleding.
Algemeen geld dat men altijd tracht de inwerking van het gif te beperken, de [[vitale functies ]] controleert volgens de [[ABCDE-methodiek]] en waarborgt en professionele hulp inschakelt.
====Vergiftiging via de mond-maag-darmkanaal====
De bovengenoemde groepen worden ook gebruik bij de behandeling van vergiftigingen in het maag-darm stelsel.
Bij bijtende stoffen laat je een volwassen slachtoffer de mond spoelen (uitspugen!) en eventueel een kleine hoeveelheid water drinken (maximaal 1 glas) om keel en slokdarm te spoelen. Bij niet-bijtende stoffen mag het slachtoffer niet drinken, omdat dan de stoffen sneller worden opgenomen in het lichaam. Laat het slachtoffer liever niet braken, omdat dat het risico op verslikken vergroot. Bij petroleumachtige stoffen mag het slachtoffer niet drinken, omdat de stof boven op het water gaat drijven en het risico op braken en aspiratie vergroot wordt.
{| class="wikitable"
|-
! !! Bijtende Stoffen !! Niet-bijtende stoffen !! Petroleumachtige stoffen
|-
| '''''Braken''''' || Nooit* || Nooit || Nooit
|-
| '''''Drinken''''' || Liever niet || Nooit || Nooit
|}
*Bij niet bijtende stoffen werd vroeger door het Oranje Kruis aangeraden om braken op te wekken, mits het slachtoffer goed bij bewustzijn is. Wij raden braken echter af vanwege het risico op [[aspiratie]].
Laat een slachtoffer nooit braken! Braken geeft, zeker wanneer er sprake is van een veranderd bewustzijn een groot risico aspiratie, ofwel het verslikken in braaksel.
Blijf de vitale functies controleren en schakel [[112|professionele hulp]] in. Probeer een verpakking van het gif mee te geven met de [[Hulpdiensten:Ambulance|ambulance]].
Het verdunnen van een bijtende stof met water of melk wordt afgeraden [http://www.ifrc.org/PageFiles/53459/IFRC%20-International%20first%20aid%20and%20resuscitation%20guideline%202011.pdf].
Voor vergiftigingen met [[alcohol en drugs]] zijn aparte aandachtspunten.
====Vergiftiging via de luchtwegen====
Let specifiek op gevaar voor jezelf, er kan immers nog giftig gas aanwezig zijn. Gebruik al je zintuigen. Realiseer je dat niet alle gassen een geur hebben, zoals bijvoorbeeld [[koolstofmonoxide]]!Verplaats het slachtoffer indien mogelijk naar een veilige ruimte, bij voorkeur in de buitenlucht en kleed het slachtoffer uit om eventueel gas in de kleding te elimineren. Let daarbij wel op risico van onderkoeling.
====Vergiftiging via de huid of ogen====
====Intraveneuze vergiftiging====
levensbedreigende situatie.